na zdjęciu: kobieta w ciąży, tekst o wzdęciach w ciąży - Hello Mama Wzdęcia w ciąży – przyczyny, objawy i zapobieganie /Grafika wygenerowana przez AI

Wzdęcia w ciąży – przyczyny, objawy i zapobieganie

Wzdęcia i gazy to bardzo powszechne dolegliwości u ciężarnych. Pojawiają się już w pierwszych tygodniach ciąży i niekiedy mogą towarzyszyć aż do rozwiązania. Bywa też, że są pierwszym objawem ciąży. Jak sobie z nimi radzić?

Spis treści:

Dlaczego wzdęcia w ciąży są tak częste?

Wzdęcia są konsekwencją problemów z trawieniem a także wielu różnych chorób, takich jak: celiakia, zespół jelita drażliwego, choroba Leśniowskiego-Crohna, nietolerancje pokarmowe, zaburzenia wchłaniania.

W czasie ciąży innym ważnym powodem ich występowania są zmiany hormonalne. Odpowiada za to zwłaszcza progesteron, który m.in. spowalnia ruchy jelit, co utrudnia sprawny pasaż pokarmu przez jelita a później powoduje zaleganie mas kałowych. Innym istotnym powodem nasilonych problemów z jelitami w ciąży są zmiany fizjologiczne. Powiększanie się macicy związane jest z przesunięciami narządów wewnętrznych. Niekiedy dochodzi do uciskania jelit, co utrudnia ich sprawną pracę.

Wzdęcia w ciąży mogą być także efektem zmian w diecie, a zwłaszcza zmieniającej się pod wpływem zmian hormonalnych tolerancji niektórych pokarmów. Wiele ciężarnych obserwuje u siebie różne „smaki” i zachcianki na inne niż zazwyczaj produkty, których system trawienny może nie tolerować.

Choć intensywne wzdęcia mogą powodować niepokój o prawidłowy przebieg ciąży, nie stanowią one zagrożenia dla przebiegu ciąży czy dobrostanu płodu, mają jednak duży wpływ na samopoczucie przyszłej mamy.

Anemia w ciąży – które produkty są bogate w żelazo?

Polecamy

Anemia w ciąży – które produkty są bogate w żelazo?

Czytaj

Objawy wzdęć w ciąży – jak je rozpoznać?

Do najczęściej spotykanych objawów wzdęć w ciąży należą:

  • uczucie ciężkości w brzuchu i powiększanie się go niezależnie od ciąży,
  • odbijanie się,
  • przelewanie się treści jelitowej, bulgotanie i inne odgłosy,
  • ból i skurcze jelit,
  • intensywne gazy, zwłaszcza wieczorami,
  • uczucie zalegania pokarmu,
  • niestrawność,
  • zgaga.

Domowe sposoby na wzdęcia w ciąży

Wzdęcia zazwyczaj nie wymagają leczenia farmaceutykami. Do ich łagodzenia i eliminacji wykorzystuje się metody naturalne. Świetnie sprawdza się regularna aktywność fizyczna. Spacery, joga, pływanie czy nieobciążająca gimnastyka nie tylko wpływają na poprawienie trawienia, eliminowanie ciężkości w brzuchu i przyspieszenie pracy jelit, ale także poprawę samopoczucia ciężarnej.

Bardzo dużo korzyści można osiągnąć eliminując przyczyny wzdęć z diety, co zostanie omówione w dalszej części artykułu.

Wśród ziół działanie łagodzące wzdęcia wykazują: korzenie imbiru, majeranek, kminek koper ogrodowy, ziele dziurawca, melisa, macierzanka, rumianek, anyż. Najlepsze olejki, które można stosować w ciąży to:

  • goździkowy,
  • z kopru włoskiego,
  • cynamonowy,
  • z kolendry,
  • z mięty pieprzowej.

Dobre rezultaty dają także domowe triki, takie jak: noszenie luźnych ubrań, rezygnacja z ciasnej bielizny i pasów uciskających.

Kolka jelitowa w ciąży – jak sobie radzić z bólem brzucha?

Polecamy

Kolka jelitowa w ciąży – jak sobie radzić z bólem brzucha?

Czytaj

Czego unikać, aby zmniejszyć wzdęcia w ciąży?

Kiedy spożywamy posiłki, często połyka się również powietrze, co skutkuje zwiększoną produkcją gazów i uczuciem wzdęcia. Unikajmy także żucia gumy i ssania twardych cukierków.

Wzdęcia dość łatwo eliminuje się wprowadzając zmiany w diecie i codziennej rutynie żywieniowej. Dobrym rozwiązaniem jest:

  • jedzenie posiłków mniej obfitych, ale częściej, np. 5 razy w ciągu dnia zamiast trzech. Obciążenie jelit będzie w ten sposób mniejsze, trawienie będzie sprawniejsze;
  • Unikanie produktów bogatych w szybko fermentujące cukry, ograniczenie fruktozy;
  • wyeliminowanie składników o właściwościach wzdymających, takich jak warzywa strączkowe, kapusta, brukselka, cebula, czosnek czy jabłka;
  • ograniczenie potraw tłustych i smażonych – ze względu na zawarty w nich dwutlenek węgla;
  • ograniczenie lub eliminowanie tłuszczów zwierzęcych;
  • unikanie potraw smażonych i grillowanych. H2: Kiedy wzdęcia w ciąży powinny niepokoić?

Trwające długo zaparcia mogą wywołać skurcze jelit i ataki kolki jelitowej. Jeśli dolegliwości te są krótkotrwałe może pomóc łagodny masaż czy ćwiczenia oddechowe. Jeśli jednak bóle napięciowe trwają długo i są bolesne, warto skonsultować się z lekarzem, by wykluczyć skręt jelit czy problem z wyrostkiem robaczkowym.

Kontakt z lekarzem powinno się także rozważyć, jeśli wzdęciom towarzyszą objawy, takie jak:

  • krew w stolcu,
  • nietypowe (w nieodpowiednim do tego czasie) skurcze macicy,
  • ostry ból w podbrzuszu,
  • długotrwałe zaparcia,
  • ostra biegunka,
  • wymioty i nudności,
  • temperatura.

Objawy te mogą, ale nie muszą towarzyszyć poważniejszym chorobom, na pewno też stan taki wymaga poszerzonej diagnostyki.

Zgaga w ciąży. Jak sobie z nią radzić? Sprawdzone sposoby

Polecamy

Zgaga w ciąży. Jak sobie z nią radzić? Sprawdzone sposoby

Czytaj

Wzdęcia w ciąży a dieta – co jeść, a czego unikać?

Jak wynika z obserwacji, większość problemów z wzdęciami można złagodzić, a nawet wyeliminować, stosując odpowiednią dietę. Warto także stosować kilka innych prostych zasad związanych ze stylem życia i jedzenia.

Posiłki powinno się jeść spokojnie przeżuwając każdy kęs, starając się, by nie połykać przy tym nadmiaru powietrza. Z tego powodu lepiej też jest raczej nie rozmawiać podczas jedzenia. Do posiłku powinno się siadać, z piciem warto zaczekać na zakończenie posiłku, lepiej unikać napojów gazowanych i oczywiście słodzonych.

Do sprawdzonych grup produktów polecanych na wzdęcia należą:

  • imbir – roślina o silnych właściwościach przeciwzapalnych i wspomagających trawienie;
  • jogurty i inne produkty zawierające probiotyki;
  • banany – lekkostrawne i bogate w potas, który wpływa na regulację gospodarki wodno-elektrolitowej;
  • marchew – warzywo bogate w błonnik;
  • ryż – idealny dla osób z kłopotami jelitowymi,
  • chude, białe mięso i ryby;
  • ziemniaki,
  • płatki i otręby owsiane.

Źródła:

  1. Harasim-Piszczatowska E., Słoma M., Potrzeby zdrowotne kobiet w aspekcie typowych dolegliwości związanych z okresem ciąży, Zakład Zintegrowanej Opieki Medycznej, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku, studia doktoranckie [dostęp: 21.03.2025].
  2. Murkof H.E., Mazel S., Dziewięć miesięcy ciąży. Od poczęcia do porodu [w:] W oczekiwaniu na dziecko. (red.). Wyd. Dom Wydawniczy Rebis, Poznań, 2012.
  3. Nowicka-Zuchowska A., Zioła wspomagające pracę układu pokarmowego, Lek w Polsce, 2024.
  4. Słomka M., Panas E., Wzdęcia i odbijania, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 2011.
  5. Skwierczyńska A., Wzdęcie brzucha. Przyczyny, objawy i postępowanie, dietetycy.org.pl, 2017 [dostęp: 21.03.2025].
  6. Waluga M., Hartleb M., Rozpoznawanie i leczenie chorób gastroenterologicznych u kobiet w ciąży, Przegląd Gastroenterologiczny, 2009, 4, 2, 61-70.

Sprawdź powiązane tematy

Posłuchaj podcastów stworzonych przez mamy dla mam!

Sprawdź