Przepuklina kresy białej – przyczyny, objawy, leczenie

Przepukliną nazywamy stan, w którym zawartość danej jamy ciała, w tym przypadku jamy brzusznej, uwypukla się przez patologicznie powstały otwór w powłokach. W przypadku przepukliny kresy białej dochodzi do rozluźnienia kolagenowych ścięgien budujących tę kresę, łączących ze sobą mięśnie skośne i poprzeczne brzucha. W przypadku kiedy dojdzie do nadmiernego rozsunięcia się mięśni i rozciągnięcia ścięgien, pojawić się mogą otwory, przez które wydostaje się zawartość docelowo zlokalizowana w jamie brzusznej. W przypadku przepukliny kresy białej zawartością tą są najczęściej jelita.

Przepuklina kresy białej dotyka najczęściej mężczyzn trenujących na siłowni ze zbyt dużymi obciążeniami i wykonujących ćwiczenia obciążające mięśnie brzucha, np. martwy ciąg. Paradoksalnie jednak, to kobiety, zwłaszcza te, które rodziły wielokrotnie, są najbardziej narażone na wystąpienie tego rodzaju przepukliny. Wytłumaczenie skąd się bierze przepuklina kresy białej jest w ich przypadku stosunkowo proste. Jedną z przyczyn stanowi nacisk, jaki wywiera macica z dzieckiem na powłoki brzuszne, prowadząc do osłabienia ścięgien i rozejścia się mięśni brzucha. Nie bez wpływu jest również sam poród siłami natury, który wymaga znacznego zaangażowania tłoczni brzusznej i mięśni brzucha.

Objawy związane z przepukliną kresy białej są niejednoznaczne i w dużej mierze zależą od jej zaawansowania. Mogą to być m.in.:

• dolegliwości bólowe zlokalizowane w nadbrzuszu, nasilające się pod wpływem wysiłku fizycznego,
• ucisk mięśni brzucha przy wykonywaniu skłonu tułowia,
• obecność twardego i bolesnego guzka w linii pośrodkowej brzucha,
• pojawianie się uwypuklenia w linii środkowej brzucha przy podnoszeniu się pacjenta do pozycji siedzącej.

Choć sposoby zapobiegania rozstępowi mięśni brzucha polegają przede wszystkim na odpowiednich ćwiczeniach i niekiedy zabiegach fizjoterapeutycznych, to leczenie przepukliny kresy białej, dające szanse na pełne wyleczenie, może być prowadzone tylko i wyłącznie metodą zabiegową. W większości przypadków zabieg polega na otwarciu powłok brzusznych w sposób tradycyjny bądź przy użyciu mniej inwazyjnej metody laparoskopowej, wprowadzeniu zawartości worka przepuklinowego z powrotem do wnętrza jamy brzusznej i zaszycie miejsca ubytku z wykorzystaniem specjalnej siatki. Jest to tak zwana metoda beznapięciowa. W przypadku przepukliny kresy białej o małych rozmiarach niekiedy wystarczy zszycie przerwanych powłok brzusznych. W takim wypadku mamy do czynienia z metodą napięciową. Jest to zabieg stosunkowo prosty, jednak, – jak każda operacja, – musi być przeprowadzony w warunkach sali operacyjnej.

Sama obecność przepukliny kresy białej nie stanowi szczególnego niebezpieczeństwa. Może jednak dojść do tzw. uwięźnięcia, czyli sytuacji, w której zawartość worka przepukliny, czyli w tym wypadku najczęściej jelita, będzie zbyt mocno zaciskana przez miejsce rozejścia się mięśni, czyli tzw. wrota przepukliny. 

W sytuacji takiej dojść może do niedokrwienia fragmentu jelita oraz pojawienia się niedrożności przewodu pokarmowego, która jest stanem ostrym wymagającym pilnego zabiegu chirurgicznego ratującego życie. Z tego względu znacznie korzystniejsze jest wykonanie plastyki przepukliny w trybie planowym, zanim pojawią się niebezpieczne dla życia objawy związane z niedrożnością przewodu pokarmowego.

Ciąża to czas, kiedy nacisk na mięśnie brzucha jest bardzo duży. Z tego powodu w przypadku niewydolnych mięśni brzucha i fizjologicznie występującego rozluźnienia ścięgien w prosty sposób może dojść do pojawienia się przepukliny kresy białej. Warto jednak podkreślić, że problem ten dotyczy najczęściej kobiet, które już urodziły. 

Lekarze rekomendują, aby plastyka przepukliny kresy białej miała miejsce przed kolejną ciążą, gdyż już osłabione powłoki mięśniowe i współistniejący ich rozstęp mogą spowodować niebezpieczne powikłania w postaci uwięźnięcia przepukliny.