Wada wzroku a poród – co musisz wiedzieć?

W czasie ciąży zmiany w organizmie przyszłej mamy dotyczą także narządu wzroku. Dochodzi m.in. do zwiększenia odpływu cieczy wodnistej w oku, dzięki czemu zmniejsza się ciśnienie wewnątrzgałkowe. Jest to niezwykle istotne dla kobiet ciężarnych zmagających się z jaskrą. Niestety w trakcie porodu siłami natury dochodzi do wzrostu tego ciśnienia, a to zaś może doprowadzić do utraty komórek zwojowych siatkówki. Dlatego też zaawansowana jaskra stanowi jedno z okulistycznych wskazań do cięcia cesarskiego. Warto też pamiętać, że stosowane w leczeniu jaskry krople z prostaglandynami nie powinny być stosowane w ciąży. 

Regularnych wizyt w gabinecie okulisty powinny też pilnować kobiety chorujące na cukrzycę i zmagające się z retinopatią, a także chorujące na nadciśnienie tętnicze.

Aby wykonać planowe cięcie cesarskie powinny istnieć ku temu odpowiednie wskazania. Najczęstsze z nich to wskazania psychiatryczne, ortopedyczne, kardiologiczne, ale także okulistyczne. Wady, które wykluczają poród naturalny to m.in. zaawansowana jaskra. W przypadku innych wad wzroku, zamiast cięcia cesarskiego, możliwe jest skrócenie II. okresu porodu poprzez zastosowanie np. próżnociągu położniczego. 

Przez wiele lat panowała zasada, że krótkowzroczność stanowi wskazanie do wykonania cięcia cesarskiego z uwagi na ryzyko odwarstwienia siatkówki. Obecnie jednak przeciwwskazaniem do porodu siłami natury jest jedynie krótkowzroczność z wytworzeniem nowych patologicznych naczyń (neowaskularyzacją). Są one kruche i może dojść do ich pęknięcia, a co za tym idzie wylewu krwi do siatkówki oraz znacznego pogorszenia widzenia.

Kobiety ciężarne zastanawiają się, czy wada wzroku jest wskazaniem do cesarki. Zalecenia specjalistów podają, że przeciwwskazania okulistyczne do porodu naturalnego to:

• retinopatia cukrzycowa proliferacyjna,
• krótkowzroczność z neowaskularyzacją podsiatkówkową, 
• zaawansowana jaskra z zaawansowanymi ubytkami w polu widzenia, 
• zaawansowany lub ostry stożek rogówki, 
• stany pooperacyjne gałki ocznej, 
• nagłe stany okulistyczne, 
• ślepota korowa oraz surowicze odwarstwienie siatkówki w przebiegu stanów rzucawkowych.

Taka wada wzroku jak krótko- lub długowzroczność nie stanowi wskazania do cięcia cesarskiego. Aby jednak wykonać cięcie z przyczyn okulistycznych, konieczne jest wcześniejsze zbadanie przez lekarza okulistę oraz otrzymanie odpowiedniego zaświadczenia. W niektórych przypadkach, aby uniknąć cięcia cesarskiego, niezbędny jest zabieg laseroterapii. Można ją bezpiecznie wykonać w ciąży minimum miesiąc przed porodem.

Wiele kobiet nosi na co dzień okulary lub soczewki kontaktowe. Naturalnym jest więc, że przyszła mama podczas porodu chce czuć się komfortowo i dobrze widzieć, co dzieje się dookoła niej, tym bardziej podczas pierwszego spotkania ze swoim dzieckiem. Na sali porodowej okulary nie są przeciwwskazane. Nie ma również jednoznacznych przeszkód do noszenia soczewek kontaktowych podczas porodu. Niektórzy lekarze zwracają jednak uwagę na zwiększone ryzyko wysychania oczu w trakcie porodu.

Wszystkie przyszłe mamy mające wadę wzroku powinny udać się w trakcie ciąży chociaż raz na konsultację do lekarza okulisty, który wykona badania, skontroluje dno oka i poinformuje na temat ewentualnych przeciwwskazań (lub ich braku) do porodu siłami natury.