Kiedy dziecko powinno samo jeść łyżeczką?

Na pytanie, kiedy dziecko powinno już samodzielnie jeść łyżeczką, nie ma jednej odpowiedzi. Gdyby była, brzmiałaby… „to zależy”. Bo każde dziecko jest inne i w innym tempie zyskuje pewne umiejętności. Oczywiście nie należy popadać w skrajności i w nieskończoność karmić malucha. Podpowiemy, w jaki sposób – skutecznie, choć niekoniecznie szybko – można wprowadzić samodzielne jedzenie łyżeczką. 

1. Skorzystaj ze specjalnych łyżeczek dla dzieci – plastikowych, gładkich i odpowiednio grubych. Daje to gwarancję bezpieczeństwa, że np. drobne elementy nie odłamią się i nie zostaną połknięte. 
2. Na kolanach czy w foteliku do karmienia? Podążaj za dzieckiem i obserwuj, gdzie woli siedzieć, gdy zaczyna samodzielne jedzenie łyżeczką. 
3. Plastik, z którego wykonane są łyżeczki dla dzieci, powinien mieć odpowiedni atest. 
4. Pomocne mogą być odpowiednio wyprofilowane kształty ułatwiające chwyt małej rączce. Niekiedy wykorzystywany jest w tym celu antypoślizgowy materiał, zmniejszający ryzyko wysunięcia się łyżeczki z dłoni. 
5. Kiedy dziecko samo je łyżeczką, dobrze jest podać mu posiłek w miseczce z przyssawką, co zmniejszy ryzyko jej przewrócenia. 
6. Skorzystaj ze śliniaka. Dużego. Chociaż i tak z dużym prawdopodobieństwem ubranie i otoczenie malucha też dostaną swoją porcję jedzenia. 
7. Zachęcaj dziecko do samodzielnego jedzenia łyżeczką, podając mu jego ulubione potrawy.
8. Na początek możesz pomagać nakładać pokarm na łyżeczkę. Dbaj, by jedzenia było niewiele na łyżce, co ułatwi przełknięcie podanej porcji.  
9. Serwuj maluchowi posiłki półpłynne, łatwe do nałożenia na łyżeczkę. 

Nie musisz rezygnować z metody BLW, chcąc nauczyć dziecko samodzielnego jedzenia łyżeczką. Wystarczy, że obok tradycyjnie serwowanego jedzenia do wyboru położysz łyżeczkę i pozwolisz maluchowi na pierwsze próby naprzemiennego sięgania ręką i łyżką po posiłek.

Wychowując swoje dziecko, postaw na zasadę: „Nie zawsze słucham dobrych rad”. Oczywiście, wiele z podpowiedzi płynie z życzliwości, ale co najmniej część porad czy poglądów może być przestarzała czy zwyczajnie nieodpowiednia dla twojego malucha. Powinniśmy podążać za dzieckiem, a nie dziecko za naszymi oczekiwaniami. Nie inaczej jest z samodzielnym jedzeniem łyżeczką. Jeśli koleżanka z dumą chwali swoje dziecko jako jedzące łyżką, widelcem i nożem od dawna, to pogratuluj i… idź dalej. Nie przejmuj się, jeśli twoje dziecko „zostaje w tyle”. O ile ty i pediatra nie widzicie w rozwoju malucha nic naprawdę niepokojącego, nie próbuj go przyspieszać. Zbyt wczesne próby uczenia dziecka samodzielnego jedzenia łyżeczką mogą skończyć się fiaskiem, a przecież nie o to chodzi. 

• Większość dzieci ok. 9-12 mies. życia zaczyna sięgać po łyżeczkę podczas karmienia przez mamę czy tatę. Jednak od tej chwili do momentu, kiedy dziecko samo je łyżeczką, też upłynie trochę czasu. A „większość” nie znaczy „wszystkie” – może się zdarzyć, że dziecko później będzie gotowe na samodzielne jedzenie łyżeczką.
• Kiedy samodzielne jedzenie łyżeczką przychodzi łatwiej? Gdy jesteście już po pierwszych próbach rozszerzania diety. Wiedząc, co dziecko chętnie je, możemy właśnie przy tym posiłku zachęcić je do samodzielnego jedzenia łyżeczką. 
• Warto pamiętać, że od kiedy dziecko samo je łyżeczką, to również intensywniej pracuje dłonią, przedramieniem, buzią. Tak więc samodzielne jedzenie łyżeczką to wstęp do kolejnych umiejętności manualnych, lepszej koordynacji ruchowej, a nawet… prawidłowej wymowy. 
• Jeśli chcesz, żeby dziecko spokojnie podejmowało samodzielne jedzenie łyżeczką, nie sadzaj go głodnego przy stole. Wtedy tylko się zniecierpliwi. Natomiast moment po zaspokojeniu pierwszego głodu to czas, kiedy można spróbować samodzielnego jedzenia łyżeczką. 
• Kiedy dziecko jest senne, zmęczone albo ząbkuje, to nie jest dobry czas, kiedy powinno samodzielnie jeść łyżeczką. Poczekaj, aż będzie wypoczęte i zrelaksowane. To, co dorosłym przychodzi naturalnie, jak sięganie łyżką po pokarm, dla malucha jest ciężką pracą! A lepiej pracuje się po wypoczynku, prawda? 
• Moment, w którym dziecko zaczyna edukację w żłobku czy przedszkolu, to optymalny czas, kiedy powinno mieć opanowaną umiejętność jedzenia łyżeczką. Co ważne, dzieci uczą się przez naśladownictwo, a więc w obecności jedzących rówieśników nauka samodzielnego jedzenia łyżeczką może przebiegać sprawniej (i nie ty będziesz musiała sprzątać stół i jego okolice!).

Samodzielne jedzenie łyżką większość dzieci opanowuje ok. 1-3 r.ż. Po nóż i widelec dziecko powinno sięgnąć nieco później. Można wprowadzać dodatkowe sztućce, kiedy samodzielne jedzenie łyżeczką przychodzi już z łatwością. 

Oczywiście komplety widelców i noży dla kilkulatków powinny być również plastikowe, grube, niełamliwe (dotyczy to szczególnie cienkich ząbków widelca), nieduże (dostosowane do rączek i buzi dzieci), atestowane i bezpieczne. Dobrą i ekologiczną alternatywą mogą być sztućce drewniane. 

Dziecko korzystające z noża i widelca powinno być na tyle duże, aby rozumieć zastosowanie tych narzędzi. Podawaj mu produkty miękkie, łatwe do krojenia i nabicia na widelec np. ugotowane ziemniaczki, plasterki gotowanych marchewek, brokułu, kalafiora. Ułatwi to naukę samodzielnego posługiwania się sztućcami. Zmniejszy też ryzyko zanieczyszczenia otoczenia, wskutek „uciekania” na boki zbyt twardych porcji jedzenia przy próbie wbicia widelca.