Edukacja domowa – czy warto uczyć dziecko w domu?

Edukacja domowa ma coraz więcej zwolenników, ale także i przeciwników. Nie dziwi więc fakt, że w sieci znajdziemy bardzo sprzeczne informacje na jej temat. Warto zatem przedstawić obiektywne wady oraz zalety takiego sposoby nauczania dziecka.

Jedną z ogromnych zalet edukacji domowej jest możliwość dostosowania poziomu nauki do umiejętności dziecka. W szkole działanie takie jest niemożliwe do osiągnięcia. Prowadzi to do sytuacji, w której niektóre dzieci wykonują pewne zadania szybciej, większość czasu nudząc się w trakcie lekcji, natomiast inne mają problemy z nadążaniem za grupą, a co za tym idzie – zrozumieniem danego tematu. Dzięki pracy w systemie „jeden na jeden” w warunkach domowych możesz dostosować poziom trudności nauki do swojego dziecka, a także poszukać wraz z nim najbardziej efektywnego sposobu na przekazanie wiadomości. Pamiętaj, to ty ustalasz sposób pracy i możesz dowolnie go modyfikować.

Inną niewątpliwą zaletą edukacji domowej jest czas, który jesteś w stanie poświęcić dziecku na naukę. W szkole, prowadząc lekcje, nauczyciel musi skupić się na kilkudziesięciu uczniach jednocześnie. W efekcie w skali całej lekcji na jedno dziecko przypada zaledwie parę minut jego uwagi. Takiego problemu nie ma w przypadku edukacji domowej, gdyż twojemu dziecku poświęcana jest cała uwaga podczas nauki. Co więcej, wspólnie możecie ustalać czas zajęć, aby zmaksymalizować i wykorzystać jak najlepiej uwagę dziecka i uniknąć niepotrzebnego przedłużania danego tematu, gdy jest już znudzone i nieskupione. 

Kolejną zaletą edukacji domowej jest także budowanie więzi ze swoim dzieckiem poprzez wspólną pracę. Dzięki spędzaniu razem tak dużej ilości czasu jeszcze lepiej orientujesz się, jakie są jego mocne i słabe strony, na jakim etapie rozwoju się znajduje oraz czego może potrzebować w danej chwili. 

Bez wątpienia zorganizowanie skutecznej edukacji domowej to nie lada wyzwanie. Aby była ona skuteczna, musisz poświęcić bardzo dużo czasu na systematyczną naukę oraz zaplanowanie całego procesu kształcenia. Z tego też powodu na skuteczną naukę w domu może pozwolić sobie niewiele osób, gdyż wymaga to najczęściej tego, aby jeden rodzic nie pracował na stałe. Co więcej, dziecko, wychowując się na danym etapie bez szkoły, traci możliwość kontaktu z rówieśnikami i nauki tworzenia więzi społecznych. Choć oczywiście socjalizacja dziecka zachodzi nie tylko w szkole, to jednak jest ona ważnym elementem kształcenia w dziecku umiejętności społecznych. 

Inną wadą edukacji domowej wskazywaną przez nauczycieli jest fakt, że nie wszyscy rodzice mają dość umiejętności, by zajmować się dydaktyką. W konsekwencji dzieci uczone w domu mogą dysponować mniejszym zasobem wiadomości, niż wskazują na to podstawy programowe. 

Nauka w domu wymaga konsekwencji i dobrej samoorganizacji. O ile dziecko podlegające edukacji wczesnoszkolnej można prowadzić według własnych, autorskich projektów edukacyjnych, o tyle dzieci starsze, mające do opanowania materiał z wielu przedmiotów, powinny uczyć się regularnie i zgodnie z obowiązującym programem. Nie wszystkie dzieci potrafią dobrze się zorganizować.

Edukację domową może prowadzić rodzic lub opiekun prawny dziecka w wieku od 6 do 18 lat. W momencie ukończenia przez dziecko 18 lat, jako osoba pełnoletnia, której nie dotyczy obowiązek szkolny, naukę musi odbywać w szkole. Wśród koniecznych dokumentów znajdują się: 

• wniosek o zezwolenie na edukację domową (gotowy wzór takiego wniosku nie istnieje, najlepiej zasięgnąć informacji w placówce szkolnej),
• opinia z publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej,
• oświadczenie o zapewnieniu dziecku koniecznych warunków do realizacji edukacji domowej – wniosek taki musisz napisać samodzielnie,

Zobowiązanie, w którym napiszesz, że twoje dziecko będzie przystępowało do rocznych egzaminów klasyfikacyjnych – dokument ten również musisz napisać samodzielnie.

Przygotowane dokumenty musisz następnie złożyć w placówce szkolnej lub przedszkolu. Pozwolenie na edukację domową wydaje dyrektor placówki.

Aby rozpocząć edukację domową dziecka, konieczna jest pozytywna opinia z poradni psychologiczno-pedagogicznej. Konieczne jest również, aby była to placówka publiczna, a nie prywatna. Pracownik poradni oceni, czy twoje dziecko może z powodzeniem być uczone w warunkach domowych.

Uzyskanie pozwolenia na edukację domową jest bezpłatne. Ważne jest jednak, do jakiej szkoły dziecko jest zapisane. Jeżeli jest to placówka prywatna, szkoła najprawdopodobniej będzie wymagała płacenia czesnego. Jest to jednak sprawa indywidualna danej placówki edukacyjnej. W przypadku placówek publicznych rodzic nie ponosi żadnych dodatkowych kosztów w związku z prowadzeniem nauki dziecka w domu.

Warto jednak podkreślić, że to rodzic we własnym zakresie najczęściej musi zapewnić materiały dydaktyczne. Ponadto w przypadku chęci urozmaicenia nauki i wdrożenia rozwiązań niedostępnych w szkołach, takich jak wycieczki krajoznawcze, interaktywne gry i zabawy czy też filmy edukacyjne, koszty takiego przedsięwzięcia mogą być stosunkowo duże.