Jadłospis 5-miesięcznego dziecka
Spis treści:
Jak i czym karmić 5-miesięczne niemowlę?
Jadłospis 5-miesięcznego dziecka może całkowicie bazować na mleku mamy lub alternatywnie na mleku modyfikowanym początkowym. Na tym etapie życia nie ma jeszcze konieczności wprowadzania innych produktów, ponieważ posiłki mleczne dostarczają wszystkich potrzebnych maluchowi składników odżywczych poza dwiema suplementowanymi witaminami – D i K.
Zgodnie z aktualnym kalendarzem żywienia niemowląt, rodzice 5-miesięcznego dziecka mogą zdecydować się jednak na rozpoczęcie podawania maluchowi niewielkich ilości pokarmów uzupełniających. Rozszerzanie jadłospisu na wczesnym etapie życia w niektórych przypadkach znacznie ułatwia cały proces – badania pokazują, że niemowlęta w wieku czterech-siedmiu miesięcy są najbardziej skłonne do akceptacji nowych smaków.
Co może jeść 5-miesięczne dziecko? Jadłospis malucha typowo rozszerzamy najpierw o warzywa, owoce, mięso i jaja oraz o produkty zbożowe.
Rozszerzanie diety o warzywa
Przy wprowadzaniu pokarmów uzupełniających za ważną zasadę uznaje się rozszerzanie diety o warzywa, zanim podamy dziecku pierwsze owoce. Delikatniejszy, czasem lekko gorzkawy posmak pokarmów na bazie warzyw powoduje, że dzieci często nie chcą ich zaakceptować, gdy są już przyzwyczajone do słodkiego i intensywnego smaku owoców.
Jakie warzywa możemy podawać dziecku po 5. miesiącu? Do jadłospisu warto włączyć m.in.:
- marchew,
- brokuły,
- kalafiora,
- dynię,
- szpinak,
- pietruszkę,
- groszek,
- cukinię,
- ziemniaka.
Rozszerzanie diety o owoce
Po około dwóch tygodniach od rozpoczęcia rozszerzania diety o warzywa, możemy niemowlakowi zacząć podawać owoce (nadal uwzględniając w jego jadłospisie posiłki zawierające warzywa). Na początek warto wybrać np.:
- jabłka,
- gruszki,
- banany,
- śliwki,
- nektarynki,
- brzoskwinie,
- truskawki,
- borówki,
- mango.
Rozszerzanie diety o mięso i jaja
Wprowadzenie mięsa i jaj na wczesnym etapie rozszerzania diety jest istotne ze względu na wysoką zawartość żelaza – mikroelementu, którego zapasy zgromadzone w życiu płodowym wyczerpują się u niemowląt karmionych piersią po pierwszym półroczu. Mięso i jajka zawsze powinny być całkowicie ugotowane/ścięte. Żółtko charakteryzuje się składem korzystniejszym od białka pod kątem wartości odżywczych dla 5. miesięcznego dziecka.
Rozszerzanie diety o produkty zbożowe
Produkty zbożowe wprowadzamy do diety 5-miesięcznego dziecka w postaci kaszek bezglutenowych (np. kukurydzianej, ryżowej) lub glutenowych (najczęściej kaszy manny).
Do rodziców należy wybór wieku niemowlaka, w którym zaczynają podawać gluten – zalecenia mówią, że powinno to nastąpić w dowolnym momencie między piątym a 12. miesiącem życia.
Podczas rozszerzania jadłospisu malucha, nowe produkty podajemy pojedynczo, w bardzo małej ilości (jedna – dwie łyżeczki). Wszystkie pokarmy uzupełniające w menu 5-miesięcznego dziecka powinny mieć konsystencję gładkiego puree. Posiłki po przygotowaniu studzimy do temperatury pokojowej. Dziecko karmimy twardą, płaską łyżeczką.
Czego należy unikać?
W jadłospisie 5-miesięcznego dziecka liczba pokarmów uzupełniających jest bardzo mała, dlatego szczególnie w tym okresie życia warto zadbać, żeby każdy produkt miał jak najwyższą wartość odżywczą. Rozszerzając dietę malucha, unikaj podawania żywności, takiej jak:
- sól, cukier, produkty z ich dodatkiem (zwracaj uwagę na skład żywności, także tej dedykowanej niemowlętom – niektóre produkty z tej kategorii, np. herbatki, zawierają przede wszystkim cukier, unikaj podawania takich pokarmów maluchowi),
- miód,
- syropy słodzące,
- ser topiony,
- produkty z niepasteryzowanego mleka,
- niemodyfikowane mleko stosowane jako podstawa posiłku,
- produktów i potraw smażonych.
Ile powinno jeść 5-miesięczne niemowlę?
Dziecko karmione mlekiem mamy przystawiamy do piersi „na żądanie”. Nie należy trzymać się sztywno ustalonych harmonogramów, tylko podawać dziecku pokarm, gdy obserwujemy u niego sygnały głodu (m.in. ssanie rączki, ruchy główki, jakby dziecko rozglądało się, płacz). Liczba posiłków może różnić się znacząco u każdego niemowlaka oraz u danego dziecka w poszczególne dni.
Orientacyjna liczba posiłków dla dziecka karmionego mlekiem modyfikowanym to pięć dziennie, w tym cztery mleczne. Średnia wielkość porcji jednego posiłku niemowlaka w tym wieku to 150-160 ml.
Dokarmianie maluszka – co musisz wiedzieć?
Przez pierwsze pół roku życia dziecko nie wymaga z reguły podawania żadnego innego pokarmu poza mlekiem mamy. Karmiąc piersią, dostarczasz 5-miesięcznemu maluchowi wszystkie potrzebne składniki pokarmowe poza podawanymi w postaci suplementów witaminami D oraz K.
W związku z tym dokarmianie niemowlaka, który prawidłowo przybiera na wadze „na wszelki wypadek”, nie ma żadnego uzasadnienia, a może wręcz prowadzić do problemów (np. gdy dokarmiamy dziecko karmione piersią mieszankami mlecznymi, zaspokajają one jego głód i pragnienie, przez co maluch spożywa mniej mleka mamy, co z kolei hamuje proces wytwarzania mleka). Pokarmy uzupełniające podajemy dziecku w bardzo małej ilości – na tym etapie życia ma to na celu przede wszystkim ułatwienie akceptacji nowej żywności.
Jeśli u 5-miesięcznego dziecka występują zaburzenia w przyrostach masy ciała, sposób postępowania zawsze należy uzgodnić z pediatrą.
Źródła:
- Mika P., Matuszczyk M., Socha P. (2018) Kalendarz żywienia – nowe narzędzie obejmujące główne zasady żywienia niemowląt i małych dzieci przez 1000 pierwszych dni, Standardy Medyczne/Pediatria, 15: 569-572.
- Szajewska H., Horovath A. (red.) (2014) Poradnik żywienia niemowląt. Krok po kroku od narodzin do pierwszych urodzin, Medycyna Praktyczna.
- Szajewska H., Horovath A., Rybak A. (2016) Karmienie piersią. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, Standardy Medyczne/Pediatria 13: 9-24.