O zagrożeniach dla mamy i dziecka, czyli ciąża wysokiego ryzyka

Terminem „ciąża zagrożona” określa się sytuację, w której istnieje większe ryzyko groźnych powikłań dla płodu i kobiety. Zalicza się do nich między innymi poronienie, poród przedwczesny, urodzenie dziecka z wielowodziem czy też z zagrażającą życiu niską masa urodzeniową. Na sytuację, kiedy ciąża jest zagrożona, wpływa wiele czynników, takich jak: przebieg poprzednich ciąż, wiek kobiety, choroby przewlekłe, na jakie ciężarna choruje.

Ciąża podwyższonego ryzyka stwierdzana jest przez lekarza położnika, a diagnoza ta opiera się przede wszystkim na wywiadzie lekarskim, środowiskowym, socjoekonomicznym, a także na wynikach badań laboratoryjnych. Wychwycenie na wczesnym etapie odchyleń takich, jak np.:

• wysokie wartości ciśnienia tętniczego,
• zbyt wysoka glikemia na czczo,
• białkomocz,
• nieprawidłowy wynik testu PAPP-A, 
• skracająca się szyjka w drugim trymestrze,
• ciąża bliźniacza,

pozwala na wdrożenie odpowiedniego leczenia lub zaplanowanie częstszych wizyt kontrolnych. Prowadzenie ciąży wysokiego ryzyka wymaga także dużego doświadczenia ze strony lekarza.

Ciąża to czas, w którym kobieta powinna w sposób szczególny dbać o siebie. Przede wszystkim nie może się przemęczać, podnosić ciężkich przedmiotów. Zalecane jest unikanie stresu i dbanie o nawodnienie. W przypadku ciąży wysokiego ryzyka kobieta powinna prowadzić szczególnie oszczędzający tryb życia. W niektórych przypadkach konieczny jest nawet pobyt w szpitalu przez parę tygodni i podejmowanie tylko niezbędnych aktywności. Ciąża zagrożona może również wymagać od kobiety zażywania odpowiednich leków takich, jak: kwas acetylosalicylowy czy też insulina. Lekarz może zalecić także znacznie częstsze wizyty kontrolne, aby mieć lepszą kontrolę nad przebiegiem ciąży.

Ciąża wysokiego ryzyka stanowi realne zagrożenie nie tylko dla kobiety, ale również dziecka. Powikłaniami dotykającymi płód w przebiegu takiej ciąży są m.in. wady rozwojowe, poród przedwczesny, a w skrajnych przypadkach również poronienie. 

Wady rozwojowe płodu

Ciąża wysokiego ryzyka związana jest m.in. z wadami rozwojowymi płodu. Bardzo często wszelkiego rodzaju nieprawidłowościom w rozwoju wewnątrzmacicznym dziecka towarzyszą inne powikłania, takie jak np. małowodzie, obrzęk płodu czy wewnątrzmaciczne zatrzymanie wzrastania płodu (IURG). Powikłania te mogą towarzyszyć zespołom genetycznym takim, jak np.: zespół Downa, Edwardsa, Pataua i wielu innym. 

Przedwczesny poród

Poród uznaje się za przedwczesny, jeżeli doszło do niego przed 37. tygodniem trwania ciąży oraz po ukończeniu 22. tygodnia. Im wcześniej do niego dojdzie, tym bardziej niebezpieczny jest on dla dziecka i może prowadzić do wielu groźnych powikłań. Wśród nich można wymienić krwawienie dokomorowe, niewydolność oddechową spowodowaną niedojrzałością układu oddechowego czy martwicze zapalenie jelit wywołane niedotlenieniem. Choć medycyna noworodków stoi aktualnie na bardzo wysokim poziomie, wiele powikłań porodu przedwczesnego może rzutować na resztę życia dziecka.

Poronienie zagrożonej ciąży

Poronienie stanowi najgroźniejsze powikłanie ciąży. W przypadku ciąży zagrożonej ryzyko jej utraty jest znacznie większe niż podczas trwania ciąży fizjologicznej. Pamiętaj, że jeżeli wystąpią u ciebie objawy takie, jak: ból podbrzusza czy krwawienie z dróg rodnych, powinnaś udać się do swojego lekarza ginekologa prowadzącego.

Prowadzenie ciąży wysokiego ryzyka wymaga niekiedy współpracy lekarzy z różnych dziedzin. Dlatego w przypadku stwierdzenia u ciebie czynników ryzyka powinnaś poszukać specjalisty o uznanych i udokumentowanych umiejętnościach. Kluczowy dla bezpiecznego rozwiązania takiej ciąży jest m.in. twój komfort psychiczny, dlatego ważne jest, abyś przez cały czas jej trwania czuła się odpowiednio zaopiekowana pod względem medycznym. Pamiętaj również o stosowaniu się do zaleceń lekarza – nie tylko tych dotyczących wykonywania wszelkich niezbędnych badań laboratoryjnych, ale także w zakresie codziennego stylu życia oraz ewentualnych zmian niektórych nawyków.