Czy latem podawać witaminę D3?

O witaminie D3 mówi się, że ma działanie plejotropowe, co oznacza, że jej wpływ nie ogranicza się do jednej roli, oddziałuje ona na wiele narządów i procesów. Witamina D, a dokładnie witamina 25(OH)D, której stężenie sprawdza się w organizmie, jest prohormonem. W wyniku przemian metabolicznych powstaje aktywna forma witaminy D, która bierze udział w regulacji nawet kilkuset różnych genów odpowiadających za syntezę białek o wielu funkcjach. Poza tym witamina D:

• odpowiada za dojrzewanie i różnicowanie komórek odpornościowych,
• wywołuje apoptozę („samobójczą śmierć”) komórek nowotworowych,
• zmniejsza stan zapalny w organizmie,
• wpływa na zdrowie naczyń krwionośnych,
• stymuluje prawidłowy wzrost kości,
• reguluje wydzielanie neuroprzekaźników, wpływając w ten sposób na nastrój,
• stabilizuje ciśnienie krwi poprzez wpływ na aktywność hormonalną nerek.

To tylko wybrane cechy witaminy D3, jest ich znacznie więcej. Coraz to nowe badania wskazują na kolejne obszary jej działania. Niestety w Polsce jej niedobór stwierdza się nawet u 90 proc. dorosłych, dzieci i młodzieży. Dlatego warto wiedzieć, skąd czerpać witaminę D.

Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Endokrynologii i Diabetologii Dziecięcej suplementację witaminą D3 u dzieci należy rozpocząć tuż po narodzinach. Dawkę witaminy D dopasowuje się do wieku, masy ciała, stanu zdrowia i ekspozycji na słońce. Dlatego zanim rozpoczniesz podawanie suplementu witaminy D dziecku, skonsultuj się z lekarzem pediatrą, który stwierdzi, czy należy zastosować rekomendacje ogólne czy też suplementacja wymaga indywidualizacji.

Zalecenia, o których przeczytasz w tym artykule, to rekomendacje ogólne, właściwe dla większości dzieci. Jednak w niektórych przypadkach zdrowotnych ryzyko rozwoju niedoboru jest większe i wtedy lekarz może zdecydować o innym schemacie podawania witaminy D3 (np. w przypadku dzieci urodzonych przedwcześnie czy przy występujących chorobach przewlekłych).

Zobacz, jaką dawkę witaminy D3 podawać dziecku:

• noworodki urodzone w terminie i niemowlęta – 400 j.m. na dobę niezależnie od sposobu żywienia,
• niemowlęta od 6. do 12. miesiąca życia – od 400–600 j.m. na dobę w zależności od dziennej ilości przyjmowanej z jedzeniem (w posiłkach stałych czy w mleku modyfikowanym),
• dzieci (1–10 lat) – 600–1000 j.m. na dobę w zależności od masy ciała i składu diety,
• młodzież (11–18 lat) – 800–2000 j.m. na dobę w zależności od masy ciała i składu diety.

Czy latem podawać witaminę D3? Zalecenia podkreślają, że jeśli jest możliwość zapewnienia odpowiedniej ekspozycji na słońce, to suplementacja w okresie maj–wrzesień nie jest konieczna. W przeciwnym wypadku witaminę D warto podawać dziecku przez cały rok, co jest nie tylko bezpieczne, ale wręcz zalecane. Niestety spełnienie warunków odpowiedniej ekspozycji na słońce nie zawsze jest takie proste. Jakie to warunki?

W teorii organizm powinien pozyskiwać nawet 80–90 proc. z syntezy skórnej. W Polsce synteza skórna jest możliwa tylko w okresie od maja do września. Jednak żeby do tego mogło dojść, muszą być spełnione wszystkie poniższe warunki:

1. Dziecko musi mieć odsłonięte minimum 18 proc. powierzchni ciała (przedramiona i łydki).
2. Ekspozycja na słońce musi odbywać się przy bezchmurnym niebie w godzinach 10–15 i bez stosowania filtrów słonecznych.
3. Kąpiel słoneczna powinna trwać minimum 15 minut.

Jeśli przykrywasz dziecko pieluszką w trakcie spaceru, chronisz jego delikatną skórę kremem z filtrem, przebywacie głównie w cieniu, to synteza skórna nawet w miesiącach letnich może być niewystarczająca. Właśnie dlatego zaleca się podawanie witaminy D latem.

Witamina D3 obecna jest także w źródłach pokarmowych, jednak w zasadzie nie jest możliwe jej prawidłowe spożycie wraz z dietą. Do głównych źródeł żywieniowych należą tłuste ryby morskie, żółtka jaj oraz w niewielkim stopniu produkty mleczne oraz żywność wzbogacana (np. mleko modyfikowane).

Niedobór witaminy D3 najłatwiej stwierdzić, badając stężenie witaminy 25(OH)D we krwi. Na podstawie wyniku lekarz może zadecydować o zmniejszeniu lub zwiększeniu dawki witaminy D dla dzieci latem. Optymalne stężenie witaminy D3 we krwi wynosi od 30–50 ng/ml (75–125 nmol/l).

Niedobory witaminy D3 u dzieci są groźne nie tylko ze względu na możliwe problemy z rozwojem kośćca, gęstością mineralną kości czy krzywicą. Witamina D w dużej mierze wpływa także na odporność dzieci, ich rozwój umysłowy czy wczesną profilaktykę chorób dietozależnych. Dlatego tak ważne jest dbanie o regularną, dopasowaną do potrzeb suplementację nawet latem.

Otwórz grafikę w nowej karcie, by zapisać ją na swoim urządzeniu w pełnej rozdzielczości.