USG dopochwowe – co warto o nim wiedzieć?

USG w ciąży to jedno z nieinwazyjnych badań prenatalnych. Większość obowiązkowych badań ultrasonograficznych jest przeprowadzana przez powłoki brzuszne, jednak w pierwszym trymestrze wykonywane jest także USG przezpochwowe.

Gdy zobaczymy na teście ciążowym dwie kreski, a badanie beta HCG będzie wskazywało na ciążę, wybieramy się do lekarza ginekologa (pamiętaj, że jednym z warunków otrzymania becikowego jest przebywanie pod opieką lekarską co najmniej od 10. tygodnia ciąży). W czasie wizyty może on wykonać “poglądowe” badanie USG (lub zlecić jego przeprowadzenie).

USG przed 10. tygodniem ciąży nie jest badaniem obowiązkowym. Wykonywane jest sondą (głowicą) dopochwową. Rekomendacje Sekcji Ultrasonografii Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników wskazują, że jest ono wykonywane ze wskazań lekarskich, a jego cele to:

• uwidocznienie oraz lokalizacja jaja płodowego,
• ocena wieku ciążowego,
• ocena obecności pęcherzyka płodowego,
• ocena echostruktury trofoblastu,
• ocena liczby zarodków, kosmówek i owodni,
• ocena pęcherzyka żółtkowego,
• ocena obecności zarodka,
• ocena narządów płciowych ciężarnej.

W zależności od tego, w którym tygodniu ciąży USG zostanie przeprowadzone, lekarz będzie mógł uwidocznić i ocenić różne parametry. Jeśli USG wczesnej ciąży wykonamy minimum sześć tygodni od daty ostatniej miesiączki, lekarz powinien być w stanie uwidocznić czynność serca. Rekomendacje PTGiP wskazują, że niewskazane jest użycie techniki dopplerowskiej w badaniu przed 10. tygodniem ciąży – także do oceny czynności serca (FHR).

Jak często wykonywane jest badanie ultrasonograficzne? Standard organizacji opieki okołoporodowej mówi o czterech obowiązkowych badaniach USG w ciąży:

• między 11. a 14. tygodniem ciąży (tzw. USG genetyczne),
• między 18. a 22. tygodniem ciąży (tzw. USG połówkowe),
• między 27. a 32. tygodniem ciąży (tzw. USG trzeciego trymestru),
• po 40. tygodniu ciąży.

USG dopochwowe w ciąży zasadniczo nie różni się od badania przeprowadzanego u kobiet, które w ciąży nie są – po prostu lekarz zwraca uwagę nie tylko na budowę wewnętrznych narządów płciowych.

USG przezpochwowe wykonywane jest za pomocą podłużnej, obło zakończonej głowicy (sondy endowaginalnej). Przed badaniem lekarz nakłada na nią jednorazową osłonkę (wygląda ona jak prezerwatywa bez zbiorniczka na nasienie) oraz żel, a następnie wprowadza głowicę w głąb pochwy. Nie jest to bolesne, jednak u niektórych kobiet może powodować dyskomfort.

USG dopochwowe w ciąży przeprowadzane jest na kozetce, w pozycji leżącej (na wznak). Przed badaniem musisz rozebrać się od pasa w dół oraz opróżnić pęcherz.

USG przed 10. tygodniem ciąży powinno być wykonane sondą dopochwową. Kolejne badanie – USG przeprowadzone między 11. a 14. tygodniem ciąży – może być wykonane sondą brzuszną lub przezpochwową.

USG dopochwowe w ciąży najczęściej jest wykonywane w pierwszym trymestrze, jednak może się zdarzyć, że lekarz zdecyduje się na nie także w późniejszym etapie – jeśli np. potrzebuje uzyskać dokładniejszy obraz wnętrza macicy.

Nie istnieją badania, których wyniki sugerowałaby negatywny wpływ ultrasonografii na rozwój płodu. Prawidłowo przeprowadzone USG transwaginalne nie może zaszkodzić – nie ma możliwości przebicia pęcherza płodowego czy jego mechanicznego uszkodzenia.

Na badania USG w ciąży warto wybrać się do lekarza, który posiada certyfikat FTM (The Fetal Medicine Foundation) – potwierdza on nie tylko jego umiejętności, ale i to, że stale aktualizuje i poszerza swoją wiedzę.