Ropiejące oczka u niemowlaka – przyczyny i leczenie

Dzieci – podobnie jak i dorośli – często budzą się ze „śpiochami” w kącikach oczu. To biała wydzielina, której nie jest dużo i którą łatwo usunąć. Nie pomylimy jej z ropiejącymi oczkami – wtedy wydzielina ma inny kolor, jest jej więcej, może zlepiać rzęsy i powieki. Ropiejące oczko u noworodka może mieć związek z infekcjami okołoporodowymi lub podrażnieniem spojówki w wyniku zabiegu Credego.

Przyczyny ropiejących oczu u niemowlaka to przede wszystkim:

• zatkane kanaliki łzowe,
• zapalenie spojówek – o podłożu wirusowym, bakteryjnym lub alergicznym,
• uszkodzenie mechaniczne oka (głównie związane z jego pocieraniem),
• obecność ciała obcego w oku.

Ropiejące oczko może się pojawić także podczas ząbkowania lub towarzyszyć zapaleniu ucha środkowego.

Ropę w oczach najczęściej zauważymy po nocy lub dłuższej drzemce – gdy dziecko mruga, ropa jest usuwana, a jeśli nie ma jej dużo, możemy jej nie dostrzec.

Ropiejące oczy u dziecka często mają związek z niewłaściwą higieną oczu. Podczas zabiegów pielęgnacyjnych pomijamy przemywanie oczu lub robimy to nieprawidłowo, np. korzystając tylko z jednego wacika. Ale nie tylko to sprawia, że niemowlętom ropieją oczy.

• Zatkane kanaliki łzowe

U noworodków i niemowląt kanaliki łzowe są wąskie, zdarza się, że obydwa lub jeden z nich może być niedrożny. Zablokowane kanaliki nie spełniają swojej funkcji, łzy wypełniają oczy, a nadmiar łez może skutkować wystąpieniem infekcji bakteryjnej. Jak rozpoznać zatkane kanaliki łzowe? Oczy malucha są stale wypełnione łzami, a w wewnętrznym kąciku oka można zauważyć białożółtą wydzielinę. Gęstsza i ciemniejsza może wskazywać na infekcję.

Kanaliki łzowe najczęściej odblokowują się samoistnie w pierwszym roku życia dziecka. Lekarz może zalecić masaż worka łzowego, a niekiedy konieczny jest zabieg udrażniania kanalików łzowych.

• Zapalenie spojówek

Przyczyny zapalenia spojówek są różne: mogą to być bakterie, wirusy lub alergeny. W przypadku infekcji bakteryjnej wydzielina jest żółtawa, gęsta i obfita, a za zakażenie najczęściej odpowiedzialne są gronkowce. Z kolei za alergiczne zapalenie spojówek u małych dzieci najczęściej odpowiadają alergeny wewnątrzdomowe (np. roztocza lub pleśń).

Bakteryjne i wirusowe zapalenie spojówek łatwo się „roznosi”, musimy pamiętać o właściwej higienie – regularnie myjmy rączki malucha, zmieniajmy pościel i ręczniki.

• Infekcje

Ropiejące oczka u dziecka często pojawiają się w czasie infekcji. Ma to związek z krótszym kanałem nosowo-łzowym, łatwiej też o przenoszenie drobnoustrojów – nierzadko zdarza się, że maluch pociera zakatarzony nosek rączką, a po chwili dotyka oczu.

Jeśli za ropiejące oczka u niemowlaka odpowiedzialne są patogeny, wydzielinę dostrzeżemy w obydwu oczach (nawet jeśli początkowo jest w jednym oku, zazwyczaj dość szybko przenosi się na drugie), jeśli ropa pojawia się w wyniku urazu mechanicznego, jest obecna w jednym oku.

Leczenie ropiejących oczu niemowlaka uzależnione jest od przyczyny tego stanu– inne jest postępowanie w przypadku infekcji bakteryjnej, inne w przypadku zatkanych kanalików. Gdy za ropiejące oczka niemowlaka odpowiadają wirusy, leczenie opiera się na łagodzeniu objawów i zapobieganiu wtórnemu nadkażeniu bakteryjnemu. Zapalenie spojówek wywołane bakteriami wymaga podania antybiotyku w formie kropli lub maści, farmakoterapii wymagają także ropiejące oczy wywołane czynnikiem alergizującym (nie sprawdzą się leki doustne, zalecane są te do oczu).

Czym przemywać ropiejące oczy u dziecka? Najlepiej robić to solą fizjologiczną (wyjątek: nie stosujemy jej po podrażnieniu wywołanym zabiegiem Credego) lub letnią, przegotowaną wodą. Każde oko przemywamy nowym (sterylnym) wacikiem, od kącika zewnętrznego do przyśrodkowego (czyli w kierunku nosa). Nie przemywamy oczu naparem z rumianku (może wywołać reakcję alergiczną) ani herbatą (może dodatkowo podrażnić oczy). Chociaż mleko mamy ma wiele dobroczynnych właściwości, z rezerwą należy podchodzić do przemywania nim oczu.

Gdy niemowlęciu ropieją oczy, warto skonsultować się z pediatrą, który pomoże ustalić przyczynę tego stanu i zleci odpowiednie postępowanie. Być może skieruje nas także do okulisty. Odwiedzenie gabinetu lekarskiego jest niezbędne, gdy ropiejącym oczom towarzyszą objawy takie, jak: pieczenie, swędzenie czy światłowstręt lub gdy zauważymy zmiany w kształcie źrenicy.