Jak nauczyć dziecko jazdy na rowerze?

Odkąd na rynku pojawiły się rowerki biegowe, z nauką jazdy na rowerze nie trzeba czekać zbyt długo. Biegówki to doskonały wybór dla dzieci, które mają 2–3 lata, a pierwszy rowerek tego typu można sprawić dziecku już po ukończeniu 18. miesiąca życia. Każde dziecko rozwija się w nieco innym tempie, więc rodzice powinni dopasować moment inicjacji rowerowej do indywidualnych potrzeb dziecka.

Wbrew pozorom rowerek biegowy, czyli bez pedałów, ma z klasycznym rowerem wiele wspólnego. To świetny trening równowagi i sposób na oswojenie dziecka z rowerem. Jazdę na rowerku biegowym można spokojnie uznać za początek nauki jazdy na rowerze.

Naukę jazdy na rowerze z pedałami dzieci najczęściej zaczynają między 3. a 5. rokiem życia. Dość łatwo zorientować się, że to już czas, by przesiąść się z rowerka biegowego na rowerek z pedałami. Rowerek biegowy staje się dla dziecka zwyczajnie za mały i za lekki. Kiedy widzimy, że dziecko fizycznie „przerosło” biegówkę, pora wsiąść na klasyczny rower z pedałami.

Wybierając rower dla dziecka, bez względu na to, czy ma ono 4 lata czy 10, musimy przede wszystkim wziąć pod uwagę wzrost dziecka, a także długość jego rąk i nóg. Jeśli zamierzamy dopiero nauczyć dziecko jeździć na rowerze, powinien być to rower, z którego łatwo zsiąść, a zatem z niską ramą i odpowiednio dopasowaną wysokością siodełka.

By kupić odpowiedni rower dla dziecka, warto zmierzyć przekrok. Co to znaczy? Ustawiamy dziecko w skarpetkach na podłodze. Między nogami umieszczamy dziecku w pozycji poziomej małą książkę, możliwie jak najwyżej – to symulacja siodełka. Następnie mierzymy długość od górnej krawędzi książki do podłoża. Pomiar to przekrok – parametr podawany w opisie rozmiaru ramy roweru.

Rozmiar kół zależy od wzrostu dziecka. Najmłodsze dzieci, mające 108 cm wzrostu, powinny wsiadać na rower z kółkami 12-calowymi. Dzieci mierzące do 122 cm najlepiej będą czuły się na rowerkach większych, z kołami o wielkości 14 lub 16 cali. 20-calowe koła będą odpowiednie dla maluchów między 122 a 135 cm wzrostu i tak dalej.

Ponadto pierwszy rower dla dziecka powinien być jak najlżejszy. Nauka jazdy na rowerze pójdzie łatwiej, jeśli dziecko nie będzie musiało wkładać dużej, fizycznej siły w ruszanie i utrzymanie rowerka. Warto też pamiętać o tym, że siodełko powinno być nisko – tak, by dziecko, mając ramę między nogami, nie musiało wspinać się na palce, by usiąść. Dzięki temu będzie czuło się pewniej i szybciej nauczy się jeździć samodzielnie.

Dodatkowe kółka boczne budzą wiele kontrowersji. Z jednej strony to sposób na oswojenie dziecka z większym rowerem, z drugiej – to przyzwyczajanie dziecka do nienaturalnego ruchu na rowerze. Pojazd czterokołowy inaczej wchodzi w zakręty niż jednoślad, więc ciało w inny sposób się na nim porusza. Poza tym, jeśli dziecko jeździło wcześniej na rowerku biegowym i nauczyło się utrzymywać równowagę na dwóch kółkach, nie ma sensu oduczać go tej cennej zdolności. Zdecydowanie lepszym pomysłem będzie przesiadka z biegówki prosto na rower dwukołowy – lekki i odpowiedniej wysokości nie powinien sprawić dziecku problemów. Nauka jazdy na rowerze bez bocznych kółek naprawdę nie jest trudniejsza.

Co zamiast dodatkowych kółek? Rodzice najczęściej decydują się na specjalny uchwyt, dzięki któremu mogą wesprzeć dziecko w nauce jazdy na rowerze. To dobry pomysł, o ile nie przesadzamy z pomocą – dziecko powinno od samego początku wszystko robić samo, a rodzic powinien pełnić funkcję asekuranta. Jeśli od początku nauki jazdy na rowerze, będziemy podtrzymywać dziecko, utrzymując rower za uchwyt w odpowiedniej pozycji, dziecko będzie miało mylne wrażenie stabilności. Zamiast uchwytu poleca się asekurować dziecko za siodełko lub koszulkę dziecka. To niewygodne i dziecko zaliczy więcej wypadków, ale szybciej nauczy się samodzielnie jeździć na rowerze. Uchwyt to dobry pomysł, ale tylko jeśli będziemy używać go w ostateczności.

Nauka jazdy na rowerze to emocjonujące wydarzenie. Z tego powodu do pierwszych lekcji nie należy podchodzić na chodnikach, ścieżkach rowerowych i miejscach, w których spacerują inni ludzie. Ani rodzic, ani tym bardziej dziecko nie są w stanie zapanować nad małym pojazdem na tyle, by zachować bezpieczeństwo. Pierwsze lekcje nauki jazdy na rowerze powinny odbyć się na płaskim i miękkim trawniku, który jest położony na delikatnym zboczu. Wbrew pozorom grawitacja może pomóc dziecku przy pierwszych samodzielnych zjazdach, a upadek będzie miękki.

Z biegiem rozwoju umiejętności dziecka naukę jazdy na rowerze można przenieść do parku czy na podwórko, jednak wówczas zawsze należy pamiętać o bezpieczeństwie – kask i ochraniacze ratują zdrowie niemal przy każdej przewrotce. A będzie ich niemało!

Nauka jazdy na rowerze to również wyzwanie emocjonalne – nie tylko dla dziecka, ale i rodzica. Jeśli naprawdę chcesz pomóc dziecku nauczyć się jeździć na rowerze, uzbrój się w cierpliwość. Nerwy, pouczanie, uwagi serwowane zniecierpliwionym tonem: „znowu źle”, „źle to robisz”, „nie słuchasz mnie”, „skup się” – wszystkie te zwroty obudzą w dziecku stres, napięcie, a może nawet niechęć do jazdy na rowerze. Dlatego bardzo ważne jest nastawienie rodzica do nauki. To ty zarazisz dziecko entuzjazmem – albo skutecznie go ugasisz.

Podczas uczenia dziecka jazdy na rowerze trzeba mieć realne oczekiwania, zauważać nawet najmniejsze postępy, chwalić, motywować i… wyluzować. To nie jest wyścig. Dziecko nie musi nauczyć się jeździć na rowerze w konkretnym wieku. Nauka jazdy na rowerze ma swoje etapy: najpierw to równowaga, potem pedałowanie, a następnie łączenie jednego z drugim. Nie przesadzaj z oczekiwaniami i ucz dziecko jazdy na rowerze krok po kroku, ze spokojem i radością. Wówczas na pewno się uda!