Baby blues – jak to ogarnąć?

Coraz więcej współczesnych kobiet zmaga się z zaburzeniami nastroju w okresie ciąży i po porodzie. Dowodzą temu badania. Istotny wzrost liczby matek z zaburzeniami nastroju widać zwłaszcza w ostatniej dekadzie. Ryzyko wystąpienia depresji poporodowej wynosi ok. 13–19 proc., natomiast aż 40–80 proc. kobiet zmaga się z tzw. baby blues.

Baby blues w ciąży to – najprościej ujmując – przygnębienie poporodowe (ang. postpartum blues), które najczęściej pojawia się niespodziewanie w ciągu kilku dni po urodzeniu dziecka. Dzieje się tak, ponieważ w okresie ciąży kobieta znajduje się pod silnym działaniem hormonów, których stężenie po porodzie gwałtownie spada. Do tego dochodzą m.in. zmęczenie porodem (fizyczne i psychiczne), okres połogu (często trudny dla kobiety) oraz cały szereg emocji i trudności, które towarzyszą matce: obawa o zdrowie dziecka, brak snu, problemy z karmieniem, poczucie bezradności, niepewności, niepokoju, braku przestrzeni dla siebie itp. To wszystko powoduje, że kobieta, nawet jeśli bardzo mocno pragnęła być matką, może wpaść w dołek psychiczny – zwłaszcza gdy zostaje mamą po raz pierwszy.

Zwykle kobieta jest w stanie rozpoznać u siebie pogorszenie nastroju, zwłaszcza jeśli ciąża była planowana, a dziecko wyczekiwane.

Baby blues – objawy:

• płaczliwość,
• zdenerwowanie,
• rozdrażnienie,
• napięcie psychiczne,
• poczucie braku sensu,
• niska samoocena,
• brak wiary we własne kompetencje jako matki,
• niemoc,
• bezradność,
• niepokój,
• zaburzenia apetytu,
• łatwość wpadania w złość,
• zmęczenie,
• brak odczuwania radości,
• automatyczne wykonywanie czynności przy dziecku,
• utrata zainteresowania otoczeniem,
• rozchwianie emocjonalne.

Poporodowy smutek najczęściej daje o sobie znać w 2.-3. dobie po narodzinach dziecka, czasem nieco później. Baby blues mija zwykle ok. 14. dnia po porodzie.

Baby blues można pomylić z depresją poporodową. Przede wszystkim poporodowe przygnębienie jest stanem przejściowym i od depresji poporodowej znacznie łagodniejszym. Tym, co pozwala odróżnić od siebie te dwa stany, jest długość ich trwania.

Baby blues trwa najczęściej ok. 10 dni. Jeśli nie mija, może być to depresja poporodowa.

Skorzystaj z pomocy lekarskiej, gdy:

• zły nastrój utrzymuje się dłużej niż 10 dni,
• stale czujesz się zmęczona i osłabiona,
• nic cię nie cieszy, nie uśmiechasz się,
• pojawiają się natrętne negatywne myśli dotyczące dziecka, macierzyństwa (uważasz, że jesteś kiepską matką, o wszystko siebie obwiniasz itp.),
• masz rozregulowany apetyt (brakuje ci łaknienia albo przeciwnie – zajadasz smutek),
• jesteś rozdrażniona, płaczliwa, zdenerwowana,
• przez większość dnia masz zły nastrój,
• nie potrafisz podjąć najprostszych decyzji (np. czy wyjść z dzieckiem na spacer, w co je ubrać),
• masz poczucie, że jesteś sama, nikt nie jest w stanie ci pomóc, znalazłaś się w życiowej pułapce,
• nieustannie boisz się, że niewłaściwie zajmujesz się dzieckiem, nie chcesz przebywać z nim sama, obawiasz się, że możesz je skrzywdzić.

Pytanie: „jak leczyć baby blues” nie jest właściwe, ponieważ baby blues – w przeciwieństwie do depresji poporodowej – nie jest jednostką chorobową. Depresja poporodowa wymaga pomocy lekarza. Baby blues minie. Możesz jednak pomóc sobie szybciej stanąć na nogi i odzyskać emocjonalną równowagę, wprowadzając w życie kilka zasad:

• Zaangażuj partnera w opiekę nad dzieckiem

Badania dowiodły, że obecność stałej relacji osobistej (partner życiowy) jest czynnikiem istotnie obniżającym wystąpienie zaburzeń nastroju po porodzie.

• Zwróć się po pomoc

Stare powiedzenie mówi, że aby wychować dziecko, potrzeba całej wioski. Być może chcesz być samodzielną, zaradną mamą, ale jeszcze przyjdzie na to czas. Na razie zwróć się po pomoc do rodziców, dziadków, rodzeństwa, przyjaciół, kogokolwiek zaufanego. Jeśli nie chcesz, aby ktoś inny zajmował się twoim dzieckiem, pomocą może być choćby zrobienie zakupów czy ugotowanie za ciebie obiadu. Nigdy nie odtrącaj pomocy, kiedy jest ci proponowana.

• Odpoczywaj

Wykorzystuj każdą chwilę na odpoczynek. Śpij razem z dzieckiem podczas jego drzemek. Nie musisz w tym czasie sprzątać mieszkania. Spróbuj nauczyć się karmić na leżąco i okresy karmienia przeznaczaj na złapanie oddechu. Co się da odłożyć w czasie, odłóż na później.

• Podążaj za dzieckiem

Zaplanowałaś sobie dzień, ale dziecko odmówiło współpracy? Tak, to frustrujące, ale też… całkowicie naturalne. Podążanie za potrzebami dziecka, dostosowanie się do jego rytmu dnia i „odpuszczenie” pomogą ci zachować równowagę.

• Wyjdź z domu

Całodobowa opieka nad maluszkiem jest bardzo męcząca – zarówno fizycznie, jak i psychicznie. Wyjście z domu pozwoli ci odetchnąć i złapać dystans, którego teraz ci brakuje. Kawa z koleżanką, spacer czy choćby wyjście do sklepu, pod warunkiem, że solo, są dobre dla higieny psychicznej.

• Pamiętaj, że to minie

Baby blues wkrótce odejdzie w niepamięć, a trudne początki związane z macierzyństwem kiedyś będą jedynie wspomnieniem. Czas mija błyskawicznie, a dzieci rosną bardzo szybko.

Pobierz infografikę