Jakie warzywa dla niemowlaka po 6. miesiącu życia?

Zaleca się, by pierwsze pół roku życia było czasem diety płynnej opartej na mleku – naturalnym, albo modyfikowanym, jeśli mama nie może karmić. W przypadku karmienia piersią, nie ma potrzeby dodatkowego podawania dziecku wody, ale kiedy otrzymuje pokarm z butelki, przepajanie jest wskazane.  

Pierwsze miesiące po narodzinach są czasem, kiedy u dziecka dojrzewa układ pokarmowy,  kończą się kolki i ulewanie pokarmu. Nasze maleństwo reguluje swój rytm dobowy, coraz więcej czuwa i interesuje się otoczeniem i tym, co dorośli mają na swoich talerzach! 

Zanim więc sięgniesz po miseczkę i łyżeczkę z nowymi potrawami, zwróć uwagę, czy twoje dziecko wykazuje cechy, które świadczą o gotowości do rozszerzania diety. Przede wszystkim powinno stabilnie siedzieć w krzesełku do karmienia, która chroni przed zachłyśnięciem się. Około 6. miesiąca życia niemowlęta zazwyczaj wykazują już żywe zainteresowanie dorosłym jedzeniem. To również ważna wskazówka przed podjęciem decyzji o rozszerzaniu diety!  

Istotne jest także, by rozpoczynać podawanie nowego jedzenia, kiedy dziecko nie ma już silnego odruchu ssania i potrafi zgarniać pokarm z łyżeczki. Przygotuj się na życiową przygodę, uzbrój się w cierpliwość i zaczynajcie! 

Nowe pokarmy podawaj nie wcześniej niż w 17. i nie później niż w 26. tygodniu życia dziecka. Rozszerzanie diety rozpoczynaj od warzyw.  

Dlaczego nie warto zaczynać od jabłka (częsty wybór rodziców)? Owoce mają słodki smak, który niemowlęta znają już z mleka mamy. To naturalne, że będą instynktownie preferować słodki smak nowych potraw, a omijać i odrzucać smaki mniej słodkie. Dlatego w czasie rozszerzania diety lepiej nauczyć dziecko akceptowania innych, mniej „przyjemnych” smaków, takich jak gorzki i kwaśny, a dopiero później podawać mu produkty o smaku bardziej słodkim.  Smaki gorzkie czy kwaskowe przede wszystkim występują w warzywach.  

Jeśli od początku nauczysz niemowlę, jak smakują warzywa, łatwiej będzie ci potem urozmaicać jego dietę. Zwiększasz też szansę na to, że w przyszłości twoje dziecko chętniej będzie sięgać po różnorodne warzywa.  

Wprowadzanie warzyw trzeba jednak zaczynać powoli i rozważnie. Eksperyment z podaniem dziecku dania o zbyt wyrazistym smaku może się nie udać. Dodatkowo, wiele warzyw może uczulać, dlatego rozszerzanie diety powinno rozpoczynać się od warzyw o neutralnym smaku, które rzadko alergizują. W tej roli dobrze sprawdzi się: 

• marchewka, 
• ziemniak, 
• batat, 
• dynia. 

Możesz podawać warzywa w postaci puree, a w przypadku miękkich warzyw  także w kawałkach średniej wielkości (ze względu na ryzyko zachłyśnięcia nie mogą być za małe), które dziecko będzie chwytało w dłoń. 

Każdy nowy smak powinno wprowadzać się powoli, najpierw warzywa o neutralnym smaku, później o smakach bardziej wyrazistych, takie jak: 

• brokuły, 
• cukinia, 
• groszek zielony, 
• kabaczek, 
• pietruszka. 

Na wprowadzanie nowych warzyw warto jest wybierać moment, w którym dziecko nie jest najedzone (nie będzie wtedy chciało próbować), ale też nie jest zbyt głodne (bo eksperymenty z jedzeniem będą go irytować).  

Warzywa zawsze podawaj pojedynczo, obserwując reakcję organizmu dziecka pod kątem alergii. Jeśli wszystko jest w porządku, możesz kontynuować rozszerzanie o kolejne warzywo, a następnie łączyć wypróbowane warzywa w kompozycje smakowe (np. dynię z ziemniakiem). 

Nowe pokarmy podawaj rano, bo w razie dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego do wieczora objawy powinny już minąć. Będziecie mieli szansę na przespaną noc. 

Stawiaj na wysoką jakość produktów, kupując warzywa ze sprawdzonych miejsc, najlepiej z rolnictwa ekologicznego. Pamiętaj, że niemowlę, szczególnie w pierwszym roku życia, ma mało urozmaiconą dietę i często je te same produkty (np. marchewkę). Z tego powodu warto zadbać o najwyższą jakość wprowadzanych warzyw. 

Jeśli nie masz dostępu do sprawdzonych dostawców warzyw, postaw na „słoiczki”. Standardy produktów dla niemowląt są bardzo wysokie, a ich skład jest niezależny od pory roku. Wybierając produkty gotowe nie musisz czuć się jak gorsza mama! Nie każdy ma marchewki z własnej działki i to też jest ok. 

Przede wszystkim pamiętaj, że na początkowym etapie rozszerzania diety niemowlę nie musi najadać się podaną porcją warzyw. Pierwsze próby są po to, by oswoiło się z nową sytuacją. W 6. miesiącu życia dziecko ma małą pojemność żołądka i docelowa porcja warzyw nie powinna przekraczać  120-160 ml na raz.  Pamiętajmy też, że przy pierwszych próbach sukcesem są dwie zjedzone łyżeczki, dlatego jeśli niemowlę je mało, nie zakładaj od razu, że nie chce jeść warzyw. 

Rozszerzanie diety to próba cierpliwości dla rodzica. Zanim niemowlę zaakceptuje smak warzyw, potrzeba czasem kilkunastu prób i częstego sprzątania. Daj sobie i swojemu dziecku czas! Niemowlę to człowiek, odrębny od ciebie, który może mieć inne upodobania i nie wszystko musi mu smakować.  

Postaraj się, by czas karmienia miał formę powtarzalnego rytuału i zawsze przebiegał podobnie. Sadzaj w dziecko w foteliku, usuwaj „rozpraszacze”, zadbaj o ciszę i przyjemną atmosferę. Napięcie, włączony telewizor czy pośpiech nie sprzyjają poznawaniu nowych smaków. 

Jeśli niemowlak, mimo wielu prób, pokazuje, że to warzywo ewidentnie mu nie smakuje, to nic na siłę. Zrób przerwę, ale po kilku tygodniach spróbuj ponownie, bo w  tym czasie wiele mogło się już zmienić.  

Bibliografia: 

1. Schemat żywienia niemowląt w: Zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci 
2. Barends C. i in.,„Effects of repeated exposure to either vegetables or fruits on infant’s vegetable
   and fruit acceptance at the beginning of weaning”, Food Quality and Preference , 2013; 29:157–165