Nauka kształtów dla najmłodszych

Nauka kształtów związana jest z rozwojem wyobraźni przestrzennej, ale na początku najlepiej sprawdza się metoda prób i błędów. Już maleńkiemu dziecku możemy dać kolorową zabawkę z otworami o odpowiednich kształtach i zestawem pasujących do nich figurek. Na początku dziecko będzie bawić się nimi po swojemu, ale z czasem zauważy, że trójkątny klocek wpada tylko do dziurki o tym samym kształcie. Kiedy to nastąpi? W swoim czasie – każde dziecko nabywa tych umiejętności we własnym tempie. Procesu nie warto przyspieszać na siłę, presja i wymagania przynoszą odwrotny skutek.

Koło, trójkąt i kwadrat, a na nieco dalszym etapie także prostokąt, gwiazdka, serce i jajo, to kształty, które pojawiają się w wielu dziecięcych książeczkach. Warto to wykorzystać i podczas wspólnego ich oglądania zwracać dziecku uwagę na kształty w określonych kolorach. Na początku rodzice pokazują palcem, później pokazuje dziecko – ta metoda ćwiczy nie tylko wyobraźnię przestrzenną, ale także pamięć, skojarzenia i umiejętność porównywania. W podobny sposób możemy wykorzystać klocki, zabawki, a nawet domowe sprzęty.

Wokół nas znajduje się mnóstwo urządzeń i przedmiotów o różnych kształtach. Wystarczy tylko popatrzeć na nie kreatywnie, a przyjdą nam do głowy różne pomysły na naukę kształtów. 

• Wspólne wyszukiwanie kształtów dookoła. 
• Rysowanie lub odrysowywanie prostych kształtów. 
• Rysowanie kształtów kredą na chodniku przed domem.
• Uzupełnianie obrazków, np. dorysowywanie brakujących kół do samochodu lub trójkątnego dachu domku. 
• Łączenie kropek lub rysowanie po śladzie. To świetny trening motoryki. Można wykorzystać ścieralne plansze dostępne w sklepach papierniczych. 
• Wycinanie narysowanych kształtów – to przy okazji nauka radzenia sobie z nożyczkami. 
• Układanie obrazków z wyciętych figur, np. domku, ludzika czy kwiatka. 
• Odwzorowywanie sekwencji figur ułożonych przez dorosłego.
• Lepienie określonych kształtów z plasteliny lub ciastoliny.

Zabawki do nauki kształtów

Na rynku znajdziemy dużo zabawek ułatwiających naukę kształtów. Bardzo lubiane są układanki. 

Zadaniem dziecka w najprostszych układankach jest włożenie odpowiedniej figury geometrycznej w otwór o właściwym kształcie. Można powiedzieć, że to pierwsze puzzle dla malucha! Nauka kształtów przez zabawę możliwa jest także dzięki drewnianym układankom. Dziecko ćwiczy, umieszczając figury na swoim miejscu. 

Niezawodne do nauki kształtów i kolorów są także klocki. Co prawda nie wszystkie rodzaje klocków dają możliwość rozpoznawania np. koła, ale z pozostałymi figurami geometrycznymi nie będzie już tyle kłopotu. 

Ciekawą zabawą pomagającą nauczyć malucha rozpoznawania kształtów jest sortowanie. Dziecko układa przedmioty o określonych kształtach w jednym miejscu, np. wkłada wszystkie okrągłe przedmioty znalezione w pokoju do jednego pudełka. Dodatkowym wyzwaniem może być łączenie nauki kształtów z nauką kolorów i pakowanie np. czerwonych trójkątnych przedmiotów do czerwonego worka lub pudełka. 

Sorter do nauki kształtów

Zabawa z sorterem do nauki kształtów polega na wkładaniu klocków o określonych kształtach w odpowiednie otwory. To chyba najpopularniejsza i jedna z najbardziej atrakcyjnych zabawek kupowanych dzieciom.

Na rynku dostępne są sortery w rozmaitych wariantach – plastikowe, drewniane, a nawet pluszowe, w kształcie piłek, ślimaków lub zwykłych sześcianów. Może być także bardziej rozbudowany wariant zabawki – sorter chodzik. Sorter do nauki kształtów to świetny pomysł na prezent dla malucha, choćby z okazji jego pierwszych urodzin.

Nie ma jednego najlepszego momentu na rozpoczęcie nauki rozpoznawania kształtów, nie ma też wyraźnego zakończenia tego procesu. Należy po prostu podejmować ten temat w zabawie, pokazywać maluchowi kształty, oswajać z nazwami. Po pewnym czasie dziecko samo, w naturalny sposób przyswoi tę wiedzę. Nie należy się jednak niepokoić, jeśli rezultat nie będzie od razu zadowalający – maluch dopiero poznaje świat, będzie więc popełniał błędy. Przyjdzie jednak czas, że nauka kształtów przez zabawę przyniesie efekt!