Opiekunka dla dziecka – jak znaleźć idealną?

Poszukiwanie opiekunki zazwyczaj rozpoczynamy od wywiadu w swoim najbliższym otoczeniu. Zdarza się, że dzieci znajomych dorastają, a sprawdzona przez nich opiekunka będzie wkrótce wolna. Nie każdy jednak ma takie szczęście. Pozostaje więc samemu przeprowadzić rekrutację niani dla swoich dzieci, korzystając z ogłoszeń. Najlepsze będą branżowe strony z ogłoszeniami lub odpowiednie grupy w mediach społecznościowych poświęcone właśnie nianiom. 

Niektórzy decydują się na zamieszczanie ogłoszeń w portalach z ofertami pracy, trzeba jednak liczyć się ze zgłoszeniami osób, które niekoniecznie specjalizują się w opiece nad dziećmi. Po prostu szukają jakiejkolwiek pracy, licząc, że tak opieka to nic trudnego. 

– W ogłoszeniu najlepiej umieścić jak najwięcej informacji i dokładnie określić nasze oczekiwania dotyczące doświadczenia i dostępności. Dzięki temu mamy szansę, że na nasz anons odpowiedzą osoby szukające dokładnie takiej pracy i w tym miejscu – podpowiada Ilona Brzuszkiewicz, dyplomowana opiekunka dziecięca. 

W ofercie o pracy dla niani warto zawrzeć informacje, takie jak: 

• Na jak długi czas szukamy opiekunki – na rok szkolny/kalendarzowy, wieloletnią współpracę, tylko do chwili, gdy dziecko pójdzie do przedszkola/żłobka, dorywcze spotkania.
• Czy praca będzie w stałych godzinach czy ze zmiennym grafikiem.
• Ile godzin pracy w tygodniu/miesiącu proponujemy. 
• Wiek dziecka/dzieci.
• Czy podopieczni mają specjalne potrzeby, np. zaburzenia rozwojowe, niepełnosprawność, na co chorują, czy wymaga to dodatkowych umiejętności. 
• Zakres obowiązków: czy tylko opieka nad dziećmi, czy np. odwożenie na zajęcia dodatkowe, odbieranie ze szkoły, podawanie/gotowanie posiłków, drobne prace domowe itd.
• Lokalizacja, w której mieszkamy, lub informacja o tym, że szukamy opieki w domu niani.
• Informacja o tym, czy w domu są zwierzęta (niektórzy mogą być na nie uczuleni).
• Proponowana stawka, ustalona na podstawie zakresu obowiązków i określona po rozeznaniu rynku. 

– W ogłoszeniu powinna być informacja o ewentualnych zaburzeniach lub chorobach dziecka. Rodzice czasem nie piszą, że np. dziecko ma autyzm. Uważam, że takie informacje są bardzo ważne, bo nie każda niania wie, jak pracować z takimi dziećmi. Miałam sytuację, gdy mama ukrywała, że dziecko jest w spektrum autyzmu. Zaburzenie było zaawansowane i gdybym nie miała podstawowego pojęcia na ten temat, to nie dałabym rady. Wiem też, że nie każda niania chce i potrafi pracować z niepełnosprawnymi dziećmi – wyjaśnia Paula, od wielu lat pracująca jako niania.

Oczekiwania wobec niani to bardzo indywidualna kwestia. – Zauważyłam dwa typy rodziców – są tacy, którzy chcą mieć dla dziecka nianię-ciocię, która przytuli i pozwoli dzieciom wybrudzić się w piaskownicy, albo tacy, którzy oczekują, że niania będzie bardziej nauczycielką, przy której dziecko nie może się brudzić podczas jedzenia, a taka niania musi się sztywno trzymać planu dnia – dodaje niania Paula.

Warto zwrócić uwagę na to, czy z nianią nadajemy na podobnych falach. Jeśli wychowujemy dzieci bez kar i nagród, niania powinna wyznawać te same zasady. Od niani można oczekiwać rady, jeśli jest to osoba z dużym doświadczeniem w opiece nad dziećmi. Jednak decyzja, czy rada zostanie uznana za dobrą, zależy od rodziców. Opiekunka do dzieci nie powinna kwestionować obowiązujących w domu wartości czy podważać zdania rodziców w kwestiach wychowawczych. 

Niania, jak każdy pracownik i gość w naszym domu, powinna też szanować prywatność gospodarzy, ich własność i przestrzeń. Niestety, zdarza się, że niania przekracza granice w tym zakresie, np. sięga po kosmetyki domowników, przestawia przedmioty w domu, dokarmia zwierzęta, częstuje dzieci jedzeniem nieaprobowanym przez rodziców. Nawet, jeśli niektóre rzeczy robi w dobrej wierze, są one niedopuszczalne, jeśli pracodawcy nie wyrazili na nie zgody. 

Ile zarabia opiekunka dla dziecka?

Stawki dla niań różnią się w zależności od liczby dzieci pod opieką, zakresu obowiązków, liczby godzin (w przypadku pracy dorywczej stawka godzinowa powinna być wyższa), lokalizacji – w większych miastach stawki są wyższe niż w mniejszych miejscowościach. 

W Lublinie stawki za opiekę nad dziećmi zaczynają się od ok. 15-30 zł za godzinę, w Warszawie – od ok. 25-50 zł. W weekendy, święta, noce stawki powinny być wyższe. 

To, ile zarabia opiekunka, zależy też od rodzaju umowy między nią a rodziną. Istnieje możliwość zawarcia tzw. umowy uaktywniającej, dzięki czemu ma ona zapewnione składki ZUS, a rodzice nie muszą ich opłacać samodzielnie. Niestety dotyczy to wyłącznie sytuacji, gdy niania sprawuje opiekę nad maluchami zamiast żłobka. Dlatego ciągle wiele niań jest zatrudnianych na czarno. Część opiekunek prowadzi swoją działalność i rozlicza się za pomocą faktur. Niektóre są również zatrudniane przez agencje niań, które wypożyczają pracownice. 

Co powinna umieć niania dla dziecka?

Opiekunka powinna znać: 

• Zasady pierwszej pomocy u dzieci i niemowląt, wiedzieć, jak postępować po urazach (np. że nie kładziemy spać dziecka, które uderzyło się w głowę).

– Uważam, że każda niania powinna mieć za sobą kurs pierwszej pomocy DZIECIOM. Ten dla dorosłych nie wystarczy, inaczej udziela się pierwszej pomocy niemowlakom, inaczej dorosłej osobie. Kurs powinien być odnawiany minimum raz na rok. To ważne, żeby wiedzieć, jak zareagować, szczególnie w przypadku maleńkich dzieci – podkreśla niania Klaudia Papis.

• Zasady zachowania bezpieczeństwa podczas opieki nad dziećmi – tu najlepszym doradcą jest zdrowy rozsądek i umiejętność zachowania zimnej krwi w niespodziewanych sytuacjach. 
• Umieć i lubić bawić się z dziećmi, mieć do nich cierpliwość, nadążać za ich pomysłami, ale także studzić emocje. 
• Znać zasady pedagogiki i komunikacji z podopiecznymi. Niedopuszczalne są toksyczne wypowiedzi, w stylu „chłopaki nie płaczą”, „kiedy płaczesz, jesteś brzydka”, szantaże emocjonalne (np. „pan cię zabierze, jak nie będziesz grzeczna”), zachowania przemocowe, krzyk, itp.
• Dobrze komunikować się z rodzicami, informować o wszystkim, co się dzieje, dzielić się swoimi wątpliwościami dotyczącymi reakcji dziecka na różne sytuacje. 

– Niania musi mieć wyobraźnię i wiedzieć, że dzieci mają różne pomysły albo nieświadomie robią różne rzeczy. Powinna być cierpliwa – myślę że to najważniejsza cecha opiekunki. Każdy umie od czasu do czasu pobawić się z dzieckiem, poczytać mu książeczki, ale dla niani to jest praca, powinna naprawdę lubić dzieci, by czuła się w tej pracy spełniona – podkreśla niania Paula.

Pamiętajmy, że osoba, która jest doskonałą nianią dla malucha, nie zawsze sprawdzi się w opiece nad starszymi dziećmi. Pierwsze nianie moich dzieci specjalizowały się w pielęgnacji niemowląt czy trosce o przedszkolaki. Ale z upływem czasu same dzieci zaczęły sygnalizować, że wolą nianię, która więcej się z nimi bawi niż uczy.

By sprawdzić wiedzę i umiejętności niani, możemy poprosić o jej dyplomy i certyfikaty do wglądu. Warto również zaproponować (płatny!) dzień czy tydzień próbny, kiedy będziemy obserwować, jak pracuje. Dobrym pomysłem może być sprawdzenie referencji, jednak nie należy im ufać na sto procent – niestety zdarzają się przypadki oszustw. 

Dobrze jest także przejrzeć profile przyszłej niani w portalach społecznościowych, zwrócić uwagę na faktyczne doświadczenie (pilnowanie młodszego rodzeństwa nie zawsze przekłada się na umiejętności zajmowania się nieznajomymi dziećmi). 

Jeśli mamy wspólnych znajomych – zapytajmy o opinie o tej osobie. Zaufajmy też swojej intuicji – z niektórymi osobami od razu łapiemy nić porozumienia. Można też, informując o tym nianię, umieścić w domu kamerkę. Warto również obserwować reakcje dziecka na nianię – to niezawodny mały „barometr”.