Wychowanie dziecka – co musisz wiedzieć, aby być dobrym rodzicem?

Głównym celem wychowania dziecka nie jest danie mu tego, czego sami nie dostaliśmy. Nie jest nim też trzymanie dziecka pod kloszem i chronienie przed złem otaczającego świata. Zgodnie z definicją wychowanie dziecka w szerokim znaczeniu jest oddziaływaniem środowiska społecznego i przyrodniczego na człowieka, które kształtują jego osobowość, tożsamość i postawy. Zadaniem rodzica jest ukształtowanie człowieka pod względem fizycznym, moralnym i umysłowym.

Rozwój i wychowanie dziecka w wieku przedszkolnym jest niemałym wyzwaniem, pojawiają się trudności, sprzeczki i kłótnie. Problemy z wychowaniem dziecka są często efektem niewłaściwych decyzji rodziców, którzy zbyt krytycznie oceniają swoje dziecko. W konsekwencji przedszkolak czy nastolatek ma niską samoocenę, nie ma motywacji do działania, a niekiedy staje się agresywny.

Mądre, szczęśliwe, inteligentne i spełnione dziecko jest marzeniem każdego rodzica. Jak tego dokonać? Jakie wartości w wychowaniu dziecka są najważniejsze i na co zwrócić szczególną uwagę? 

Drogimi i najnowszymi zabawkami nie wychowamy dziecka i nie kupimy jego miłości. Najpiękniejszą i najważniejszą rzeczą, jaką możemy podarować maluchowi czy nastolatkowi, jest czas. Nawet godzina spędzona na wspólnej zabawie lub szczerej rozmowie zaowocuje w przyszłości. To okazja do zainteresowania dziecka światem, pobudzenia w nim zainteresowań, przekazania wartości i tego, co w życiu ma sens. 

Wychowanie dziecka nadpobudliwego wymaga od rodziców innego podejścia. Nie trafiają do niego długie monologi, historie i opowieści. Ważne, by skoncentrować się na konkretach popartych przykładami. 

Pamiętajmy, że każde dziecko uczy się przez naśladowanie i to rodzice są dla niego najlepszym przykładem. Nie wymagajmy więc na siłę od dziecka zachowań, które są niezgodne z tym, jak sami postępujemy. Na przykład nie oczekujmy od niego szczerości, gdy sami kłamiemy. Jeśli nasze wewnętrzne przekonania są inne, nie łudźmy się, że dziecko tego nie zauważy. To wyjątkowo wnikliwi obserwatorzy. 

Ponadto ważne jest, by nauczyć dziecko wyrażania emocji, mówienia o swoich uczuciach. Małe dzieci często mają problem z mówieniem o złości, frustracji czy gniewie, kumulują w sobie negatywne emocje, co ma niekorzystny wpływ na ich rozwój psychiczny.

Jakie błędy w wychowaniu dziecka popełniamy, na co zwrócić uwagę? Zdarza się, że rodzice nie okazują dziecku uczuć, a chłodne stosunki w dzieciństwie dadzą o sobie znać na późniejszym etapie rozwoju. Każdy potrzebuje, by jego podstawowe potrzeby były zaspokajane. Dzieci już od maleńkości potrzebują bliskości i kontaktu z drugim człowiekiem. 

Ważne, by zaakceptować, że dziecko nie jest idealne. Nikt nie jest ideałem, a stawianie maluchowi wygórowanych wymagań i oczekiwań jest prostą drogą do wpędzenia go w kompleksy. 

Zdarza się, że rodzice już przedszkolakowi planują całą ścieżkę kariery i wybierają mu zawód, nie licząc się z jego zainteresowaniami i oczekiwaniami. Dla innych jedyną metodą wychowania jest kara i nagroda. Tego rodzaju wychowanie na dłuższą metę po prostu nie działa. Choć oczywiste jest, że w sytuacjach stresowych najłatwiej jest nam czegoś dziecku zakazać, jednak nie tędy droga. Czy wychowanie dziecka bez kar i nagród jest możliwe? Oczywiście. Kara nie przyniesie oczekiwanego rezultatu, nie pozwoli zrozumieć maluchowi, co zrobiło źle, a tym samym będzie powtarzało złe zachowanie. Tylko rozmowa po opadnięciu emocji może przynieść efekt. Wykorzystywanie władzy rodzicielskiej nad dzieckiem przynosi przeciwny skutek od oczekiwanego, a rodzice wpadają w błędne koło. 

Wychowanie dziecka w wieku przedszkolnym, jak i wychowanie dziecka w rodzinie zastępczej przerasta wielu rodziców/opiekunów. Fakt ten nie jest powodem do wstydu. Wielu specjalistów, wiele ośrodków oferuje pomoc w wychowaniu dziecka, więc w takim razie warto z niej skorzystać.

Komunikacja z dziećmi ma szczególne znaczenie, a to właśnie ona w wychowaniu dziecka jest często najtrudniejsza. Każdemu zdarza się wypowiedzieć kilka słów za dużo, krzyknąć, ukarać niepotrzebnie. Musimy pamiętać, że to, co mówimy do dziecka i w jakim kontekście, ma ogromne znaczenie. Pewne komunikaty – w szczególności te negatywne – mogą osłabiać poczucie własnej wartości dziecka, wpędzać w kompleksy. Dlatego tak ważne jest, by mówić w przemyślany, spokojny sposób, by nie zaburzać rozwoju emocjonalnego dziecka.