Przekarmienie noworodka – co z tym zrobić?

Dobowe zapotrzebowanie kaloryczne noworodka wynosi 95 kcal na 1 kg wagi, a zatem optymalna ilość mleka wypijanego podczas karmienia w pierwszych dniach życia, to około 20 ml. Po upływie tygodnia życia dziecko może potrzebować jednorazowo do 70 ml pokarmu, a po dwóch ilość ta może wzrosnąć nawet do 100 ml, by pod koniec pierwszego miesiąca życia osiągnąć około 700 ml dobowego zapotrzebowania na mleko.  

W przypadku dzieci karmionych piersią oszacowanie ilości wypitego pokarmu może być dość problematyczne, zatem wyznacznikiem sytości noworodka będzie:

• brak zainteresowania jedzeniem (odwracanie główki od piersi),  
• zasypianie podczas czy tuż po karmieniu, 
• opróżniona, miękka pierś mamy,
• przybieranie na wadze.

Pamiętajmy, że dziecko zwykle okazuje głód, będąc: 

• niespokojne, 
• płaczliwe, 
• poszukujące piersi,
• ssące zaciśnięte rączki.

Dziecko przystawiamy do piersi na żądanie, może więc domagać się jedzenia nawet 8–10 razy na dobę. Z czasem przerwy między karmieniami zaczną się wydłużać. Początkowo noworodkowi nie robi różnicy, kiedy je – i w dzień, i w nocy budzi się na karmienie. U niemowlęcia przerwa nocna wydłuża się. 

Rodzice mają zazwyczaj problem z oszacowaniem, czy dziecko wypiło odpowiednią ilość mleka. Ponieważ pokarm naturalny jest dobrze zbilansowany, nie ma co analizować, ile zjadło dziecko. O tym, czy się najada, będzie świadczyć jego rosnąca waga. Podobnie nie ma powodu, by niepokoić się o możliwość przekarmienia noworodka. Przy karmieniu piersią tego problemu raczej nie będzie. 

W przypadku podawania dziecku mieszanki, odpowiednią wskazówką co do ilości podawanego mleka są ilości rekomendowane przez producenta na opakowaniu. Ważne jest, by przygotowywać mieszankę według zalecanych proporcji. Mieszanka o większym nasyceniu może doprowadzić do problemów gastrycznych u dziecka, a przede wszystkim spowodować przekarmienie noworodka. 

Dzieci karmione piersią mają wyższy poziom hormonu regulującego apetyt – leptyny, natomiast karmione mlekiem modyfikowanym – wyższe poziomy i przedłużone wydzielanie insuliny, przez co mogą mieć predyspozycje do nadmiernego przyrostu wagi. Mleko modyfikowane nie zawiera leptyny, dlatego maluchy karmione sztucznie, mogą cierpieć na zaburzenia mechanizmu regulującego uczucie sytości i głodu. 

Objawy przekarmienia dziecka możemy obserwować także wtedy, kiedy karmiąc dziecko piersią, karmimy go dodatkowo mieszanką bez uzgodnienia tego z lekarzem.

Noworodek powinien być karmiony co najmniej 8 razy na dobę (zwykle 8–12 i więcej razy), a więc przerwy pomiędzy karmieniami nie powinny być dłuższe niż trzy godziny. Pomiędzy głównymi karmieniami możliwe są krótsze, kiedy dziecko chce po prostu zaspokoić pragnienie. – Maluszek powinien być karmiony na żądanie. W przypadku karmienia piersią mówi się też o karmieniu „wedle potrzeb matki i dziecka”, czyli o takim modelu karmienia, kiedy mama karmi wtedy, gdy potrzebuje tego dziecko, ale też wtedy, kiedy sama odczuwa przepełnienie piersi, co ma miejsce głównie na początku nieustabilizowanej laktacji – tłumaczy pediatra Natalia Szwarc. 

Jeśli dziecko przesypia pory karmienia, wskazana jest wizyta u pediatry, celem zdiagnozowania tej sytuacji.

Przekarmione dziecko cierpi na problemy gastryczne, które wpływają na jego ogólne samopoczucie. Zwykle przekarmienie skutkuje widocznym powiększeniem obwodu brzuszka, rozdrażnieniem i płaczem. Innymi objawami są:

• odwracanie główki od piersi czy butelki, 
• odbijanie się dziecku, 
• ulewanie,
• wymiotowanie,
• pojękiwanie i płacz z powodu dyskomfortu czy bólu brzucha.

Karmienie należy zakończyć, kiedy dziecko wyraźnie zwalnia tempo przyjmowania pokarmu i traci nim zainteresowanie. Gdyby jednak, incydentalnie, doszło do przekarmienia noworodka, możemy:

• nosić go w pozycji pionowej, aż do momentu odbicia czy ulania nadmiaru pokarmu,
• wykonać ciepły okład na brzuszek, 
• masować delikatnie brzuszek.