Adobe Stock

Wywoływanie porodu – balonik, oksytocyna i inne metody wywoływania porodu

Wywoływanie porodu to proces, który może być konieczny w różnych sytuacjach, takich jak komplikacje zdrowotne matki lub dziecka, czy przekroczenie terminu porodu. Może być on inicjowany różnymi metodami, takimi jak podawanie oksytocyny czy stosowanie błonnika. Kiedy wywoływanie porodu jest wskazane? Z jakimi potencjalnymi korzyściami i ryzykiem może się ono wiązać?

Spis treści:

Wywoływanie porodu – co to znaczy?

Wywoływanie porodu, inaczej indukcja porodu, to medyczny proces inicjowania porodu przed rozpoczęciem naturalnych skurczów porodowych. Jest to procedura stosowana w sytuacjach, gdy kontynuowanie ciąży może stanowić zagrożenie dla zdrowia matki lub dziecka, lub gdy ciąża trwa dłużej niż 42 tygodnie. Metody wywoływania porodu obejmują zarówno interwencje medyczne, takie jak podawanie oksytocyny, jak i metody naturalne, np. akupunkturę. 

Zgodnie z dostępnymi danymi liczba porodów wywoływanych medycznie stale rośnie. Wzrost ten może być spowodowany różnymi czynnikami, takimi jak postęp w dziedzinie medycyny perinatalnej, zwiększona świadomość zdrowotna matek, a także dostępność nowych metod indukcji. 

Różne metody wywoływania porodu zyskują na popularności w zależności od skuteczności, bezpieczeństwa oraz preferencji pacjentek. Na przykład stosowanie oksytocyny jest powszechne ze względu na jej skuteczność w inicjowaniu skurczów, podczas gdy metody naturalne są często wybierane przez kobiety poszukujące alternatyw dla interwencji medycznych

Przyczyny wywołania porodu

Wywoływanie porodu jest procedurą medyczną, która może być konieczna z różnych powodów medycznych. Do najczęstszych medycznych wskazań należą: 

  • przekroczenie terminu porodu (ciąża trwająca powyżej 42 tygodni),  
  • przedwczesne pęknięcie błon płodowych, 
  • wodobrzusze płodowe, 

Chociaż wywoływanie porodu jest zazwyczaj procedurą medyczną, wykonywaną z koniecznych powodów zdrowotnych, niektóre kobiety mogą wyrazić życzenie przyspieszenia porodu z powodów osobistych, takich jak komfort psychiczny. Jednak decyzje te są zawsze dokładnie rozważane i omawiane z lekarzem prowadzącym, który ocenia potencjalne korzyści i ryzyka. 

Wywoływanie porodu może przynieść korzyści, takie jak uniknięcie komplikacji związanych z postępującą ciążą i kontrolowanie czasu porodu. Jednak procedura ta wiąże się również z ryzykiem, w tym możliwością wystąpienia komplikacji takich jak infekcje, krwawienia, stres dla dziecka czy konieczność wykonania cesarskiego cięcia. 

Metody wywoływania porodu: przegląd

Wywoływanie porodu może być realizowane za pomocą różnych metod, zarówno medycznych, jak i naturalnych. Każda z metod ma swoje unikalne cechy, korzyści i potencjalne ryzyka. Położne i lekarze mogą wykorzystać balonik do wywoływania porodu, podać oksytocynę, prostaglandynę lub wykorzystać metody naturalne.  

 

Balonik do wywoływania porodu

Balonik do wywoływania porodu to metoda mechaniczna indukcji porodu, która jest stosowana w celu bezpiecznego i kontrolowanego wywołania porodu w odpowiednich sytuacjach medycznych. 

Proces i procedura 

Proces umieszczenia balonika do wywoływania porodu polega na delikatnym wprowadzeniu cienkiego cewnika z balonikiem do szyjki macicy. Następnie balonik jest napełniany płynem, co powoduje delikatne rozwarcie szyjki macicy i może prowadzić do rozpoczęcia skurczów porodowych. Procedura ta jest zazwyczaj przeprowadzana w środowisku szpitalnym i może być wykonana z użyciem znieczulenia miejscowego. 

Korzyści i potencjalne komplikacje 

Korzyściami użycia balonika do wywoływania porodu są jego bezpieczeństwo i skuteczność. Jest to metoda niehormonalna, która minimalizuje ryzyko nadmiernych skurczów macicy i pozwala na kontrolowany proces rozwierania szyjki macicy. Ponadto, balonik może być stosowany u kobiet z różnymi stanami zdrowia i historią medyczną. 

Jednak, jak każda procedura medyczna, użycie balonika do wywoływania porodu wiąże się z pewnym ryzykiem komplikacji. Do potencjalnych komplikacji należą infekcje, krwawienia, przedwczesne pęknięcie błon płodowych oraz dyskomfort lub ból podczas procedury 

Oksytocyna

Oksytocyna to naturalnie występujący hormon, który odgrywa kluczową rolę w inicjowaniu skurczów macicy podczas porodu. Jest często stosowana jako lek do indukcji porodu w sytuacjach, gdy istnieje medyczna konieczność przyspieszenia rozpoczęcia porodu. 

Proces i procedura 

Podawanie oksytocyny odbywa się zazwyczaj w środowisku szpitalnym. Oksytocyna jest podawana dożylnie, a dawka jest starannie kontrolowana i dostosowywana w zależności od reakcji organizmu kobiety. Celem jest osiągnięcie regularnych i skutecznych skurczów, które prowadzą do rozwarcia szyjki macicy i porodu. Monitorowanie stanu matki i dziecka jest niezbędne podczas całego procesu, aby zapewnić ich bezpieczeństwo. 

Korzyści i potencjalne komplikacje 

Korzyścią stosowania oksytocyny jest możliwość kontrolowanego i monitorowanego wywoływania porodu w bezpiecznych warunkach szpitalnych. Oksytocyna może być szczególnie korzystna w przypadkach, gdy istnieje ryzyko dla zdrowia matki lub dziecka związane z opóźnieniem porodu. 

Jednakże, stosowanie oksytocyny wiąże się również z pewnymi ryzykami i potencjalnymi komplikacjami. Do najczęstszych należą nadmiernie silne skurcze, które mogą prowadzić do stresu dla dziecka, przerwania macicy oraz innych komplikacji porodowych.

Inne metody medyczne wywoływania porodu

Oprócz oksytocyny i balonika do wywoływania porodu istnieje wiele innych metod medycznych, które mogą być stosowane w celu indukcji porodu. Każda z tych metod ma swoje specyficzne zastosowania, korzyści i potencjalne ryzyka. 

Prostaglandyny 

Prostaglandyny są naturalnie występującymi substancjami, które mogą być stosowane do wywoływania porodu w formie żelu, tabletek lub czopków dopochwowych. Działają przez stymulowanie skurczów macicy i rozwarcie szyjki macicy. Prostaglandyny są często stosowane w połączeniu z innymi metodami, takimi jak oksytocyna, aby zwiększyć skuteczność indukcji. 

Ręczne oddzielanie błon 

Ręczne oddzielanie błon to procedura, w której lekarz lub położna delikatnie oddziela błony płodowe od ściany macicy za pomocą palca. Procedura ta może prowadzić do wyzwolenia prostaglandyn, które mogą stymulować skurcze porodowe. 

Amniotomia 

Amniotomia, inaczej pęknięcie błon płodowych, to procedura, w której lekarz przecina błony płodowe w celu wywołania porodu. Jest to metoda, która może przyspieszyć poród, ale jest zazwyczaj stosowana w połączeniu z innymi metodami indukcji, takimi jak podawanie oksytocyny. 

Naturalne metody wywoływania porodu 

Naturalne metody wywoływania porodu są często wybierane przez kobiety, które preferują minimalną interwencję medyczną i chcą spróbować bezpiecznych i łagodnych metod indukcji porodu. 

Akupunktura i akupresura 

Akupunktura i akupresura to tradycyjne metody medycyny chińskiej, które mogą być stosowane do wywoływania porodu. Polegają na stymulowaniu określonych punktów na ciele w celu zrównoważenia energii życiowej i mogą pomóc w indukcji porodu poprzez relaksację i stymulację skurczów macicy. 

Metody domowe: seks, stymulacja sutków itd.

Niektóre kobiety w celu wywołania porodu wybierają metody domowe, takie jak seks czy stymulacja sutków. Seks może prowadzić do wyzwolenia oksytocyny, hormonu wywołującego skurcze, a stymulacja sutków może również pomóc w indukcji skurczów. Inne metody domowe obejmują ćwiczenia, spożywanie pokarmów bogatych w błonnik i korzystanie z olejków eterycznych. 

Bezpieczeństwo i skuteczność naturalnych metod 

Bezpieczeństwo i skuteczność naturalnych metod wywoływania porodu mogą być różne i zależą od indywidualnych okoliczności. Choć wiele naturalnych metod jest uważanych za bezpieczne, ważne jest, aby kobiety były świadome potencjalnego ryzyka i korzyści oraz konsultowały się z lekarzem lub położną przed podjęciem decyzji o wypróbowaniu tych metod. 

Wywoływanie porodu – podsumowanie 

Wywoływanie porodu jest procesem, który może być inicjowany z różnych powodów i za pomocą różnych metod, zarówno medycznych, jak i naturalnych. Metody medyczne, takie jak oksytocyna, prostaglandyny, balonik do wywoływania porodu, ręczne oddzielanie błon i amniotomia, są często stosowane w kontrolowanych warunkach szpitalnych i są monitorowane przez profesjonalistów medycznych. Są one zazwyczaj bardzo skuteczne, ale mogą wiązać się z pewnymi ryzykami i komplikacjami. 

Z drugiej strony, naturalne metody, takie jak akupunktura, akupresura i różne metody domowe, są bardziej łagodne i mogą być stosowane w różnych ustawieniach. Choć są one generalnie uważane za bezpieczne, ich skuteczność może być zmienna.  

Dokonanie świadomego wyboru metody wywoływania porodu wymaga zrozumienia dostępnych opcji oraz ich korzyści, ryzyka i potencjalnych komplikacji. 

Źródła:

 

  1. Dorota Bomba-Opoń D., Drews K., Huras H. et.al., Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące indukcji porodu „Ginekologia i Perinatologia Praktyczna” 2017;2: 48-51.  
  1. Dorota Bomba-Opoń D., Drews K., Huras H. et.al. Indukcja porodu — algorytmy kliniczne. Wytyczne Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników 2021:6; 79-85.