Wszystko, co chcesz wiedzieć o drzemkach niemowlaka

Każdy z nas ma inne zapotrzebowanie na sen – zasada ta dotyczy także najmłodszych. Liczba drzemek w ciągu dnia, a także czas ich trwania mogą różnić się u niemowląt podobnie jak długość snu nocnego. Jedne dzieci bardzo chętnie zapadają w drzemki, inne potrzebują żmudnego usypiania, a i tak zasypiają zaledwie na chwilę. Trudno jest dokładnie określić, ile przesypia noworodek czy niemowlę. Faktem jest, że dziecko w pierwszym okresie życia nie odróżnia dnia od nocy, a większa część doby upływa pod znakiem snu. W okresach czuwania maluch je. Częstotliwość drzemek oraz ich długość, a także czas trwania snu nocnego są w dużej mierze uzależnione od karmienia. Noworodek spędza całą dobę głównie na jedzeniu i spaniu – sen przerywany jest głównie przez głód.

Trudno jest jednoznacznie określić, ile drzemek w ciągu dnia powinien odbywać niemowlak, podobnie jak nie ma sztywnych reguł dotyczących czasu trwania poszczególnych drzemek oraz snu nocnego. Przyjęło się uważać, że noworodek zazwyczaj przesypia większość doby z przerwami na jedzenie. U trzymiesięcznego malucha można się spodziewać około czterech drzemek, a u dziecka sześciomiesięcznego liczba drzemek może spaść do dwóch. Zazwyczaj drzemka trwa jedną lub dwie godziny.

Czas trwania drzemek niemowlaka jest bardzo zróżnicowany. Faza snu głębokiego u noworodka i niemowlaka to około 50–60 minut, zatem dobrze, gdy drzemka nie trwa krócej. Zazwyczaj drzemka u niemowlaka trwa około dwóch godzin. Za drzemki krótkie uważane są te trwające mniej niż 45 minut. Nie oznacza to jednak, że 30-minutowe drzemki u niemowlaka nie pozwalają na skuteczny odpoczynek. Należy obserwować dziecko, jeśli wystarcza mu krótsza drzemka, nie ma powodów do niepokoju. Jeśli jednak maluch po przebudzeniu jest marudny i zmęczony, warto przyjrzeć się bliżej przyczynom, które powodują zbyt krótkie drzemki. 

Bardzo częstą przyczyną wybudzania malucha z drzemki jest po prostu głód. Żołądki noworodków i niemowląt są niewielkie, zatem dzieci nie mogą najeść się na zapas. Szczególnie zauważalne jest to u wcześniaków. Inne przyczyny zbyt krótkich drzemek u niemowlaka to:

• wrodzony temperament malucha – jedne dzieci są po prostu bardziej aktywne niż inne maluchy,
• brak ustabilizowanego planu dnia malucha,
• brak komfortowych warunków do snu (hałas, nieodpowiednia temperatura w pomieszczeniu).

Trudno jest jednoznacznie określić, ile czasu powinno przesypiać niemowlę. Przeciętny czas trwania snu w ciągu doby u noworodka to nawet 18–20 godzin. Na całkowity czas snu składają się zarówno drzemki odbywane w ciągu dnia, jak i sen w ciągu nocy. Sen jest niezbędny do prawidłowego rozwoju. Podczas snu dochodzi do wyciszenia układu nerwowego, który w okresach czuwania bombardowany jest ogromną ilością bodźców, które dziecko musi przetworzyć. Podczas snu tworzą się nowe połączenia między neuronami, przetwarzane i zapamiętywane są informacje dostarczane mózgowi podczas jego aktywności. Sen sprzyja ponadto wzmocnieniu układu immunologicznego. Nie bez powodu mówi się, że w czasie snu dzieci rosną – wówczas przysadka mózgowa wydziela hormon wzrostu odpowiedzialny za przyrost długości ciała.

Duże zapotrzebowanie niemowlaka na sen wynika z niedojrzałości układu nerwowego i konieczności jego rozwoju, a jednocześnie wyciszenia. Im dziecko staje się starsze, tym mniejsze jest zapotrzebowanie na sen, a to oznacza wydłużanie okresów czuwania. Roczne dziecko może przesypiać już znacznie mniej czasu, około 13 godzin na dobę.

Aby dziecko wysypiało się w ciągu dnia, należy zapewnić mu optymalny czas na odpoczynek. Dziecko powinno spać tyle czasu, ile potrzebuje, złym pomysłem są próby powstrzymania niemowlaka od snu podczas karmienia. Senność po jedzeniu jest naturalnym zjawiskiem, zatem sjesta po posiłku jest dziecku potrzebna. Nie należy także ograniczać drzemki niemowlaka z nadzieją, że dzięki temu maluch prześpi całą noc. Nie należy w ten sposób ingerować w cykl dobowy maluszka. Można jednak zrobić wiele, aby wprowadzić pożądaną rutynę i normalizować częstotliwość i czas drzemek. Jak unormować drzemki niemowlaka? 

Regularności drzemek sprzyja wprowadzenie stałego rytmu dnia i obserwacja dziecka. Gdy maluch jest marudny i senny, dobrze jest spróbować go wyciszyć i ułatwić zaśnięcie. Ale nie zacieniajmy w tym celu mieszkania i nie chodźmy na paluszkach. Dziecko powinno być od samego początku uczone podziału doby na dzień i noc. Zadbajmy o to, aby temperatura w pomieszczeniu nie przekraczała 18–19 st. C., a pokój był wywietrzony. Jak wydłużyć drzemki niemowlaka? Czas poprzedzający drzemkę można wykorzystać na spacer, przebywanie na świeżym powietrzu zazwyczaj sprzyja poprawie jakości snu dziecka. Ponadto należy zadbać o to, aby maluch był najedzony.