Czy może być poród bez parcia?

Poród drogami natury jest procesem fizjologicznym. Oczywiście współcześnie towarzyszą mu różnego rodzaju zabiegi medyczne, które mają ułatwić, pomóc czy przyspieszyć narodziny dziecka, a co najważniejsze, zapobiec niebezpiecznym powikłaniom. Zgodnie z obowiązującym Standardem Organizacyjnym Opieki Okołoporodowej coraz większy nacisk kładziony jest na unikanie rutynowych nacięć krocza czy przyjmowanie przez pacjentki wybranych przez siebie pozycji, w tym pozycji wertykalnych. 

Rola parcia przy porodzie jest nieodzowna. To dzięki niemu w II. okresie porodu, czyli od momentu pełnego rozwarcia, możliwe jest urodzenie dziecka. Parcie często jest w pewnym sensie sterowane przez personel medyczny, czyli położne i lekarzy. To oni są osobami dbającymi o bezpieczeństwo zarówno mamy, jak i noworodka. Zgodnie ze swoją wiedzą, a także m.in. zapisem KTG, „panują” nad przebiegiem porodu, uwzględniając przy tym zdanie kobiety rodzącej. 

Skurcze parte różnią się od skurczów pojawiających się wcześniej. Dużo kobiet zauważa, że są mniej bolesne, lecz charakteryzują się naciskiem na okolice krocza i odbytu. To dzięki nim główka dziecka schodzi w dół kanału rodnego.

Parcie to nieodzowny element każdego porodu. Można go jednak podzielić na parcie kierowane i spontaniczne. Doniesienia naukowe dotyczące przewagi parcia spontanicznego nad kierowanym nadal są niejasne. 

Parcie kierowane polega na parciu w momencie skurczu zgodnie z poleceniami personelu. Parcie spontaniczne ma miejsce, gdy kobieta prze zgodnie z potrzebą i instynktem. 

Poród bez parcia nie jest możliwy, ponieważ nacisk główki na krocze powoduje mimowolny odruch parcia. Możliwe jest jednak panowanie nad nim, aby było ono efektywne i nie wydłużało porodu. Dzięki odpowiedniej kontroli nad parciem mniejsze jest również ryzyko pęknięć krocza czy pochwy oraz utraty sił podczas porodu.

Należy pamiętać, że parcie bezpieczne jest dopiero w II. okresie porodu, czyli przy pełnym rozwarciu. Wcześniejsze parcie może spowodować urazy nie w pełni rozwartej szyjki macicy. Częstość parcia zależy od wybranego sposobu parcia – spontanicznego lub kierowanego. W przypadku kierowania przez personel medyczny parcie następuje podczas skurczu, po wzięciu głębokiego oddechu i trwa około 10 sekund. Jeśli skurcz utrzymuje się, może nastąpić kolejne parcie. Między skurczami kobieta rodząca odpoczywa i zbiera siły. Jeśli dochodzi do parcia spontanicznego, również ma ono miejsce przy skurczu, jeśli kobieta odczuwa taką potrzebę, lecz trwa krócej, najczęściej kilka sekund. 

Wadami parcia kierowanego jest większe zmęczenie ciężarnej oraz bardzo duży wysiłek, który może powodować m.in. pęknięcia naczyń krwionośnych. Poród taki przebiega też w bardziej nerwowej atmosferze, kiedy personel żywo mobilizuje ciężarną do długiego parcia, co może mieć później negatywne psychologicznie skutki dla mamy w okresie poporodowym.

Parcie jest odruchem fizjologicznym. Jeśli jednak jego potrzeba pojawia się za wcześnie, tj. w I. okresie porodu, należy je powstrzymać. Najczęstszym sposobem na powstrzymanie parcia przy porodzie jest prawidłowy oddech. Najlepiej jest nauczyć się go jeszcze przed porodem i ćwiczyć razem z osobą, która będzie towarzyszyła mamie na sali porodowej. Wspólne oddychanie ułatwi kobiecie rodzącej powstrzymanie się od parcia w nieodpowiednim momencie. Jeśli kobieta prze spontanicznie, ważna jest rola położnej, aby nie dopuścić do nagłego urodzenia się główki i powstania pęknięć krocza.

Infografika formalności po urodzeniu dziecka: co robić po porodzie