Współczesne badania potwierdzają prozdrowotne właściwości czosnku Czosnek jest naturalnym antybiotykiem o szerokim spektrum działania

Czosnek na przeziębienie – od jakiego wieku i jak podawać go dzieciom? 

Czosnek w medycynie tradycyjnej wykorzystywali już starożytni Egipcjanie, Grecy, Rzymianie a nawet Chińczycy. W ludowych przesądach odganiał on nie tylko choroby, ale też chronił przed złymi mocami i zagrożeniami. Lecznicze właściwości czosnku i korzyści z jego stosowania w przeziębieniach potwierdzają również współczesne badania. Jak działa i jak podawać czosnek dzieciom?

Spis treści:

Czym jest czosnek i jakie ma właściwości?

Czosnek jest jedną z najstarszych roślin uprawianych przez człowieka. Przez wieki na różnych kontynentach doceniano nie tylko walory kulinarne i wartości odżywcze czosnku. Informacje o jego medycznym stosowaniu można znaleźć w starożytnych dokumentach z Egiptu, Grecji, Rzymu, Chin i Indii. Współczesne badania potwierdzają prozdrowotne właściwości tego warzywa przypisując je przede wszystkim obecności organicznych związków siarkowych. Należy do nich między innymi alliina, która w procesie rozgniatania ząbków czosnku ulega przekształceniu w allicynę – główną substancję aktywną w czosnku.  

Allicyna i inne związki siarkoorganiczne wykazują działanie: 

  • przeciwutleniające, 
  • przeciwzapalne, 
  • immunostymulujące – wzmacniające układ odpornościowy, 
  • kardioprotekcyjne – przeciwmiażdżycowe, przeciwzakrzepowe, przeciwnadciśnieniowe, 
  • przeciwdrobnoustrojowe – antybakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwgrzybicze. 

W kontekście stosowania u dzieci największe znaczenie odgrywa jednak działanie wzmacniające odporność i przeciwdrobnoustrojowe. Czosnek jest naturalnym antybiotykiem o szerokim spektrum działania – zwalcza bakterie Gram(+) i Gram(-) a nawet wykazuje skuteczność przeciwko niektórym szczepom antybiotykoopornym. Badania in vitro wskazują również na właściwości przeciwwirusowe czosnku skierowane m.in. przeciwko niektórym wirusom powodującym przeziębienia, opryszczki i paragrypy. 

Dlaczego czosnek jest dobry na przeziębienia? 

Skuteczność czosnku w leczeniu przeziębień wynika z jego wielokierunkowego mechanizmu działania. Obok aktywności przeciwdrobnoustrojowej, pomagającej zwalczyć przyczynę choroby, łagodzi on również jej objawy. Czosnek wzmacnia odpowiedź układu odpornościowego poprzez regulację wydzielania komórek odpornościowych i odpowiedzialnych za reakcje zapalne – wykazuje działanie przeciwzapalne, wzmacnia układ immunologiczny i łagodzi nasilenie kaszlu. 

Czosnek nie tylko wspomaga organizm w walce z patogenami podczas choroby, ale może być stosowany również profilaktycznie. Potwierdza to przeprowadzone w 2011 roku badanie skuteczności tabletek zawierających 600 mg wyciągu z czosnku w zapobieganiu ostrym infekcjom wirusowym (grypa, paragrypa, przeziębienie) u dzieci w wieku 7-16 lat. Począwszy od drugiego miesiąca suplementacji, zachorowalność u dzieci przyjmujących tabletki z czosnkiem była nawet 2-4-krotnie niższa niż w przypadku pacjentów przyjmujących tabletki placebo 

Czosnek dla dzieci – od jakiego wieku można go wprowadzić do diety dziecka? 

Pomimo licznych właściwości prozdrowotnych, z wprowadzeniem czosnku do diety dziecka należy poczekać aż ukończy ono 1. rok życia. Ze względu na jego właściwości – w szczególności działanie rozrzedzające krew i obniżające poziom cukru we krwi, ale również możliwość powodowania wzdęć i bólów brzucha – podając dzieciom czosnek należy zachować umiar. W pierwszym roku życia powinien być stosowany jedynie w formie gotowanej lub jako dodatek do potraw, w małych ilościach, najlepiej nie przekraczających ¼ ząbka dziennie. Dzieci 2-letnie i starsze mogą jeść również surowy czosnek, ograniczając jego dzienne spożycie do 1 ząbka dziennie.

Czy można jeść czosnek w ciąży?

Polecamy

Czy można jeść czosnek w ciąży?

Czytaj

Jak podawać czosnek dzieciom?

Wprowadzając czosnek do diety dziecka warto uwzględnić również jego silny smak i zapach, które niekoniecznie przypadną do gustu malucha. Warto również pamiętać, że może on przechodzić do mleka matki – oswajanie niemowlęcia z czosnkowym aromatem można stopniowo rozpocząć już w okresie karmienia piersią. Podczas wprowadzania czosnku do diety dziecka najlepiej zacząć od używania go jako dodatku do zup i potraw – pozwoli to złagodzić jego ostry smak. Z czasem, u starszych dzieci, rozważyć można podawanie w okresie przeziębieniowym syropu lub mleka z czosnkiem i miodem.  

Suplementacja czosnkiem dla dzieci – alternatywa dla warzywa 

Alternatywą dla surowego czosnku w codziennej suplementacji mogą być także tabletki zawierające wyciąg z tego warzywa. Ich stosowanie pozwala na zachowanie regularności w codziennym stosowaniu bez konieczności wkomponowywania czosnku do przyrządzanych dań. Dodatkowo, obecność na rynku tabletek bezzapachowych ułatwia podawanie ich dzieciom nieprzepadającym za jego specyficznym zapachem. Decydując się na stosowani tabletek z ekstraktem z czosnku należy jednak pamiętać, że obecne na rynku suplementy diety nie zawsze charakteryzują się wysoką jakością, należy więc sięgać jedynie po produkty od sprawdzonych producentów. 

Podsumowanie 

Czosnek jest nie tylko ważnym składnikiem kulinarnym, ale również warzywem o licznych właściwościach prozdrowotnych. Warto o tym pamiętać szczególnie w okresie wzmożonych zachorowań na przeziębienia i grypę. Wprowadzenie go do diety dziecka pozwala na urozmaicenie smaku serwowanych potraw, jak i wzmocnienie odporności dziecka. Należy jednak pamiętać, że nie jest to warzywo, które może być stosowane w dużych ilościach – czosnek powinien być wprowadzany do diety stopniowo i używany z umiarem. 

Źródła:

  1. Ansary J, Forbes-Hernández TY, Gil E, Cianciosi D, Zhang J, Elexpuru-Zabaleta M, Simal-Gandara J, Giampieri F, Battino M. Potential Health Benefit of Garlic Based on Human Intervention Studies: A Brief Overview. Antioxidants. 2020; 9(7):619. 
  2. Majewski M. Allium sativum: facts and myths regarding human health. Rocz Panstw Zakl Hig 2014;65(1):1-8. 
  3. Shang A, Cao S-Y, Xu X-Y, Gan R-Y, Tang G-Y, Corke H, Mavumengwana V, Li H-B. Bioactive Compounds and Biological Functions of Garlic (Allium sativum L.). Foods. 2019; 8(7):246. 
  4. Suma S, Romańczyk M, Czerniuk MR, Filipiak KJ. Czosnek a nadciśnienie tętnicze i hipercholesterolemia. Przegląd literatury i badań klinicznych. Folia Cardiologica. 2021;16(5):303-310. 

    Sprawdź powiązane tematy

    Posłuchaj podcastów stworzonych przez mamy dla mam!

    Sprawdź