Czego nie robić w pierwszych tygodniach ciąży? Tego unikaj!

Specjaliści często podkreślają, żeby nie mówić o „diecie dla ciężarnej”. Dlaczego? Ponieważ nasza dieta zarówno w ciąży, jak i przed ciążą, powinna być po prostu zdrowa. Wszyscy (lub prawie wszyscy) pozwalamy sobie jednak na „małe grzeszki” żywieniowe. W ciąży należałoby je wyeliminować.

Jakiego jedzenia unikać w ciąży?

Wyeliminuj z diety żywność wysokoprzetworzoną, czyli:

• dania typu fast food,
• przetworzone mięso (parówki, pasztety w puszkach, mielonki, gotowe nuggetsy);
• tłuszcze trans, twarde margaryny;
• słodycze (szczególnie te „kolorowe” – cukierki, ciasteczka, batoniki, żelki, pianki). Jeśli czujesz nieopartą chęć na coś słodkiego, wybierz owoce albo czekoladę o wysokiej zawartości kakao;
• napoje dosładzane, sztucznie barwione, gazowane;
• przegryzki takie jak chipsy, krakersy, paluszki;
• płatki śniadaniowe, dosładzane jogurty owocowe;
• dania gotowe do spożycia, dania o przedłużonej trwałości, dania w proszku.

Kobiety w ciąży powinny unikać jedzenia:

• Długożyjących ryb morskich, które mogą gromadzić metale ciężkie, jak m.in. ołów, kadm i rtęć. Unikaj m.in. rekina, makreli i tuńczyka. Nie rezygnuj jednak ze wszystkich ryb, ponieważ są źródłem cennych kwasów omega3. Bezpieczne będą m.in. łosoś hodowlany i karp;
• Surowych ryb, surowego mięsa, surowych jaj (np. sushi czy tatar).

Kobiety w ciąży nie powinny pić:

• Mocnej kawy – może pobudzać macicę do skurczy;
• Alkoholu – spożywanie nawet niewielkiej ilości alkoholu może prowadzić do zaburzeń rozwojowych płodu, jak FAS.

Zabiegi kosmetyczne, od których powinnaś zrobić sobie przerwę

W ciąży jak najbardziej powinnyśmy dbać o siebie, aby czuć się dobrze w swoim ciele (a niektóre kobiety mają trudności z akceptowaniem zachodzących zmian). Jednak istnieją zabiegi, które lepiej odłożyć do momentu porodu lub do zakończenia karmienia piersią.

Z jakich zabiegów kosmetycznych należy zrezygnować w ciąży?

• Zrezygnuj z zabiegów z użyciem silnie działających środków. Pamiętaj, że uczulić może preparat, który przed ciążą nie powodował nieprzyjemnych reakcji organizmu. Część środków może również przeniknąć przez łożysko do płodu.
• W ciąży nie wykonuj zabiegów, które mogłyby spowodować przebarwienia. W tym czasie wskutek zmian hormonalnych pojawiają się zmiany pigmentacji skóry. Wstrzymaj się z likwidowaniem blizn, znamion, przebarwień, z zabiegami powodującymi złuszczanie skóry. Zaczekaj kilka miesięcy z odmładzaniem skóry i/lub zamykaniem naczynek.
• Nie korzystaj z zabiegów z użyciem lasera, przepływu prądu, z fali uderzeniowej ani drenażu limfatycznego. Zrezygnuj z zabiegów antycellulitowych.
• W ciąży nie rób tatuaży ani makijażu permanentnego. Tatuowanie ciała i reakcja organizmu na ból powoduje wzrost hormonów stresu, m.in. adrenaliny i kortyzolu, które mogą mieć niekorzystny wpływ na przebieg ciąży. Poza tym tatuaż może źle wyglądać, jeśli zrobisz go na rozciągniętej ciążą skórze, a później schudniesz. Dotyczy to także makijażu, gdyż skóra w ciąży może inaczej przyswajać barwniki.
• W ciąży nie powinno się robić peelingu skóry brzucha, masażu brzucha. Jeśli chcesz skorzystać z pomocy masażysty, poinformuj o tym, że jesteś w ciąży. Są gabinety, gdzie można wybrać masaż dla przyszłych mam. Jest to bezpieczna forma relaksu, skuteczna gdy w ciąży puchną kończyny lub czujesz rosnącą ociężałość.
• Zrezygnuj z zabiegów z użyciem kremów z retinoidami, gdyż mogą powodować wady rozwojowe płodu.

Dźwiganie w ciąży lub podejmowanie dużego wysiłku fizycznego może spowodować przedwczesny poród lub inne ciążowe komplikacje. Niektóre kobiety tak bardzo martwią się o przebieg ciąży, że unikają nawet noszenia zakupów. Czasem podnoszenie jest nieuniknione, jeśli mama ma już starsze dziecko. Uważa się, że sporadycznie można nosić nie więcej niż 5 kg. Jeśli pchasz (np. w wózku) zakupy (lub dziecko), to optymalne byłoby obciążenie nie większe niż 20 kg.

Jeśli jesteś w ciąży wysokiego ryzyka, ciąży mnogiej, masz problemy z kręgosłupem lub rozejściem spojenia łonowego, unikaj w ogóle podnoszenia ciężkich przedmiotów. Jeśli potrzebujesz zakupów, możesz je zamówić lub poprosić kogoś o dostarczenie.

Sporty ekstremalne

Pielęgnowanie swoich pasji jest bardzo ważne dla przyszłych mam. Jeśli jednak uprawiałaś sporty wysokiego ryzyka, w czasie ciąży lepszym pomysłem byłoby zmodyfikowanie aktywności fizycznej. Niezależnie od tęsknoty za ulubioną aktywnością, pomyśl o tym, że jesteś odpowiedzialna nie tylko za siebie! Jeśli uprawiałaś sport wyczynowo i nie chcesz, aby ciąża znacząco wpłynęła na twoją formę, porozmawiaj z lekarzem, który specjalizuje się w medycynie sportowej. Wspólnie z ginekologiem prowadzącym możesz opracować strategię treningów bez szkodliwego wpływu na płód.

Używki

W czasie ciąży należy bezwzględnie unikać używek, takich jak alkohol, papierosy, narkotyki, dopalacze. Picie kawy powinno być ograniczone do co najwyżej jednej filiżanki słabej kawy dziennie (dotyczy to również innych napojów z kofeiną). Zaleca się także rezygnację z mocnych herbat.

Solarium i opalanie

Zwykle odradza się opalanie przez całą ciążę, argumentując to możliwością występowania przebarwień. Jednak w pierwszym trymestrze opalanie zarówno na słońcu, jak i w solarium, może szczególnie negatywnie wpływać na ciążę. Promieniowanie UV może zmniejszać wchłanianie kwasu foliowego, który jest niezbędny dla rozwijającego się płodu.

Ponadto, solarium – niezależnie od tygodnia ciąży – może sprzyjać m.in. zawrotom i bólom głowy, zwiększać ciśnienie krwi (co może być niebezpiecznym stanem dla ciężarnej).

Sauny i gorące kąpiele

W ciąży należy unikać korzystania z sauny i długich gorących kąpieli. Dotyczy to również zabiegów kosmetycznych z użyciem wysokich temperatur, jak np. depilacja gorącym woskiem. Podniesienie temperatury ciała matki może sprzyjać rozwojowi wad u płodu.

Stres

Współczesne szybkie życie może generować napięcia i stresy. Do tego dochodzą lęki związane z przebiegiem ciąży, obawy o życie i zdrowie dziecka. Unikanie stresorów to jedno z ważniejszych zadań, jakie stają przed przyszłą mamą.

– Ważne jest, aby skupiać nie tylko na naszym ciele, wprowadzając dobre odżywianie czy suplementację, ale również popracować nad emocjami, nad redukcją stresu – podpowiada Agnieszka Grobelna.

– Często pytam pacjentki, które do mnie przychodzą, czy generalnie się stresują. Odpowiadają, że tak, jak każdy. Natomiast obserwuję podczas pracy, że kobiety  nie przygotowują się do macierzyństwa pod względem emocjonalnym. A przecież ciąża to jest stan, za którym stoi mnóstwo lęków, mnóstwo niepewności: czy będę mamą dobrą, czy się w tym sprawdzę, czy urodzi się zdrowe dziecko, jaki będzie poród, czy nie będę miała depresji, czy będę karmić piersią. Tu jest bardzo dużo niepewności, dużo lęków. Ciąża jest bardzo dużą zmianą dla człowieka, dla pary, dla kobiety, bo w jej ciele to się będzie wydarzać, więc kobieta jest dla mnie zawsze najważniejsza. Często w swojej pracy obserwuję konflikty wewnętrzne. One bardzo często są na linii: dziecko-kobiecość, albo: z jednej strony dziecko, a z drugiej strony moja ukochana praca, której nie chcę stracić. Albo dziecko i poczucie bezpieczeństwa finansowego, lęk, że na przykład stracę pracę – wymienia specjalistka.

Jeśli to możliwe, warto przed ciążą sprawdzić swoje prawa i możliwości, jeśli chodzi o pracę. Warto również z wyprzedzeniem kompletować wyprawkę lub odkładać na nią środki.

Warto też rozważyć alternatywne scenariusze, jak np. odejście partnera i konieczność utrzymywania dziecka w pojedynkę. Chociaż nie jest to zwykle wymarzona ścieżka, także na nią warto być przygotowaną, aby czuć komfort i spokój, niezależnie od tego, co się wydarzy.

Obcasy

Buty na obcasie odradza się w ciąży ze względów praktycznych: łatwiej o potknięcie, gdyż twój środek ciężkości w ciąży jest przesunięty. Upadek może źle skończyć się dla dziecka. Przeprost kolan wpływa również m.in. na bóle kręgosłupa. Wiele ciężarnych na nie narzeka, dlatego lepiej nie generować dodatkowych dolegliwości. Może być ci również po prostu niewygodnie, gdyż w ciąży stopy puchną i powiększają się, z powodu zwiększonej masy ciała.

Leki w ciąży

Jeśli zażywasz na stałe leki, dowiedz się, jaki jest ich wpływ na ciążę. Jeśli mogą szkodzić, ustal z lekarzami alternatywne metody leczenia. Jeśli będziesz potrzebować doraźnie leczenia, zawsze informuj lekarza i farmaceutę o ciąży. Nie stosuj bez konsultacji żadnych środków farmakologicznych, nawet dostępnych bez recepty.

Spanie na wznak

Spanie na plecach odradza się, ze względu na zwiększone ryzyko śmierci płodu wskutek zmniejszonego dopływu tlenu. Dotyczy to jednak zaawansowanej ciąży po 20. tygodniu i ciąż powikłanych innymi czynnikami. W zaawansowanej ciąży spanie na plecach będzie również trudne dla ciebie, gdyż płód uciska przeponę, powodując uczucie duszności i słabości.

Na początku ciąży możesz bez obaw kłaść się na plecach. Należy też pamiętać, że niezależnie od tego, w jakiej pozycji zaśniesz, przez sen nasze ciała przybierają te pozycje, w których jest najwygodniej.

Niezależnie od pozycji – wysypiaj się. Po narodzinach dziecka może się to zmienić diametralnie!

Ekspertka Agnieszka Grobelna – fizjoterapeutka, coach, ekspertka kobiecego cyklu, prowadząca Centrum Wspierania Płodności