Dziecko Dziecko/ Zdjęcie: iStock

Jadłospis 4-miesięcznego dziecka

Podstawą jadłospisu 4. miesięcznego dziecka jest mleko mamy lub mleko modyfikowane. Rodzice po ukończeniu przez niemowlaka 17. tygodnia życia mogą zdecydować się na stopniowe rozszerzanie menu malucha o pierwsze pokarmy uzupełniające. Jak powinno wyglądać żywienie dziecka po 4. miesiącu życia?

Spis treści:

Karmienie niemowląt w 4 miesiącu życia

Wyłączne karmienie piersią dziecka piersią przez pierwsze 6 miesięcy jego życia uznaje się za najlepszy sposób żywienia. Minimalny rekomendowany czas wyłącznego karmienia niemowląt mlekiem mamy to cztery miesiące. Pokarm produkowany przez zdrową kobietę zaspokaja zapotrzebowanie na wszystkie składniki odżywcze poza witaminą D, której suplementacja jest zalecana. Dodatkowo zawiera przeciwciała chroniące dziecko przed chorobami zakaźnymi i biegunkami.

Jeśli dziecko nie może być karmione mlekiem mamy, podstawą jego żywienia staje się mleko modyfikowane początkowe (stosowane przynajmniej do około 6. miesiąca życia).

W jadłospisie 4-miesięcznego dziecka, po ukończeniu przez nie 17. tygodnia życia, zgodnie z kalendarzem żywienia niemowląt, można ewentualnie zacząć uwzględniać niewielką ilość pokarmów uzupełniających. Ma to na celu umożliwienie dziecku degustacji nowych produktów i rozwój tolerancji na różnorodne pokarmy. Wprowadzana do jadłospisu niemowlaka po 4. miesiącu żywność nie może jednak wypierać posiłków mlecznych, które powinny stanowić bazę jego menu.

Czym karmić, a czego unikać?

Rozszerzenie diety 4-miesięcznego dziecka nie jest jeszcze konieczne – przyjmuje się, że pierwsze pokarmy inne niż mleko podawać można później, nawet w 7. miesiącu życia.

Rodzice podejmujący decyzję o wprowadzaniu pokarmów uzupełniających już na tym etapie szukają informacji o produktach, które najlepiej podawać dziecku po 4. miesiącu. Na pierwsze posiłki niemowlę typowo otrzymuje warzywa, następnie podaje się mu owoce i kaszki, dopiero później produkty, takie jak np. mięso i ryby.

Nie ma jednak wystarczających dowodów na to, że podana kolejność wprowadzania produktów jest najlepsza i w związku z tym obecnie przyjmuje się, że panuje dowolność, jeśli chodzi o uwzględnianie w jadłospisie 4-miesięcznego dziecka nowych grup produktów spośród zalecanych. Warto jednak zadbać o to, by warzywa zostały wprowadzone przed owocami. Kiedy dziecko przyzwyczai się do słodkich pokarmów, trudniej potem zachęcić je do próbowania warzyw, które na ogół z natury są mniej wyraziste w smaku.

Jakie grupy produktów mogą znaleźć się w jadłospisie po 4. miesiącu (po 17. tygodniu) życia dziecka?

  • warzywa i owoce,
  • mięso i ryby,
  • produkty zbożowe, np. kaszki,
  • produkty mleczne, np. jogurt naturalny, rozdrobnione sery (mleko niemodyfikowane jako główny posiłek lub napój nie powinno być podawane przed ukończeniem przez dziecko 11. miesiąca życia),
  • tłuszcze: oleje roślinne, masło.

Wszystkie podawane 4-miesięcznemu niemowlęciu pokarmy uzupełniające powinny mieć konsystencję gładkiego puree. Rozszerzanie diety rozpoczyna się od bardzo niewielkiej ilości nowego (podawanego pojedynczo) produktu, np. dwóch łyżeczek. W kolejnych dniach można zwiększać objętość produktu, cały czas obserwując, jak reaguje organizm dziecka.

Czego w menu 4-miesięcznego niemowlaka być nie powinno?

  • soli i produktów z jej dodatkiem,
  • cukru oraz produktów, które zawierają jego dodatek, w tym napojów słodzonych,
  • miodu,
  • serów topionych oraz serów z niepasteryzowanego mleka,
  • mleka krowiego niemodyfikowanego stosowanego jako podstawy posiłku,
  • produktów smażonych,
  • pokarmów o konsystencji innej niż płyn lub gładkie puree.

Jadłospis 4-miesięcznego dziecka

Jadłospis 4-miesięcznego dziecka, po ukończeniu przez nie 17. tygodnia życia, może składać się z mleka mamy lub mleka modyfikowanego oraz jednego dodatkowego posiłku opierającego się na pokarmach uzupełniających.

Jakie przykładowe posiłki będą odpowiednie w menu dziecka po 4. miesiącu życia?

Przeciery jarzynowe lub owocowe

Przy wprowadzaniu nowego warzywa lub owocu wykorzystujemy przeciery jednoskładnikowe, w postaci gotowej żywności dla niemowląt lub przygotowane samodzielnie przez obranie, ugotowanie warzyw we wrzątku i zmiksowanie całości na gładkie puree. Posiłek podajemy schłodzony do temperatury pokojowej.

Gdy dziecko już zapozna się z kilkoma produktami i wiemy, że je toleruje, możemy przygotowywać przeciery na bazie dwóch lub nawet większej ilości „przetestowanych” składników. Warto dodawać do nich odrobinę (1/2-1 łyżeczkę) tłuszczu, np. oleju rzepakowego lub oliwy z oliwek.

Kaszki i kleiki

Po ukończeniu przez dziecko 4. miesiąca życia (po 17. tygodniu) można dietę dziecka rozszerzyć o kaszki i kleiki glutenowe lub bezglutenowe. Do wyboru mamy wiele gotowych produktów dla niemowląt. Inną opcją jest samodzielnie zrobienie ich w domu z wykorzystaniem drobnoziarnistych kasz, np. kaszy manny lub kaszy kukurydzianej.

Gotowe kaszki mleczne przygotowujemy na wodzie, a do bezmlecznych dodajemy mleko mamy lub mleko modyfikowane. Dzięki temu otrzymujemy pełnowartościowy posiłek.

Ile i jak często powinno jeść dziecko?

Przy karmieniu 4-miesięcznego dziecka mlekiem mamy, pokarm najlepiej podawać „na żądanie”. Trudno więc jednoznacznie ocenić, jak często niemowlę powinno jeść, ponieważ zależy to od jego indywidualnych potrzeb. Karmiąc dziecko piersią nie da się go przekarmić. Warto jednak obserwować dziecko i nauczyć się rozpoznawać u niego sygnały oznaczające uczucie głodu oraz sytości.

O potrzebie przystawienia niemowlaka do piersi mogą świadczyć:

  • przebudzenie,
  • ruchy główki (dziecko rozgląda się),
  • ssanie rączki, warg lub języka,
  • płacz (późny objaw głodu).

Sygnałami, które sugerują uczucie sytości u dziecka, są natomiast:

  • zasypianie lub grymaszenie podczas jedzenia,
  • zmniejszenie tempa spożywania pokarmu,
  • widoczne odmawianie przyjęcia pokarmu.

Jak karmić 4-miesięczne dziecko, które spożywa mleko modyfikowane? W schemacie żywienia niemowląt zalecaną ilość posiłków dla tych maluchów określono jako pięć dziennie, w tym przynajmniej cztery mleczne. Orientacyjna wielkość porcji na jeden posiłek to 150-160 ml (czyli nieco mniej niż 2/3 szklanki).

Źródła:

  1. Mika P., Matuszczyk M., Socha P. (2018) Kalendarz żywienia – nowe narzędzie obejmujące główne zasady żywienia niemowląt i małych dzieci przez 1000 pierwszych dni, Standardy Medyczne/Pediatria, 15: 569-572.
  2. Szajewska H., Horovath A. (2014) Poradnik żywienia niemowląt. Krok po kroku od narodzin do pierwszych urodzin, Medycyna Praktyczna

    Sprawdź powiązane tematy

    Posłuchaj podcastów stworzonych przez mamy dla mam!

    Sprawdź