Sam w domu. Czyli dziecko samo w domu pierwszy raz Sam w domu. Czyli dziecko samo w domu pierwszy raz / iStock

Sam w domu. Czyli dziecko samo w domu pierwszy raz

Wakacje! Przymusowe wolne w szkole to często czas, który dzieci spędzają w domu, same. Zostawić? Nie zostawić? Kiedy jest pora na ten pierwszy raz bez rodzicielskiego nadzoru?

Spis treści:

Dziecko samo w domu po raz pierwszy – jak przygotować malucha?

Taki mały i bez opieki? Jedni nie mają problemu z zostawieniem śpiącego malucha i skoczeniem do sklepu po bułki, inni nie wyobrażają sobie spuścić z oka wychuchanego potomka aż do osiemnastki. Tak źle i tak niedobrze. Stopniowe odpuszczanie kontroli i poszerzanie samodzielności to niezbędny element wychowania. Ważne jest, kiedy i jak tę samodzielność poszerzać. Żeby móc zostać samemu w domu, maluch musi być w wystarczającym stopniu niezależny od dorosłych. Umieć wykonać podstawowe czynności, sprawnie się poruszać, dosięgnąć do wyłącznika światła. To oczywiste. Dobrze, gdy jest na tyle odpowiedzialny, aby przewidzieć konsekwencje swoich zachowań, krótko mówiąc – wiedzieć, które zachowania są bezpieczne, a które nie, i faktycznie się do tego stosować. 

O ile przedszkolaki bywają jeszcze nieobliczalne, dzieci w wieku szkolnym (nawet te młodsze, jeśli są wystarczająco dojrzałe) powinny zadaniu podołać. Ale jak to tak, kilkulatek sam w domu? Wyobraźnia podpowiada milion dramatycznych scenariuszy: podpali dom, zaleje sąsiada, połamie sobie nogi, skacząc ze schodów. Potencjalnych zagrożeń w każdym domu jest mnóstwo, ale nie sposób wyeliminować wszystkich. Zapanujmy więc nad tym, na co możemy mieć wpływ. Kluczowe dla powodzenia misji „sam w domu” są właściwy moment i odpowiednie przygotowanie. Na rozstanie, nawet krótkie, gotowe muszą być obie strony. Nie rzucajcie malucha od razu na głęboką wodę. Warto zacząć od krótkich wypadów do sklepu czy do sąsiadów. Znikacie na kwadrans czy dwa, jesteście blisko i w każdej chwili możecie zainterweniować. Czas nieobecności wydłużajcie stopniowo, trening czyni mistrza. 

    Dziecko samo w domu – podstawowe zasady

    Co powinno wiedzieć dziecko, które zostaje samo w domu? Przede wszystkim, że jest samo – niedopuszczalne jest znikanie w czasie jego snu. Gdy obudzi się w pustym mieszkaniu, może wpaść w panikę. 

    Przed wyjściem trzeba upewnić się, że: 

    • dziecko wie, dokąd wyszli opiekunowie i kiedy wrócą; 
    • wie, do kogo i w jaki sposób zwrócić się o pomoc w razie potrzeby (np. sąsiedzi z przeciwka, do których można zapukać) i zna numery do służb ratowniczych; 
    • potrafi skontaktować się z rodzicami (dziecko nie musi nawet umieć wybijać pełnego numeru, telefon można zaprogramować na wybieranie głosowe lub za pomocą jednego klawisza, do którego będzie przypisany numer mamy lub taty); 
    • wie, czego robić mu nie wolno (od informowania, że jest samo i otwierania drzwi komukolwiek, przez nadmierne objadanie się, do zakazanych zabaw). Lista pełna zakazów nie brzmi zachęcająco. Dla równowagi omówcie też, co można w czasie nieobecności rodziców robić (oglądać film, rysować, czytać książkę…). To pomoże wykluczyć realizację szalonych pomysłów, jakie mogą wpaść do głowy w chwili wyjątkowej nudy. 

    A co o braku nadzoru mówi prawo?

    Zgodnie z przepisami, dziecko do lat 7 nie może pozostawać bez opieki w okolicznościach stwarzających potencjalne zagrożenie. Czyli: przedszkolak nie, ale uczeń już jak najbardziej tak. Warto jednak pamiętać, że dzieci są różne i tak, jak zdarzają się wyjątkowo odpowiedzialni i rozsądni pierwszo- czy drugoklasiści, tak nie można z góry założyć, że każdy dziesięciolatek na wszystkie wyzwania, jakie niesie nawet godzina spędzona zupełnie samemu w domu (zwłaszcza te nietypowe, jak choćby awaria prądu), jest już gotowy. Decyzja „kiedy?” w ogromnej mierze zależy od nas samych i od charakteru latorośli. Bo kto zna dziecko lepiej niż jego rodzice? 

    Jak rozmawiać z dzieckiem o bezpieczeństwie, gdy zostaje samo w domu?

    Zanim zostawicie dziecko samo w domu, warto zastanowić się, czy to w ogóle dla niego dobry moment. Niektóre dzieci są na to gotowe szybciej, inne potrzebują więcej czasu i wsparcia. Warto przede wszystkim słuchać dziecka. Jeśli na samą myśl o pozostaniu samym zaczyna panikować i mówi o strachu, nie należy ignorować jego uczuć. Takie komunikaty z jego strony oznaczają, że absolutnie wasza pociecha nie jest gotowana na ten etap. Jeśli dziecko zostanie samo w domu zbyt wcześnie, zaważy to na jego poczuciu bezpieczeństwa i może pozostawić w nim traumę, którą będzie odczuwał nawet w dorosłym życiu.  

    Jeśli widzicie jednak, że dziecko jest gotowe na pozostanie samo w domu, w pierwszej kolejności jest zadbanie o jego bezpieczeństwo. Ważne, by porozmawiać z dzieckiem i pokazać mu, jak obsługiwać proste sprzęty domowe, a także jak zachować się, kiedy ktoś zadzwoni do drzwi. Dziecko musi wiedzieć, co zrobić w danej sytuacji. Inaczej może wpaść w panikę lub narazić się na niebezpieczeństwo. Należy z nim o tym jak najwięcej rozmawiać. Na początek można zacząć od książek, które poruszają temat bezpieczeństwa w domu, a także podawać konkretne przykłady. Dzięki temu dziecko lepiej zapamięta podane informacje i będzie mogło wziąć z nich przykład w kryzysowej sytuacji. Następnie można przetestować zostawanie samemu. Wyjdźcie przed dom na parę minut, żeby dziecko zobaczyło, jak się z tym poczuje. Ważne też, by wiedziało, że w każdej chwili może przerwać eksperyment.  

    Poinformujcie dziecko, kiedy zostanie samo w domu. Zaznaczcie też ten dzień w kalendarzu, by nie zapomniało. Przed każdym wyjściem należy także informować, gdzie idziecie, jak długo was nie będzie i w jaki sposób dziecko może się wami skontaktować, jeśli nie będziecie odbierać telefonu. Przestrzeżcie dziecko, by nie otwierało drzwi nikomu innemu, nawet jeśli powie, że jest z rodziny, znajomym czy sąsiadem. Uprzedźcie swoją pociechę, by nie podawało nikomu informacji, że jest samo – ani w wiadomościach ze znajomymi, ani w mediach społecznościowych. Przećwiczcie razem, co dziecko ma powiedzieć przez telefon, jeśli ktoś zapyta się je, czy jest samo. Upewnijcie się również, że dziecko zna na pamięć numery alarmowe oraz wie, z kim się skontaktować i co zrobić w sytuacji realnego zagrożenia zdrowia lub życia. Zastanówcie się też razem z dzieckiem, jak może sobie pomóc, kiedy poczuje strach, znudzenie, samotność lub pokłóci się z rodzeństwem.  

    Ustalcie również zasady, jakie mają panować, kiedy dziecko zostaje samo w domu. Wasza pociecha powinna wiedzieć: 

    • kiedy może wyjść z domu i do kogo, 
    • jakie są zasady przyprowadzania do domu przyjaciół,  
    • jak używać sprzętów domowych i które może, 
    • jak przygotować sobie przekąski i posiłki,  
    • jakie ma obowiązki domowe do wykonania, kiedy rodziców nie ma w domu,  
    • jak zachować się, kiedy poczuje zapach gazu lub dymu,  
    • co robić podczas burzy,  
    • podstawowe zasady pierwszej pomocy i to, gdzie znajduje się apteczka. 

    Zabawki i aktywności dla dzieci, które zostają same w domu

    Dziecko pozostawione samo w domu powinno wiedzieć, jak samodzielnie organizować sobie czas. Wiadomo jednak, że jak kota nie ma, to myszy harcują. Warto więc zadbać o to, by dziecko wiedziało, co ma robić. Niech to będzie odrabianie lekcji czy proste zadanie, które powinno zostać wykonane zanim rodzic wróci do domu. Może być to umycie naczyń czy wytarcie kurzy w domu. Dziecko powinno także znać zasady używania komputera i telewizora. Ustalcie wcześniej czas, jaki może spędzić przed ekranem, kiedy zostaje samo w domu.  

    Możecie też ustalić, że dziecko podczas waszej nieobecności przeczyta jakąś książkę, o której wam później opowie. Dziecko powinno też wiedzieć, co może robić (np. oglądać bajkę, rysować), a czego absolutnie mu nie wolno. Ustalcie też zasady, kiedy dziecko może samo wyjść na plac zabaw i z kim.  

    Jak rozwijać samodzielność dziecka, nie tylko w domu

    Rozwijanie samodzielności dziecka powinniście rozpocząć zanim maluch zostanie pierwszy raz sam w domu. Warto je wprowadzać w samodzielność stopniowo i nie ograniczać się jedynie do domu, ale ćwiczyć ją także poza nim. Możecie zacząć od podejmowania przez dziecko własnych decyzji. Niech w sklepie to ono wybierze produkty, które należy kupić. Warto także przejść się z nim po okolicy, w której mieszkacie, jednak nie wskazywać drogi. Dobrze, by dziecko samo wybrało trasę spaceru i potrafiło samodzielnie wrócić do domu. Zanim wasza pociecha zostanie sama w domu, powinna potrafić przygotowywać sobie proste dania. Pozwólcie dziecku w weekend zrobić śniadanie i przygotujcie dla niego sprzęty kuchenne, których może używać, a których nie.  

    Technologie wspomagające bezpieczeństwo dziecka, gdy zostaje samo w domu

    Do zapewnienia bezpieczeństwa dziecku w domu i poza nim przydadzą wam się także elektroniczne urządzenia. Jest ich naprawdę sporo, więc możecie wybrać nie tylko pasujący do waszych warunków rodzaj technologii, lecz także cenę. Przykładem mogą być kamery smart wyposażone w mikrofony dwukierunkowe, dzięki czemu będziecie mieć kontakt z dzieckiem w każdej sytuacji. Będziecie mogli porozmawiać z nim, gdyby nie odbierało telefonu, a także sprawdzić, co robi. Jeśli dziecko wychodzi samo z domu podczas waszej nieobecności, ustawcie na jego telefonie opcję lokalizacji. Dzięki temu w każdym momencie będziecie mieli podgląd, gdzie znajduje się wasza pociecha. Warto także zainwestować w zegarek z lokalizatorem, który umożliwi sprawdzenie lokalizacji dziecka w telefonie rodzica. Takie urządzenia mają także wbudowany telefon oraz przycisk SOS, a opiekun dziecka sam wyznacza strefy bezpieczeństwa, takie jak dom czy szkoła. Niektóre zegarki mają także rozbudowane opcje pozwalające na rozmowy wideo.

    Sprawdź powiązane tematy

    Posłuchaj podcastów stworzonych przez mamy dla mam!

    Sprawdź
    Dear User!

    Before you click "Go to the Website" or close the window by clicking ×, please read the following information, as it concerns your personal data.

    By clicking "Go to the website" or by closing this window, you consent to the processing of your personal data on the terms described below.

    The administrator of personal data of people visiting our websites is USP Zdrowie sp. z o.o. with headquarters in Poleczki 35 street, Warsaw 02-822, Poland.

    As part of USP Zdrowie services, we will collect information about the use of our websites. The scope of data collected by us includes, among others information stored in cookies, user's IP, as well as information about your device and browser.

    Your data will be used by us for the following purposes: (i) providing you with access to a safe and functional website; (ii) conducting analyzes that allow to study the ways of using our websites and use their functionalities and content, as well as to improve and streamline them; (iii) marketing, including presenting you with advertisements and messages tailored to your interests and preferences (profiling).

    The use of our websites will involve the use of technologies provided by third parties (e.g. Google, Facebook). As USP Zdrowie, we provide you with the opportunity to consent to the transfer of your data to the groups of recipients indicated by us by accepting all or some of the purposes of processing.

    USP Zdrowie provides each user of our websites with the opportunity to exercise the right to request access to his personal data, rectify it, delete or limit processing, exercise the right to object to processing, as well as the right to transfer data. in the event that the legal basis for the processing of your personal data is your consent - we provide you with the possibility of withdrawing it at any time through dedicated mechanisms for managing privacy settings.

    You can contact USP Zdrowie by: (i) sending an e-mail to the following address: daneosoboweusp@usp.pl; (ii) sending a letter to the following address: USP Zdrowie sp. z o.o., Poleczki 35 street, Warsaw 02-822, Poland.

    Detailed information related to the rules for the processing of your personal data on individual USP Zdrowie websites can be found in our Privacy Policy (PL).

    Below you can choose to accept all or some of the processing purposes. We will be happy if you decide to help us improve our services and websites!

    Choose services
    Service Description State
    Solutions necessary to provide the service by electronic means
    as part of our Websites, we use the localStorage solution. localStorage is a file created by the user's browser installed on his device. Thanks to the localStorage mechanism, we are able to provide our users with access to efficient and safe websites and the ability to use their functionalities (e.g. remembering your privacy settings and the possibility of changing them, remembering preferences related to the selected language of displaying the website, the ability to add products to the basket). Information saved and used as part of the localStorage mechanism will not be used to conduct marketing activities. The localStorage mechanism is necessary to provide our services in the form of Websites (Article 6 (1) (b) of the GDPR).
    Analytical cookies:
    cookies that are used for advanced analysis of user behavior on our websites. Analytical cookies are used, among others to analyze user behavior on Websites in order to optimize the appearance, content and functionality of websites. The legal basis for the processing of these types of cookies is your voluntary consent (Article 6 (1) (a) of the GDPR), which you can express and withdraw at any time using the functionality of our websites. Currently, USP Zdrowie uses the following analytical cookies:
    Google Analytics an online tool for analyzing website statistics. The tool allows us to track traffic on our websites, including the ability to analyze user behavior on websites. Based on the data collected using Google Analytics, we are able to develop our websites and provide a friendly appearance of the website and add new, useful functionalities. Google Analytics is provided and operated by Google Ireland Limited. More information on the rules governing the processing of personal data by Google can be found here: https://policies.google.com/privacy?hl=en
    Google Tag Manager tag management system developed by Google to manage JavaScript and HTML tags used for tracking and analysis on websites. Google Tag Manager is provided and operated by Google Ireland Limited. More information on the principles of personal data processing by Google can be found here: https://policies.google.com/privacy?hl=en
    HotJar tool for analyzing user behavior on the website using, among others heat maps (analysis of the user's cursor behavior on the website). With this tool, we can design our websites more effectively and improve their readability and functionality. HotJar is provided and operated by Hotjar Limited. More information on the principles of personal data processing by HotJar can be found here: https://help.hotjar.com/hc/en-us/categories/115001323967-About-Hotjar
    Marketing cookies:
    cookies that allow us to conduct activities related to the promotion of our services, products and websites. This category of cookies will be used, inter alia, in order to show you advertisements tailored to your preferences or provide other marketing content. The legal basis for the processing of these types of cookies is your voluntary consent (Article 6 (1) (a) of the GDPR), which you can express and withdraw at any time using the functionality of our websites. Currently, USP Zdrowie uses the following marketing cookies:
    Facebook Pixel the Facebook Pixel tool is a piece of code on the website that allows you to measure, optimize and create groups of recipients of advertising campaigns on Facebook. The operation of this tool enables us to run more effective advertising campaigns and provide you with content that may be of real interest to you. Facebook Pixel is provided and operated by Facebook Ireland Limited. Facebook Pixel collects basic information stored in the cookie and information about the website and your activity. Facebook Ireland Limited may transfer personal data of its users to the United States of America, based on the legal mechanisms provided for in applicable law. The basis for the transfer of your data in some cases may also be your consent, which we collect as part of our websites. therefore, we would like to draw your attention to the fact that the law on the protection of personal data in the United States of America differs from European legislation and may not provide you with the same rights as those provided for by the provisions in force in Poland, and in some cases it may also combine with the possibility of access to your data by the authorities and services of a third country. in order to ensure the fullest protection of your rights and freedoms, the mechanisms used as part of the Facebook Pixel tool prevent your identification data from being identified and are subject to automatic processes of their removal in short periods.

    We would also like to inform you that when using the Facebook Pixel USP Zdrowie tool, it complies with the current Regulations of Facebook Business Tools, including the agreements on the principles of co-administration of personal data. in order to fulfill the obligation resulting from the provisions of data protection law, we would like to inform you that in the scope of processing information collected using the Facebook Pixel tool:
    1. USP Zdrowie and Facebook Ireland Limited, with its registered office at 4 Grand Canal Square, Grand Canal Harbor, Dublin 2, Ireland, act as joint controllers (entities jointly deciding on the purposes and methods of personal data processing).
    2. USP Zdrowie and Facebook Ireland Limited have made joint arrangements regarding the performance of their obligations under the provisions of the GDPR.
    3. USP Zdrowie and Facebook Ireland Limited are responsible for providing appropriate grounds for processing personal data related to the collection of information via Facebook Pixel. Therefore, USP Zdrowie provides users with the opportunity to voluntarily consent to the collection and use of their data for marketing purposes on the websites, in particular for the purpose of conducting marketing campaigns on Facebook. Facebook Ireland Limited provides appropriate legal grounds relating to the possibility of using the personal data of portal users for the purposes of conducting USP Zdrowie marketing activities.
    4. As part of this Privacy Policy, USP Zdrowie provides you with access to all information related to the principles of data processing as part of our business activities. Information related to the principles of personal data processing by Facebook Ireland Limited, determination of the legal basis for such processing and the methods of exercising your rights by Facebook Ireland Limited, including information on the relevant Facebook contact forms, can be found in the Data Policy available at: https://www.facebook.com/about/privacy.
    5. USP Zdrowie is responsible to the users of Internet Services for the correct operation of the mechanisms enabling obtaining and withdrawing consents to use the information collected through the Facebook Pixel tool. After receiving the data collected via Facebook Pixel, Facebook Ireland Limited is independently responsible for the rights specified in Art. 15 - 20 GDPR towards users of your social network.
    6. Both USP Zdrowie and Facebook Ireland Limited provide the possibility of exercising the right to object. in the event of receipt of a request related to an objection to the processing of personal data, USP Zdrowie and Facebook Ireland Limited will take appropriate steps regarding the further processing of their users' data.
    7. USP Zdrowie is responsible for the proper implementation and configuration of Facebook Pixel. Facebook Ireland Limited remains responsible for ensuring the security of the service offered to us and personal data processed as part of Facebook Pixel.
    8. USP Zdrowie and Facebook Ireland Limited remain responsible for the proper response to all identified data breaches. The responsibility of USP Zdrowie in connection with the use of Facebook Pixel services applies to all cases related to providing users with a properly implemented and configured tool. Facebook Ireland Limited is responsible for all data protection breaches related to processing operations performed as part of the marketing service provided to us.
    LinkedIn Insight Tag short code in Java Script technology that supports conversion tracking, website audience and site demographics for LinkedIn advertising campaigns. The operation of this tool enables us to run more effective advertising campaigns and provide you with content that may be of real interest to you. The LinkedIn Insight Tag is provided and operated by LinkedIn Ireland Unlimited Company. More information on the rules for the processing of personal data with the processing of personal data by LinkedIn can be found here: https://www.linkedin.com/help/lms/answer/65513/add-the-linkedin-insight-tag-to-your-website?lang=en
    Google Ads tool that is one of the elements of the Google advertising system, allowing the display of sponsored links in the search results of the Google Search Engine and on websites of entities cooperating with Google. The Google Ads tool is provided and operated by Google Ireland Limited. More information on the principles of personal data processing by Google can be found here: https://policies.google.com/privacy?hl=en
    SALESmanago tool enabling the identification and monitoring of contacts and users on websites and conducting personalized marketing communication. The SALESmanago tool is provided and operated by our partner, Benhauer Sp. z o.o. More information on the principles of personal data processing using the SALESmanago tool can be found here: https://www.salesmanago.pl/marketing-automation/technologie.htm
    AppNexus / Xaxis Turbine Xaxis is a global digital media platform that programmatically connects advertisers with audiences. More information on the principles of personal data processing using the Xaxis Turbine tool can be found here: https://www.xaxis.com/privacy-notice/polityka-prywatnosci-xaxis/
    Selectivv tool enabling user data segmentation, used to target emissions as part of an advertising campaign. More about the rules on the site: https://selectivv.com/polityka-prywatnosci/
    Campaign Manager 360 system for managing advertisements and measuring their effectiveness, designed for advertisers and media agencies. It is part of the Google Marketing Platform provided and operated by Google Ireland Limited. More information on the principles of personal data processing by Google can be found here: https://policies.google.com/privacy?hl=pl
    Revhunter A tool that allows you to send advertisements to users of the Administrator's website in the form of e-mail messages that are tailored to the user's actions and behavior on the website. The retargeting service is performed via the Revhunter tool, which belongs to INIS sp. z o.o. with headquarters in Rybnik at Raciborska 35a street, Poland (TAX ID: 6423128785). More info on page: https://revhunter.pl/polityka-prywatnosci
    CAKE cloud-based tool that enables campaign management, optimization and monitoring of partners in the area of performance marketing. More information here: https://getcake.com/privacy-policy/
    User.com tool enabling identification and monitoring of contacts and users on websites and conducting personalized marketing communication. The User.com tool is provided and operated by our partner, User.com Sp. z o.o. More information on the principles of personal data processing using the User.com tool can be found here: https://user.com/en/privacy-policy/
    Make.com is a tool for automating business processes, enabling integrations with other systems, analyzing user behavior on websites, and delivering personalized content and experiences. Make.com is provided and supported by Make.com Inc. You can find more information about the personal data processing policies using the Make.com tool here: https://www.make.com/en/privacy-notice
    TikTok Pixel TikTok Pixel - A tool to integrate with your website that allows you to share website events with TikTok. When used with TikTok for Business tools, the Pixel can measure website traffic, assess the effectiveness of ad campaigns, optimize campaigns, and acquire new customers. Once properly set up and verified, the Pixel conveys information about actions taken on your site according to the events you have configured, which reflect the entire customer journey from viewing a product details page to adding an item to a cart and making a purchase. The Pixel collects data available via standard web browsers, including information about ads or events, timestamps, IP addresses, device data, and cookies that support the measurement, optimization, and targeting of your campaigns. In the future, this data will enable TikTok to customize recommendations for Pixel event settings and offer automated solutions. More information about this tool can be found in TikTok's Privacy Policy and TikTok Business Product Terms

    After 5 seconds, we will refresh the page to load the current settings.