Krew z nosa u dziecka – co zrobić?

Bezpośrednią przyczyną krwawienia z nosa jest uszkodzenie naczyń krwionośnych i błony śluzowej nosa w wyniku urazu mechanicznego. Dlatego jeśli zauważysz krew z nosa u dziecka, które zachowuje się spokojnie, upewnij się, że nie dłubało w nosie. Czasem wystarczy zbyt intensywne oczyszczanie nosa, aby doszło do podrażnienia śluzówki. Dzieje się tak również w wyniku długotrwałego nieżytu nosa. Ciągły katar i utrzymujący się stan zapalny uszkadzają błonę śluzową. Krew z nosa u dziecka przy przeziębieniu czy alergii pojawia się w niewielkich, śladowych ilościach. Obfite, częste krwawienie z nosa może wskazywać na poważną chorobę, dlatego należy znaleźć jego przyczynę. 

Podrażnienie śluzówki w wyniku urazu mechanicznego to nie jedyna przyczyna krwawienia. Krew z nosa u dziecka w nocy może być skutkiem zbyt suchego powietrza w sypialni. Zdarza się to zwłaszcza zimą, w sezonie grzewczym, kiedy warto zadbać o odpowiednie nawilżanie pomieszczeń. 

Oprócz powyższych przyczyn krwawienia z nosa nie można pominąć niefortunnego uderzenia czy upadku zakończonego złamaniem kości lub przegrody nosa. Bywa, że krew pojawia się w wyniku zalegania ciała obcego w jamie nosa – orzeszka, kamyczka, małej kulki lub innej zabawki. Takie pomysły mają przeważnie przedszkolaki (dzieci w wieku 3–6 l.), u których zresztą krwawienia pojawiają się najczęściej.

Młodsze dzieci, poniżej 2. roku życia, raczej nie mają podobnych problemów, a jeśli występują, trzeba wykluczyć małopłytkowość i zmiany o charakterze naczyniaka. Z kolei u starszych obfite krwawienie z nosa może wskazywać na włókniaka jamy nosowej i zatok przynosowych, częściej jednak jest wynikiem urazu, który nastąpił podczas aktywności fizycznej (sporty kontaktowe) lub bójki.

Możliwe przyczyny krwawienia z nosa u dzieci:

• przebywanie w klimatyzowanych pomieszczeniach,
• narażenie na dym tytoniowy,
• stosowanie niektórych leków,
• infekcyjny lub alergiczny nieżyt nosa,
• przewlekłe stany zapalne jamy nosa lub zatok przynosowych,
• uraz mechaniczny błony śluzowej nosa (np. w wyniku dłubania),
• uraz twarzoczaszki w wyniku aktywności sportowej lub bójki,
• obecność ciała obcego w jamie nosa,
• zaburzenia krzepliwości krwi,
• choroby systemowe (np. nadciśnienie tętnicze, cukrzyca),
• zmiany nowotworowe.

Wszystko zależy od przyczyny krwawienia. Jeśli krew z nosa u dziecka jest skutkiem przeziębienia, wówczas towarzyszyć jej będą dolegliwości typowo infekcyjne (nieżyt nosa, ból gardła, osłabienie, rozdrażnienie, brak apetytu, podniesienie temperatury ciała). W przypadku alergii charakterystyczne jest napadowe kichanie, łzawienie oczu, czasem także objawy skórne. Jeśli krwawienie wynika z urazu mechanicznego, w miejscu uderzenia pojawi się obrzęk, krwiak i ból, czasem zniekształcenie nosa, problemy z oddychaniem. 

Dość charakterystyczne objawy wywołuje obecność ciała obcego w jamie nosa. To przede wszystkim krew z nosa u dziecka wypływająca z jednej dziurki razem z katarem, wydzielina o brzydkim zapachu, oddychanie przez usta, chrapanie, obrzęk twarzy, ale też nawracające infekcje. O tym, że dziecko włożyło coś do nosa, rodzice mogą nawet nie wiedzieć. Wystarczy chwila nieuwagi, takie przypadki nie należą do rzadkości. 

Jednostronne, nawracające krwawienia świadczą nie tylko obecności ciała obcego. Mogą wskazywać na guz. Przy nowotworach twarzoczaszki krwawienie jest obfite i częste. Natomiast przy włókniakach młodzieńczych nosogardła krew pojawia się w śladowych ilościach. Do tego mogą dochodzić inne nieswoiste objawy, bóle i zawroty głowy, zmęczenie, osłabienie, apatia.

Krwawienie najczęściej pochodzi z przedniej części jamy nosa, mija samoistnie i nie wymaga poważniejszej interwencji. Jeśli jest obfite, najczęściej wystarczy posadzić dziecko na krześle, poprosić, aby pochyliło głowę do przodu, po czym zatamować krwawienie uciskając skrzydełka nosa przez kilka minut. W ten sposób zapobiega się spływaniu krwi do jamy ustnej i gardła. Żeby ograniczyć krwotok, można przyłożyć do nasady nosa lub karku zimny kompres. Pod wpływem zimna naczynia krwionośne kurczą się, co ogranicza przepływ krwi.

Po zatrzymaniu krwawienia warto zastosować środek dezynfekujący, homeostatyczny i nawilżający. Należy zadbać o spokój i dobre samopoczucie pociechy. Jeśli krwawienie nawraca, a stan zdrowia dziecka jest niepokojący, należy skonsultować się z pediatrą lub laryngologiem.

Jeśli mimo podjętych działań krwawienie z nosa nie ustaje, udaj się do przychodni lub najbliższego punktu nocnej i świątecznej podstawowej opieki zdrowotnej. Jeśli aktywne krwawienie jest skutkiem urazu twarzoczaszki, jedźcie do szpitala. Zwłaszcza gdy dziecko straciło przytomność, ma problemy z oddychaniem lub doznało poważnego uszkodzenia ciała. 

Oprócz powyższych wskazaniem do pilnej konsultacji laryngologicznej jest krwawienie nawracające i jednostronne. Do niepokojących objawów zalicza się wszelkie dolegliwości współistniejące o charakterze nasilonym lub nienasilonym, lecz przewlekłym.