Werandowanie noworodka – jak, kiedy i dlaczego warto to robić?

Werandowanie jest sposobem na oswojenie noworodka ze świeżym powietrzem. Jeśli dziecko jest zdrowe, nie ma powodów, by czekać z tym do ukończenia 1. miesiąca. Jeszcze 30 lat temu takie były zalecenia. Obecnie, w zależności od pory roku, bieżącej pogody i możliwości fizycznych mamy po porodzie, można to robić bardzo szybko po opuszczeniu szpitala.  

Werandowanie jest ważnym elementem adaptacji dziecka do warunków zewnętrznych. To także kontakt z innymi niż w warunkach domowych składnikami powietrza, nierzadko pełnego zanieczyszczeń. Dlatego zaleca się, by pierwsze kontakty dziecka ze światem zewnętrznym zaczynały się od kilku minut i stopniowo trwały coraz dłużej.  

Jeśli mamy balkon, będzie wygodnie werandować malucha wystawiając tam wózek, jeśli nie, można ułożyć dziecko przy szeroko otwartym oknie, pamiętając, by ubrać je tak, jakby wychodziło na zewnątrz.

Na ogół nie ma przeszkód, by rozpocząć werandowanie noworodka już kilka dni po jego narodzinach, zwłaszcza jeśli za oknem temperatura jest przyjemna, a w powietrzu nie ma wilgoci. Dziecko styka się ze światem zewnętrznym już podczas powrotu do domu ze szpitala.  W kolejnych dniach, jeśli nie ma przeciwskazań, można zaczynać przygotowanie do werandowania, najlepiej zaczynając np. od wietrzenia pokoju.  

Pierwsze werandowanie powinno trwać kilka minut. W każdym kolejnym dniu wydłużamy je kilka kolejnych minut. Bardzo ważne są warunki atmosferyczne panujące na zewnątrz. Jeśli mamy akurat zimę i duże mrozy, na rozpoczęcie werandowania lepiej wybrać nieco cieplejszy dzień. Jeśli mamy lato i piękną pogodę, z każdym dniem pobyt dziecka na powietrzu może być dłuższy.  

Przyjmuje się, że jeśli dojdziemy z werandowaniem do 30 minut, można wyruszyć na pierwszy spacer. Zazwyczaj zajmuje to ok. dwóch tygodni. Pierwsza wycieczka po okolicy nie powinna być zbyt długa i odbywać się w bliskim sąsiedztwie domu, by móc szybko do niego wrócić, jeśli dziecko zacznie płakać albo domagać się jedzenia. Na świeżym powietrzu dzieci na ogół od razu zasypiają. Sprzyja temu także kołysanie wózka. Z czasem pora spaceru ma szanse być najprzyjemniejszym wydarzeniem dnia, zwłaszcza kiedy dziecko ma problemy ze spaniem w domu.  

Spacer i werandowanie nie wykluczają się. Jeśli w kolejnych dniach pogoda nie będzie sprzyjać spacerom, można wystawić dziecko w wózku na balkon i zostawić na pewien czas.  

Przed rozpoczęciem werandowania warto zadbać o adekwatne do pogody ubranie i okrycie dziecka. Najlepiej ubrać je na cebulkę, pamiętając, by ubrania były lekkie, ale ciepłe w miesiącach zimowych i przewiewne latem. Wózek powinien być osłonięty od wiatru. Wszystkie odkryte części ciała dziecka smarujemy kremem ochronnym. 

Podczas werandowania dziecko dotlenia się i przyzwyczaja do chłodnego powietrza, by łatwiej znosić później dłuższe ekspozycje. Kontakt ze światem zewnętrznym jest także drogą do hartowania organizmu i budowania odporności. Układ odpornościowy niemowlaka buduje się pod wpływem warunków zewnętrznych od pierwszych chwil życia. Przebywanie na powietrzu wspiera ten proces.  

Z obserwacji wynika, że dzieci werandowane i często przebywające na zewnątrz mniej marzną i nie boją się chłodu. Jest to więc kapitał na całe życie. Na marginesie, w krajach skandynawskich na werandowanie dzieci kładzie się tak samo duży nacisk, jak na karmienie czy pielęgnację. Normą jest, że nawet najmniejsze dzieci śpią w wózkach na mrozie.  

Zetknięcie z zimnym powietrzem jest dla dziecka dużym szokiem. Dlatego przyzwyczajanie go do zmiennych temperatur powinno przebiegać stopniowo. Sprawdź, jak ubierać noworodka zimą, a jak ubierać noworodka latem. 

Nabiera to szczególnego znaczenia zwłaszcza w miesiącach zimowych, kiedy różnica temperatury jest bardzo duża. Uwzględniajmy to, tak dobierając ubrania i okrycia dziecka, by zapewnić mu komfort. Latem z kolei małe dzieci ubiera się odpowiednio lekko, biorąc jednak pod uwagę, że na ciele noworodka nie ma jeszcze zbyt dużo tkanki tłuszczowej. Wiele mam popełnia jednak błąd, ubierając malucha w kilka warstw odzieży i okrywając go po uszy. Przegrzanie jest tak samo niekorzystne dla dziecka jak wychłodzenie.  

Ważną kwestią jest także unikanie słońca. Skóra dziecka jest bardzo delikatna, wystawiona na promienie słoneczne może zareagować zaczerwienieniem i wysypką. Nie jest to ani zdrowe, ani korzystne. Zgodnie z zaleceniami, trzeba oszczędnie dozować dziecku pełne słońce, bezpieczniej jest przebywać z nim w miejscach, gdzie promienie będą rozproszone przez liście drzew czy parasol.

Werandowanie jest szczególnie ważne dla dzieci urodzonych przed terminem. Wcześniaki mogą mieć kłopoty z utrzymaniem temperatury ciała, dlatego zaleca się, by w ich otoczeniu było nieco cieplej. Cieplejsza powinna być także woda do kąpieli, zaleca się także dogrzewanie maleństwa czapeczką, dodatkowym kaftanikiem czy skarpetkami.  

Mimo tego, jeśli nie ma przeciwskazań, wcześniaka powinno się werandować tak jak inne dzieci, choć nieco wolniej. Lekarze zalecają, by rozpoczynać seanse z powietrzem od solidnego wietrzenia pokoju i trzymania dziecka w nieco niższej temperaturze w domu, a samo wystawianie na balkon zaczynać od 1-2 minut. Jeśli chodzi o ubranie, wskazana jest cieplejsza bluzka, czapka i rękawiczki.  

Jeśli dziecko ma katar czy inny rodzaj infekcji, lepiej wstrzymać się z wychodzeniem na powietrze. Warto skonsultować się z lekarzem, kiedy wrócić do tego zwyczaju.