O czym świadczą drgawki u niemowlaka?

Drgawki, czyli pewna postać napadu padaczkowego u małych dzieci związane są z niedojrzałością układu nerwowego.  Ich pojawienie się może mieć bardzo różną etiologię, jednak najczęściej są to tzw. drgawki gorączkowe, występujące w przebiegu infekcji, której towarzyszy podwyższona temperatura ciała.  Występują one u ok. 2-5 proc. wszystkich dzieci w wieku od 3 miesięcy do 5 lat. 

Drgawki gorączkowe podzielić można na drgawki proste oraz złożone. Pierwsze charakteryzuje uogólniony napad trwający do 10 minut, który wystąpił raz w trakcie epizodu gorączki. W przypadku drgawek złożonych pojawiają się one u dzieci młodszych niż trzymiesięczne i starszych niż pięcioletnie, trwają dłużej niż 10 minut i mają charakter napadu ogniskowego. 

Pojawienie się napadu drgawek gorączkowych prostych nie wymaga dalszej diagnostyki. Nie należy jednak dopuszczać w przyszłości do przekroczenia przez dziecko temperatury ciała powyżej 38 st. C. Jeżeli zdiagnozowano drgawki gorączkowe złożone, konieczne jest rozszerzenie diagnostyki o badania obrazowe, EEG oraz badania z krwi, gdyż częściej są one związane z istniejącą patologią niezwiązaną z infekcją. Wśród innych potencjalnych przyczyn wystąpienia drgawek u niemowlaka wymienia się także: neuroinfekcję, zaburzenia jonowe oraz metaboliczne, padaczkę, guzy i krwawienie do ośrodkowego układu nerwowego czy też zatrucia.

W przypadku wystąpienia drgawek, bardzo ważne jest dokładne opisanie lekarzowi, jak wyglądał napad. Kilkusekundowe drgawki u niemowlaka bardzo często nie są tak naprawdę napadem padaczkowym, jednak zawsze wymagają dokładnego zbadania dziecka. Ważne jest również odróżnienie napadu drgawkowego od dreszczy w przebiegu gorączki. Podstawowym kryterium odróżniającym te dwie sytuacje kliniczne jest przytomność dziecka. W przypadku wystąpienia drgawek niemożliwe jest nawiązanie kontaktu z dzieckiem, natomiast w przebiegu dreszczy, mimo iż maluszek cały drży, nie traci on przytomności. Jednoznaczne stwierdzenie przyczyny nawracających kilkusekundowych drgawek wymaga niekiedy pogłębienia diagnostyki, gdyż mogą one być związane z niewykrytą do tej pory poważną chorobą dziecka.

Drgawki u dziecka podczas snu, które zgłaszane są przez zaniepokojonych rodziców, to w większości przypadków tzw. mioklonie przysenne. Wywołane są przez nagłe skurcze mięśni, najczęściej kończyn dystalnych. Zaliczane są do typowo występujących u niemowląt mioklonii. Bodźcami wyzwalającymi skurcz mięśni może być dźwięk czy też kołysanie. Drżenie niemowlaka przy zasypianiu ustępuje w ciągu pierwszego roku życia dziecka i nie wymaga wdrożenia diagnostyki, gdyż nie powoduje upośledzenia dziecka, a badanie EEG jak i badanie przedmiotowe przeprowadzone w gabinecie nie wykazują odchyleń od prawidłowego obrazu.

W przypadku pojawienia się u dziecka drgawek należy:

• Ułożyć dziecko w pozycji bezpiecznej na boku, zapewniając tym samym drożność dróg oddechowych i zapobiegając ewentualnemu zachłyśnięciu.
• Monitorować oddech dziecka. 
• W czasie napadu należy uważnie obserwować dziecko, a jeśli drgawki przedłużają się powyżej 3 minut, może być wskazane wezwanie pogotowia. 
• W przypadku nieustąpienia objawów lub nawrotu drgawek w ciągu 24 godzin należy udać się do szpitala, gdyż dziecko wymaga bezwzględnej hospitalizacji.