Borelioza a ciaża – co musisz wiedzieć?

Borelioza, czyli inaczej borelioza z Lyme, to choroba wieloukładowa, wywoływana przez krętki z rodzaju Borellia. Przenoszona jest przez kleszcze z rodzaju Ixodes które wykazują największą aktywność między kwietniem a październikiem. Borelioza może objawiać się w różny sposób, co powoduje, że w niektórych sytuacjach postawienie właściwej diagnozy, a co za tym idzie, włączenie odpowiedniego leczenia jest utrudnione lub opóźnione. Nazwa choroby pochodzi od dwóch miast w Stanach Zjednoczonych, New Lyme oraz Old Lyme, gdzie w 1977 roku po raz pierwszy powiązano epizody zapalenia stawów wśród tamtejszej młodzieży z ugryzieniem przez kleszcze.

Borelioza, przenoszona jest przez kleszcze z rodzaju Ixodes. Krętki dostają się do wnętrza organizmu ludzkiego w chwili ugryzienia, a ryzyko zakażenia zwiększa się wraz z czasem przebywania pajęczaka w skórze. 

Objawy, jakie mogą współwystępować w przypadku choroby z Lyme to m.in.:

• rumień wędrujący,
• przewlekłe zapalenie stawów,
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych oraz inne postacie neuroboreliozy,
• zapalenie nerwu twarzowego,
• nabyte bloki przedsionkowo-komorowe,
• niespecyficzne symptomy w postaci przemęczenia, zaburzenia koncentracji, pogorszenia pamięci.

Wpływ boreliozy na ciążę pozostaje wciąż niejednoznaczny. Istnieją doniesienia naukowe mówiące o potencjalnym ryzyku wewnątrzmacicznego zakażenia w przypadku infekcji w trakcie ciąży. Spotkałem się także z doniesieniami, w których stwierdzano wady wrodzone u płodów lub noworodków kobiet, u których borelioza nie była leczona. Najczęściej dotyczyły one serca i skóry. Stwierdzano także objawy takie, jak: syndaktylia, a więc zrośnięcie palców, ślepotę, wcześniactwo, a w skrajnych przypadkach również poronienie lub zgon wewnątrzmaciczny. Powiązanie tych powikłań z boreliozą w ciąży jest jednak trudne i niejednoznaczne, przez co konieczne są dalsze badania nad wpływem tej choroby na płód.

Choć borelioza w ciąży jest zjawiskiem bardzo rzadkim, opracowano wytyczne co do leczenia. Zakładają one, że w przypadku pojawienia się rumienia wędrującego, leczenie powinno być oparte na typowej dla boreliozy antybiotykoterapii, a w przypadku objawów ogólnoustrojowych, konieczne jest zastosowanie leczenia dożylnego. Wyjątkiem jest przeciwwskazanie co do stosowania doksycykliny w trakcie ciąży oraz u kobiet karmiących piersią. Zastosowanie odpowiedniego leczenia pozwala na znaczące zminimalizowanie potencjalnych komplikacji przebiegu ciąży.

O ile w przypadku świeżego zakażenia boreliozą i potencjalnego wpływu na rozwijający się płód opinie ekspertów są podzielone, o tyle w przypadku przebycia choroby przed ciążą wnioski są jednoznaczne. Przeprowadzone badania wykazały brak wpływu przebycia choroby z Lyme na rozwijający się płód oraz większej ilości wad wrodzonych. Przebycie boreliozy w przeszłości przez matkę nie ma zatem wpływu w późniejszym okresie na ciążę.