Jakie witaminy podawać dzieciom w wieku szkolnym?

Dieta dzieci w wieku szkolnym w pełni może się już pokrywać z dietą osób dorosłych. Nie zmienia to faktu, że organizm dziecka intensywnie rozwija się i rośnie. Do tego dochodzą wyzwania szkolne, które wiążą się z koncentracją, skupieniem i zapamiętywaniem. To wszystko sprawia, że dieta dziecka w tym okresie powinna być szczególnie starannie planowana.

Dietetycy do znudzenia powtarzają, że najważniejszą cechą zdrowej diety jest urozmaicenie. Nie mamy przy tym na myśli egzotycznych, trudno dostępnych produktów, a tanie, zróżnicowane i lokalne produkty. O co tyle hałasu? Urozmaicenie sprawia, że nie musisz mieć wiedzy żywieniowej, którą ja zdobywałam na studiach. Jeśli twoje dziecko je różnorodnie, to ryzyko, że nabawi się niedoborów pokarmowych, jest minimalne. Czego nie może zabraknąć w diecie dziecka w wieku szkolnym? Pamiętaj o:

• produktach mlecznych niedosładzanych (niepokonane w zawartości wapnia),
• sezonowych warzywach i owocach do każdego posiłku (surowe i gotowane),
• rybach morskich minimum 1-2 razy w tygodniu (możesz je „ukrywać” np. w pulpetach),
• produktach zbożowych z pełnego ziarna (skarbnica witamin z gr. B),
• orzechach, szczególnie włoskich (mają dużo kwasów omega 3 i magnezu),
• dobrej jakości czerwonym mięsie (dostarcza żelaza, które buduje hemoglobinę – składnik odpowiedzialny za transport tlenu).

Jakich witamin i składników mineralnych potrzebują dzieci w wieku szkolnym? Niezbędne są: 

• witaminy z grupy B, które wspierają pracę mózgu i proces krwiotwórczy (zapobiegają anemii),
• wapń, który jest budulcem rosnących kości i zębów,
• magnez, który wspiera koncentrację,
• żelazo, które odpowiada za transport tlenu w organizmie,
• kwasy omega 3, które wzmacniają odporność i wspierają dobry nastrój,
• witamina D, która swoim wspierającym działaniem obejmuje wszystkie komórki organizmu dziecka.

Niedobór tych składników jest szczególnie niebezpieczny dla rosnącego organizmu. Jednak to, że pojawiają się one w naszym zestawieniu, nie oznacza, że wszystkie należy suplementować. Jest wręcz odwrotnie! Nie warto iść na łatwiznę i kupować multiwitaminy. Nie zapominaj, że nadmiar witamin też może być szkodliwy. Zawsze, bez wyjątków, pierwszym krokiem przed wprowadzeniem suplementu jest zmiana diety. Z produktów spożywczych witaminy przyswajają się skuteczniej niż z suplementów. Witaminy dla 5-latka, 7-latka czy 9-latka prosto z apteki? Nie, najpierw dieta!

Dobrze zbilansowany jadłospis wystarczy (wyjątkiem jest witamina D, którą trzeba suplementować). Jednak odpowiedź na pytanie – czy dieta twojego dziecka zawiera wszystko, co powinna, nie jest taka prosta. Dlatego jestem zwolenniczką tego, by przynajmniej raz, profilaktycznie wybrać się z dzieckiem do dietetyka i poprosić o analizę jadłospisu.

Na bazie takiego spotkania otrzymasz szereg prostych wskazówek, które pozwolą na bezbolesną zmianę nawyków żywieniowych, bez wprowadzania drogich i niepotrzebnych suplementów. W dzisiejszych czasach mamy do czynienia z paradoksem. W sklepach jest wiele produktów, które są bogate w energię (kalorie) i jednocześnie ubogie w składniki odżywcze. Z drugiej zaś strony duża część żywności dla dzieci jest wzbogacana w witaminy i minerały, dlatego czasem może dojść do ich nadmiernej konsumpcji. Dietetyk pomoże wam ustalić, które produkty włączyć do diety, a których unikać. Pomoże także w analizie składów, której podstawy powinien znać każdy.

Najlepsze witaminy dla dzieci to te pochodzące z żywności. Suplementy opisywane jako „komplet witamin dla dzieci” często są nieskuteczne, bo składniki w nich zawarte wzajemnie konkurują o wchłanianie. Multiwitaminy dziecięce często przyjmują też formę słodkich syropów czy żelków. Preparaty te są niepotrzebnym źródłem cukru i dlatego nie należy ich przyjmować długotrwale.

Wszelkie suplementy udające słodycze kodują w dziecku informację, że „wystarczy zjeść żelka i witaminy ma się z głowy”. Stąd już tylko krok do dyskusji, że „przecież nie musze jeść tych warzyw, bo mam swoje witaminki”. Tak naprawdę preparat witaminowy dla dziecka w wieku szkolnym różni się od suplementu dla dorosłych wyłącznie dawką, czasem formą (syrop łatwiej połknąć). Jednak większość dzieci w wieku szkolnym bez problemu połyka już tabletki i w takiej sytuacji warto zrezygnować ze słodzonych syropów.

Jakie witaminy dla dzieci warto wybrać? W wieku szkolnym niezbędna jest wyłącznie suplementacja witaminą D, której źródłem jest przede wszystkim synteza skórna, a nie żywność. Niestety w polskiej szerokości geograficznej synteza skórna jest niewystarczająca. Witamina D dla dzieci w wieku szkolnym może przyjmować formę kapsułek lub być wygodnie podawana w kropelkach (rozpuszczona w oleju). Odpowiednia dawka profilaktyczna wynosi od 600–2000 j.m. w zależności od wieku i masy ciała.

Inne preparaty witaminowe dla uczniów należy wprowadzać tylko po konsultacji z lekarzem i odpowiednich badaniach diagnostycznych. Pediatra podpowie, jakie suplementy wybrać i w jakiej dawce je podawać. Zawsze wtedy, kiedy masz wybór, kupuj witaminy o statusie leku, nie suplementu diety. Leki mają stabilny skład i są znacznie lepiej przebadane od suplementów diety. Gdybyś miała zapamiętać z tego artykułu tylko jedną rzecz, to niech to będzie – nic na własną rękę!