Co to znaczy, gdy dziecko oddycha przez usta?

Prawidłowe oddychanie, czyli przez nos z zamkniętymi ustami, w przypadku dzieci ma kluczowe znaczenie. Przede wszystkim obecne w jamie nosowej śluz oraz rzęski ocieplają i nawilżają przepływające do dolnych dróg oddechowych powietrze. Kiedy dziecko oddycha przez usta, dostające się do dróg oddechowych powietrze jest nieogrzane i zanieczyszczone, co sprzyja rozwijaniu się różnego rodzaju infekcji. Oddychanie przez usta w dłuższej perspektywie powoduje również szereg nieprawidłowości, takich jak:

• gorsza wydolność fizyczna,
• nieprawidłowości w obrębie twarzoczaszki z wydłużeniem się żuchwy włącznie,
• powstanie wady zgryzu,
• nawracające infekcje górnych dróg oddechowych skutkujące m.in. przerostem migdałków,
• dysfunkcja strun głosowych, gardła oraz języka,
• chrapanie prowadzące do niedotlenienia mózgu w trakcie snu.

Oddychanie przez usta u dziecka nie jest zatem normą i prowadzić może do poważnych powikłań w przyszłości.

O tym, dlaczego dziecko oddycha przez usta, decyduje kilka czynników, zazwyczaj jednak są to przeszkody w górnych drogach oddechowych, powodujące utrudniony przepływ powietrza lub uniemożliwiające go. Wśród przyczyn wymienia się m.in.:

• przerośnięte migdałki podniebienne lub migdałek gardłowy,
• przewlekły nieżyt nosa spowodowany najczęściej alergią,
• wady anatomiczne jamy nosowej, np. krzywa przegroda nosowa,
• obniżone napięcie warg, będące niekiedy skutkiem nawykowego ssania palca lub smoczka,
• krótkie wędzidełko.

By postawić odpowiednią diagnozę i włączyć leczenie, konieczne jest niekiedy wykonanie badań dodatkowych oraz pogłębienie diagnostyki.

Kiedy niemowlę oddycha przez usta, może mieć problem z pobieraniem pokarmu z piersi lub butelki. Długofalowe konsekwencje takiego stanu rzeczy prowadzą do nieprawidłowych przyrostów masy ciała czy też zaburzeń w ogólnym rozwoju.  

Kiedy starsze dziecko oddycha przez usta, może łatwiej  łapać infekcje gardła i górnych dróg oddechowych, pochrapywać w nocy, niespokojnie spać. Konieczna może być wizyta u specjalisty, aby zdiagnozować problem. 

W każdym przypadku należy zadbać w miarę możliwości o odpowiednią drożność nosa. Jeżeli dziecko zmaga się np. z katarem, postaraj się mu pomóc, usuwając wydzielinę lub stosując leki oczyszczające jamę nosową.

Kiedy dziecko oddycha tylko ustami, warto udać się do specjalisty w zakresie laryngologii lub alergologii. Pierwszy z lekarzy stwierdzi, czy nie występują różnego rodzaju zaburzenia anatomiczne mogące utrudniać oddychanie przez nos. Alergolog natomiast przeprowadzi dokładne testy, by ustalić, czy za oddychanie przez usta nie odpowiada przewlekły katar wywołany alergią. 

Ważny jest również kontakt z lekarzem stomatologiem, gdyż to często on stwierdza nieprawidłowości zgryzu dziecka mające wpływ na zaburzony sposób oddychania.