Podnoszenie główki – jak zachęcić do tego niemowlę?

Podnoszenie główki jest umiejętnością, którą dziecko rozwija w ciągu pierwszych sześciu miesięcy swojego życia. Jego mięśnie muszą wzmocnić się na tyle, aby mieć siłę dźwigać – dość ciężką i dużą – główkę. Większość niemowląt pewnie i bez wysiłku podnosi główkę w czwartym miesiącu życia. Jak wyglądają poszczególne etapy?

Położony na brzuchu noworodek z trudem dźwiga główkę, nie potrafi jej utrzymać. Niemowlę w drugim miesiącu życia będzie próbowało podnosić główkę, jednak jego mięśnie wciąż są zbyt słabe, aby ją utrzymać. Przełom zazwyczaj pojawia się w trzecim miesiącu życia –wtedy maluch unosi główkę i przez dłuższą chwilę potrafi ją utrzymać. Jest to też czas, kiedy chętniej zostaje w pozycji na brzuszku – umożliwia mu to obserwację świata. W czwartym miesiącu życia niemowlę bez wysiłku podnosi główkę i potrafi utrzymać ją przez kilka minut. W dodatku, podnosząc się na przedramionach, unosi klatkę piersiową. Kolejne miesiące to oglądanie świata z coraz to wyższej pozycji – niemowlę podnosi klatkę piersiową coraz wyżej, najpierw opierając się na przedramionach, później na dłoniach.

Pamiętaj, że chociaż istnieją pewne „widełki” mówiące o umiejętnościach, które dziecko powinno zdobywać w kolejnych miesiącach, są one dla nas jedynie wskazówką. Każde dziecko rozwija się w swoim tempie, niektóre umiejętności może zdobywać szybciej, inne wolniej. Za kilka lat już nikt nie będzie pamiętał o tym, że „Jaś pewnie trzymał główkę w trzecim miesiącu, a Marysi udało się to w piątym”. Z czasem wszystko się wyrównuje i to, kiedy dziecko zdobyło kolejne umiejętności, nie ma aż takiego znaczenia.

Warto jednak zachęcać niemowlę do podnoszenia główki, jak najczęściej układać je na brzuchu, podsuwając różne gadżety, które mogą je zachęcić do ćwiczenia tej ważnej umiejętności. A jeśli cokolwiek cię zaniepokoi, nie czekaj, tylko skonsultuj się ze specjalistą, który rozwieje twoje wątpliwości.

Są dzieci, które dźwigają główkę dość wcześnie – już w pierwszym miesiącu życia. Jeśli to zachowanie nie powtarza się często, zazwyczaj nie jest powodem do obaw. Częste podnoszenie główki przez noworodka może jednak świadczyć o zwiększonym napięciu mięśniowym. Nie martw się jednak na zapas, nie stawiaj diagnozy na własną rękę. Umów się na wizytę do specjalisty (może to być pediatra lub fizjoterapeuta), który obejrzy malucha i oceni jego rozwój. Nawet jeśli zdiagnozuje zbyt wczesne podnoszenie główki, pamiętaj, że rehabilitacja i odpowiednio dobrane ćwiczenia pozwolą szybko „wyprowadzić” dziecko.

Niemowlę, któremu trudno jest podnieść i utrzymać główkę, nie będzie zbyt chętnie spędzało czas, leżąc na brzuchu. Zamiast układać je ciągle na podłodze, wykorzystaj do ćwiczeń własne ciało – przytulone do ciebie chętniej będzie leżało na brzuchu i mimowolnie ćwiczyło podnoszenie główki. Pamiętasz kangurowanie? Rozbierz siebie i dziecko (do pieluszki), ułóż malucha na klatce piersiowej i spoglądajcie sobie w oczy. Możesz także położyć niemowlę na udach, jedną nogę (tę pod klatką piersiową dziecka) ułożyć odrobinę wyżej – w ten sposób stworzysz ze swojego ciała „poduszkę”, która sprawi, że maluch będzie leżał na brzuchu i obserwował świat.

Tak jak w wielu innych przypadkach sprawdza się tu zasada: przez zabawę do nauki. Możesz nie tylko ćwiczyć z dzieckiem, wykorzystując do tego własne ciało, ale także zachęcać je do podnoszenia główki różnymi akcesoriami. Sprawdzą się np.:

• mata edukacyjna, na której znajdują się nie tylko ciekawe rysunki, ale i pałąki z gadżetami przyciągającymi wzrok,
• kontrastowe książeczki ułożone przed dzieckiem, które będą zachęcać do „wyciągania” główki,
• zabawki ułożone przed leżącym na brzuchu dzieckiem.

Gdy niemowlę będzie miało ciekawy cel, chętniej będzie przebywało na brzuszku, ćwicząc jednocześnie podnoszenie główki. A im dłużej będzie potrafiło ją utrzymać, tym chętniej będzie poznawało świat z tej pozycji.