Objawy porodu – jak rozpoznać pierwsze symptomy porodu?

Będąc w ciąży możesz odczuwać skurcze już od 20. tygodnia. Są to skurcze Alvareza i Braxtona Hicksa. Skurcze Alvareza mają małą silę i są słabo skoordynowane. Na tyle, że nie wszystkie kobiety w ogóle je odczuwają. Skurcze Braxtona-Hicksa są bardziej bolesne. Mogą objawiać się np. twardnieniem brzucha. Około 38. tygodnia ciąży pojawiają się zaś właściwe skurcze przepowiadające poród. 

Skurcze przepowiadające poród – jak je rozpoznać? 

Skurcze przepowiadające, pojawiające się pod koniec ciąży nie oznaczają, że już czas jechać do szpitala. Ból, który powodują jest znacznie mniejszy niż ten podczas porodu. Są bardziej nieregularne, pojawiają się raz na 10 minut i mijają po około 2 godzinach. Znikają po ciepłym prysznicu czy zażyciu leków rozkurczowych.  

Skurcze przepowiadające a skurcze porodowe – różnice

Skurcze porodowe różnią się od tych przepowiadających natężeniem bólu. Są znacznie silniejsze i częstsze. Nie mijają po czasie, wręcz przeciwnie, wraz z jego upływem przybierają na sile. Te porodowe trwają zwykle średnio 70 sekund. Podczas pierwszego okresu porodu pojawiają się z częstotliwością trzech na minutę, a w drugim okresie jest to 5 skurczów na 10 min. Każdy taki skurcz składa się zazwyczaj z trzech części: narastania, szczytu i zanikania. 

Nie da się ich zahamować lekami rozkurczowymi. Jeśli zaś pojawią się za szybko, tzn. między 24. a 34. tygodniem ciąży, można je zatrzymać na 48 godzin lekami tokolitycznymi. Robi się to, aby lekarze mogli zastosować sterydoterapię umożliwiająca noworodkowi rozwój płuc. Jeśli dochodzi przy tym do skracania lub rozwierania szyjki nie da się dłużej hamować samoistnej czynności skurczowej i poród musi się odbyć.

Przed porodem szyjka macicy staje się krótsza, bardziej miękka i przepuszczalna. Ginekolodzy określają ten stan jako dojrzałość szyjki. Główka dziecka wstawia się do wchodu miednicy. Jeśli lekarz podczas badania ginekologicznego wspomina o tych zmianach, oznacza to, że zbliża się poród. 

Ponadto przed samym porodem poza skurczami i zmianami w szyjce możesz też doświadczyć: 

• obniżenia brzucha. W 36. tygodniu szczyt macicy sięga najwyżej – do końca mostka. Na koniec ciąży, przed 40. tygodniem, obniża się około 2 palce niżej, czyli mniej więcej tam gdzie był w 32. tygodniu, 
• odpłynięcia wód płodowych, które rzadko leją się strumieniem jak w filmie, a często stopniowo i powoli sączą, 
• biegunki i wymiotów, 
• wydalenia czopa śluzowego podbarwionego krwią, 
• bólów pleców i krzyża, które wielu kobietom towarzyszą przez całą ciążę. 

Kiedy jechać do szpitala?

Wszystkie wymienione objawy sugerują nadchodzący poród, ale zazwyczaj nie są powodem do pojechania do szpitala. Skurcze częstsze niż co 10 minut trwające dłużej niż co 10 min uznaje się za rozpoczęcie porodu. Prowadzą one do skrócenia i rozwarcia szyjki macicy. Nie warto czekać do ostatniej chwili żeby pojechać do szpitala. Nie ma sensu jednak jechać wraz z pierwszymi skurczami, bo sama 1 faza porodu może trwać aż 15 godzin.   

– Jeśli jednak pojawią się objawy takie jak ból głowy czy wysokie ciśnienie nie zwlekaj, bo może to zwiastować np. stan przedrzucawkowy. Krwawienie z dróg rodnych oraz odpłynięcie płynu owodniowego są również bezwzględnym wskazaniem, aby niezwłocznie udać się na izbę przyjęć – mówi dr Robert Jędra, ginekolog z Uniwersyteckiego Centrum Zdrowia Kobiety i Noworodka w Warszawie.

Poród to ciąg następujących po sobie zdarzeń. U każdej kobiety czas trwania i schemat objawów może się różnić, ale zawsze lekarze ginekolodzy wyróżniają 4 okresy porodu: 

1. Tzw. okres rozwierania: od początku regularnej czynności skurczowej do całkowitego rozwarcia szyjki macicy (10 cm) 

1. Tzw. okres parcia: od całkowitego rozwarcia do urodzenia noworodka 

1. Tzw. okres łożyskowy: od urodzenia noworodka do wydalenia popłodu (tzn. łożyska i błon płodowych) 

1. Tzw. wczesny okres poporodowy: 2-godzinny nadzór po urodzeniu noworodka 

– Zazwyczaj czynność skurczowa macicy na początku jest słaba i nie towarzyszą jej silne dolegliwości bólowe. Wraz z postępem porodu aktywność skurczowa zwiększa się, przez co skurcze stają się dla kobiety bardziej bolesne. Wraz z naporem części przodującej rodzącego się dziecka na szyjkę dochodzi do jej skracania i rozwierania. Towarzyszyć temu może plamienie lub niewielkie krwawienie. Jest to 1. okres porodu. Na granicy 1. i 2. okresu, przy pełnym rozwarciu, dochodzi zazwyczaj do pęknięcia błon płodowych. Może też stać się to wcześniej, nawet przed pojawieniem się czynności skurczowej co określane jest w położnictwie jako PROM. W przypadku wystąpienia medycznych wskazań wykonuje się też przebicie pęcherza płodowego, czyli amniotomię.

Drugi okres kończy się porodem dziecka. Aby do niego doszło konieczne są skurcze parte, czyli wspomaganie skurczy macicy przez tłocznię brzuszną mamy. Stąd wynika charakterystyczne polecenie na sali porodowej „Przyj!”. Zazwyczaj najpierw rodzi się główka dziecka, a następnie barki, tułów i kończyny dolne. W trzecim okresie porodu, po maksymalnie 30 minutach, dochodzi do urodzenia łożyska. Następnie mamę obserwuje się przez 2 godziny kontrolując jej stan ogólny, obkurczanie się macicy oraz ewentualne krwawienie z dróg rodnych – opisuje szczegółowo dr Robert Jędra. 

Każda z nas jest inna, mamy różny próg bólu oraz wiele różnych doświadczeń związanych z porodem i jego przebiegiem. Zdecydowanie nie da się go sobie dokładnie zaplanować, ale warto wiedzieć, jak się zaczyna i czego możemy się spodziewać, aby móc z większym spokojem przeżyć ten ostatni etap oczekiwania na pierwsze spotkanie z maluszkiem.  

Infografika – Jakie obowiązują formalności po porodzie?