Laktuloza – czy jest skuteczna w walce z zaparciami?

Laktuloza jest syntetycznym dwucukrem składającym się z galaktozy połączonej z fruktozą. Wykazuje działanie przeczyszczające, dlatego bywa stosowana w leczeniu zaparć. Laktuloza pod wpływem flory bakteryjnej rozkładana jest w okrężnicy do kwasów organicznych (kwasu mlekowego, mrówkowego i octowego) oraz dwutlenku węgla. Związki, które powstają z rozpadu laktulozy, powodują zwiększenie ilości wody w jelicie grubym, a także pobudzenie perystaltyki jelit. Laktuloza zakwasza treści jelita grubego, a tym samym przyspiesza reakcję przekształcania jonów amonowych do amoniaku i zmniejsza wchłanianie amoniaku do krwi. Zwiększona zawartość wody powoduje zwiększenie treści mas kałowych i rozluźnienie stolca. Przyspieszenie perystaltyki jelit sprawia, że wypróżnienie staje się łatwiejsze. U części pacjentów laktuloza powoduje jednak wystąpienie działań niepożądanych, takich jak wzdęcia, ból brzucha i bulgotanie treści jelitowej¹.

Laktuloza dla dzieci – czy warto?

Laktuloza jest popularnym środkiem stosowanym w wielu krajach w walce z zaparciami u dzieci. Preparat ten zazwyczaj podawany jest w postaci syropu, który można wymieszać z wodą. Jak jednak wynika z badań przeprowadzonych w 2004 roku przez naukowców z trzech holenderskich szpitali, którzy porównywali skuteczność makrogoli 3350 i laktulozy w leczeniu zaparcia czynnościowego u dzieci, podczas stosowania laktulozy dochodzi do fermentacji, która może doprowadzić do wzdęć i bólu brzucha, a skuteczność leczenia małych pacjentów laktulozą w stosunku do tych leczonych makrogolem jest mniejsza¹.

Dodatkowo przeciwwskazaniem do przyjmowania laktulozy jest uczulenie na substancję czynną, dziedziczna nietolerancja galaktozy lub fruktozy, a także zespół złego wchłaniania glukozy-galaktozy. Nie powinno się jej stosować u dzieci z pierwotnym niedoborem laktazy.

Dlatego, choć laktuloza należy do popularnych preparatów, wielu pediatrów odradza jej stosowanie i proponuje, by zastąpić ją innymi lekami. Od kilkunastu lat alternatywnymi lekami pierwszego wyboru w leczeniu zaparcia czynnościowego są polietylenowe glikole (makrogole, PEG) o masie < 4000. „Analizując bezpieczeństwo PEG 3350 w trakcie badania oraz podczas 24-tygodniowego okresu obserwacji stwierdzono znamiennie rzadsze występowanie objawów niepożądanych, takich jak: ból brzucha oraz bolesne defekacje w grupie otrzymującej PEG 3350” – czytamy we wnioskach omawianego powyżej badania. Jak zauważono, dzieci chętniej przyjmowały makrogole, skarżąc się na smak laktulozy¹.

Spróbuj naszego ebooka z przepisami wegetariańskimi dla maluchów zmagających się z czynnościowymi zaparciami! Opracowany przez specjalistę w dziedzinie dietetyki klinicznej i dziecięcej, pomoże Ci zapewnić właściwą ilość błonnika i płynów, dostosowaną do wieku Twojego dziecka. Znajdziesz w nim informacje na temat różnych diet wegetariańskich oraz przepisy zgodne z zasadami diety laktoowowegetariańskiej. Sprawdź!

POBIERZ EBOOK

Leczenie zaparć u dzieci jest procesem długotrwałym, warto podejść do niego wieloczynnikowo. Istotną rolę odgrywa zadbanie o prawidłowe nawyki.

• zbilansowana dieta – niekiedy to złe nawyki żywieniowe są główną przyczyną zaparć u dziecka. Do codziennego menu warto włączyć produkty zawierające dużą ilość błonnika, którego źródłem są np. produkty pełnoziarniste, kasze, surowe warzywa i owoce. Błonnik drażni ścianki jelit, co poprawia ich ukrwienie. Pobudza perystaltykę jelit, co prowadzi do regularnych wypróżnień i zapobiega zaparciom. Polecane są również ziołowe napary: rumianek, melisa, mięta, owoce dzikiej róży.
• prawidłowe nawodnienie organizmu – odpowiednie nawodnienie organizmu jest szczególnie istotne podczas leczenia zaparć. Kiedy dziecko pije zbyt małą ilość wody, organizm próbuje ją zaoszczędzić i odciąga z jelit, co powoduje zagęszczenie stolca.
• regularna aktywność fizyczna – aktywność fizyczna wzmaga ruchy perystaltyczne jelit, dlatego w szczególności zalecana jest dzieciom, u których pojawia się problem zaparć.

Zaparcia u dzieci można leczyć produktami farmakologicznymi, równocześnie stosując metody niefarmakologiczne. Makrogole (polietylenoglikole – PEG) to leki będące skondensowanymi polimerami eteru etylowego i wody. Są lekiem pierwszego rzutu w leczeniu zaparć, a rekomendowany czas leczenia w fazie odblokowania jelita wynosi od 3 do 6 dni². Z z rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci celem drugiego etapu leczenia jest doprowadzenie do prawidłowego rytmu wypróżnień i konsystencji stolca. Leczenie polega na podawaniu makrogoli przez dłuższy czas w dawce 0,4-0,8 g/kg m.c./24 h. Dawka ta następnie może być modyfikowana w zależności od uzyskanych efektów.