Wirus RSV u dzieci – co warto o nim wiedzieć?

Pod enigmatyczną nazwą wirusa RSV kryje się równie enigmatyczne rozwinięcie – syncytialny wirus oddechowy. Patogen ten atakuje układ oddechowy, wywołując jego infekcje, zwykle o stosunkowo łagodnym przebiegu. Szczególnie wrażliwe na jego działanie są dzieci i osoby w podeszłym wieku ze względu na obniżoną odporność. 

W przypadku dzieci układ immunologiczny rozwija się do 12. roku życia, a pełny zakres obronny osiągają dopiero w okolicach 16. roku życia. Dlatego też nasze pociechy częściej zmagają się z infekcjami niż osoby dorosłe. Sprzyja temu również środowisko, w którym przebywają. Żłobki i przedszkola dają wirusowi RSV idealne warunki do rozpowszechniania się.

W większości przypadków zakażenie wirusem RSV u dzieci przebiega stosunkowo łagodnie i daje typowe „przeziębieniowe” symptomy. Nie oznacza to jednak, że można je bagatelizować, gdyż niekiedy może powodować zapalenie płuc czy oskrzeli. Przebieg zakażenia tym patogenem determinowany jest m.in. wiekiem chorego. Wśród najbardziej charakterystycznych objawów wirusa RSV u dzieci wymienia się:

• nieżyt nosa (katar), 
• kaszel suchy lub mokry,
• płytki, szybki i świszczący oddech (głównie u niemowląt),
• brak apetytu (u niemowląt niechęć do przyjmowania pokarmu przy karmieniu piersią lub butelką, często też karmienie przerywane), 
• zmęczenie, rozdrażnienie i złe samopoczucie (u niemowląt: większa drażliwość),
• podwyższona temperatura ciała (niekiedy może ona nie występować), 
• zwiększona ilość wydzieliny śluzowej,
• występowanie bezdechów sennych.

Podstawowym badaniem przy rozpoznaniu zakażenia wirusem RSV u dziecka jest badanie fizykalne, które przeprowadza lekarz pediatra. W celu wyróżnienia go od innych patogenów może dodatkowo zalecić wykonanie podstawowego badania krwi czy też RTG klatki piersiowej. 

Pomocne może być również oznaczenie nasycenia krwi tlenem lub wykonanie testu antygenowego wykrywającego wirusa RSV. Tego typu test należy przeprowadzić pięć-sześć dni od wystąpienia pierwszych objawów infekcji. Co istotne, do zwiększonej liczby zakażeń wirusem RSV dochodzi w sezonie jesienno-zimowym.

Zakażenie wirusem RSV może odpowiadać za infekcje zarówno górnych, jak i dolnych dróg oddechowych. Najpowszechniejszą jednostką chorobową wywoływaną przez ten patogen jest przeziębienie o łagodnym lub umiarkowanym przebiegu. Niemniej jednak zakażenie wirusem RSV u dziecka może prowadzić również do: zapalenia płuc, oskrzeli, zatok, ucha lub krtani. Przebieg zakażenia uzależniony jest przede wszystkim od stopnia odporności dziecka. Ponadto dzieci, które po raz pierwszy zetknęły się z wirusem RSV, zwykle przechodzą zakażenie najciężej.

Leczenie infekcji dolnych i górnych dróg oddechowych, za które odpowiada zakażenie wirusem RSV, polega wyłącznie na łagodzeniu dotkliwości objawów. Nie istnieje leczenie przyczynowe. Zwykle stosuje się leki przeciwgorączkowe, wykrztuśne i ułatwiające usuwanie wydzieliny z nosa. Konieczne jest dbanie o odpowiednie nawodnienie i odżywienie dziecka. 

Należy też izolować je od czynników, które mogą zaostrzać objawy choroby, czyli m.in. od dymu papierosowego czy suchego i zanieczyszczonego powietrza. Z racji tego, że zakażenie wirusem RSV osłabia organizm dziecka, może u niego występować zwiększona podatność na zakażenia bakteryjne – w takim przypadku lekarz może zalecić stosowanie antybiotyków. Z kolei w ciężkim przebiegu infekcji układu oddechowego konieczne jest leczenie dziecka w warunkach szpitalnych.