Uzależnienie od telefonu – jak sobie z nim poradzić?

Uzależnienie od telefonu, inaczej określane jako fonoholizm, dotyczy zarówno osób dorosłych, jak i dzieci i młodzieży. Może objawiać się jako uzależnienie od gier, pisania sms-ów czy ciągłego sprawdzania aktualności na mediach społecznościowych. 

Uzależnienie od telefonu zaliczane jest do uzależnień niechemicznych, tzn. behawioralnych. Do tej grupy należą też m.in. seksoholizm, pracoholizm czy też zakupoholizm. Uzależnienia te rozpatrywane są w kategoriach zaburzonej kontroli zachowań impulsywnych. Oznacza to, że osoba uzależniona pod wpływem impulsu powtarza swoje zachowania, nie zważając na konsekwencje. 

Uzależnienia behawioralne różnią się od uzależnień od substancji psychoaktywnych. Nie ma w nich bowiem uszkodzenia układów neuroprzekaźnikowych, a jedyną składową uzależnienia od, przykładowo, telefonu jest ciągłe powtarzanie tej samej czynności – w tym przypadku sięganie po smartfon. Poza tym w uzależnieniach behawioralnych nie występują typowe zespoły abstynencyjne.

Uzależnienie od telefonu objawia się głównie stałą koniecznością korzystania z niego lub posiadania go w zasięgu wzroku. Osoby uzależnione wciąż spoglądają na telefon i sprawdzają nowe powiadomienia. Potrafią robić to co minutę, mimo braku sygnału oznaczającego nową wiadomość. 

Co więcej, uzależnienie od telefonu często wpływa na pogorszenie relacji ze współpracownikami czy znajomymi, ponieważ nawet na spotkaniach biznesowych lub towarzyskich osoba uzależniona od telefonu bez przerwy wpatruje się w jego ekran. Z drugiej jednak strony należy pamiętać, że obecnie w smartfonie mamy dosłownie wszystko–poza kontaktem ze znajomymi także zakupy, kontrolę finansów i wiele innych aplikacji, które ułatwiają codzienne funkcjonowanie wielu osobom.

Trudno więc dziwić się, że aż tyle czasu dziennie pochłania korzystanie z telefonu komórkowego. Z tego też powodu bardzo trudno jest znaleźć granicę między normalnym używaniem telefonu a byciem od niego uzależnionym. 

Niestety uzależnienie od telefonu dotyka nawet najmłodszych. Dzieci uzależnione od smartfona mogą mieć gorsze wyniki w nauce, problemy w szkole związane z korzystaniem z telefonu w czasie lekcji, a także mają trudności z nawiązaniem relacji w realnym świecie. 

Uzależnienie od telefonu u osób dorosłych objawia się zaś zmniejszonym zainteresowaniem sprawami rodzinnymi, a także niewywiązywaniem się z obowiązków zarówno w domu, jak i w pracy. To zaś skutkować może konfliktami z przełożonymi, a także z osobami najbliższymi.

Aby uniknąć uzależnienia od telefonu należy mieć świadomość, jak uzależniające potrafi być korzystanie z tego urządzenia. Dzięki temu ograniczyć można sięganie po telefon, gdy nie ma takiej konieczności. Warto też mimo wszystko nie skupiać swojego całego życia i codziennych obowiązków w smartfonie. 

Obecnie jest dużo ułatwień, takich jak np. aplikacje służące sterowaniu urządzeniami domowymi. Jeśli boimy się uzależnienia od telefonu, lepiej usunąć te, które nie są niezbędne, nawet kosztem naszej wygody. Dużo większe ryzyko uzależnienia od telefonu jest bowiem wtedy, gdy wszystko co na co dzień robimy wymaga korzystania ze smartfona. 

Dobrym pomysłem, który można zaproponować swojej rodzinie jest ustalenie czasu dla siebie nawzajem bez telefonów. Aktywność na świeżym powietrzu czy oglądanie filmów bez korzystania w tym czasie z telefonu nie tylko może przeciwdziałać uzależnieniu, ale też pogłębi i polepszy relacje w domu.

Najważniejsze w terapii uzależnienia od telefonu jest odpowiednio wczesne dostrzeżenie problemu. Często jako pierwsi zauważają go bliscy lub współpracownicy. Jeśli ktoś zwraca uwagę na fakt, że zbyt często korzystamy z telefonu, warto to przemyśleć i spróbować to zmienić. 

Oczywistym jest, że uzależnienie od telefonu nie mija od razu, a droga do wyleczenia nie jest prosta. Mimo braku typowych objawów abstynencyjnych w przypadku uzależnień behawioralnych, często chorzy ograniczający korzystanie z telefonu zauważają u siebie rozdrażnienie, lęk czy frustrację. 

Jeśli objawy te są nasilone, a samodzielne radzenie sobie z uzależnieniem od telefonu nie przynosi oczekiwanych skutków, warto skorzystać z pomocy specjalisty psychologa zajmującego się terapią osób z tego typu uzależnieniami.