Dziecko a pogrzeb - czy zabierać malucha na smutną uroczystość? /fot. iStock Dziecko a pogrzeb – czy zabierać malucha na smutną uroczystość? /fot. iStock

Dziecko a pogrzeb – czy zabierać malucha na smutną uroczystość?

Temat śmierci, przemijania i pogrzebu jest trudny nie tylko dla dzieci, ale również dla osób dorosłych. Dlatego też niechętnie podejmujemy rozmowy o tak trudnych, egzystencjalnych kwestiach ze swoją pociechą. Niekiedy jednak zmuszają nas do tego okoliczności – utrata bliskiej osoby to dobry moment, by zaznajomić dziecko z tematem śmierci i zabrać je na pogrzeb. Warto jednak wziąć pod uwagę wiek dziecka oraz poziom jego rozwoju emocjonalnego i intelektualnego.

Spis treści:

Dziecko na pogrzebie – czy to dobry pomysł?

Pogrzeb jest smutną i podniosłą uroczystością, która nie stwarza optymalnych warunków dla dziecka. Nie oznacza to jednak, że należy zrezygnować z pomysłu uczestnictwa swojej pociechy w ostatniej drodze osoby bliskiej. Wiele jednak zależy od wieku dziecka, zrozumienia tematu śmierci i przemijania, a także jego gotowości emocjonalnej na tego typu doświadczenie. 

Zanim zdecydujemy się zabrać dziecko na pogrzeb, musimy wytłumaczyć mu, co się stało i dlaczego jego ukochana babcia czy dziadek już nie wrócą. Warto jednak pamiętać, że do 2. roku życia maluch nie jest w stanie zrozumieć, czym jest śmierć, a próby wytłumaczenia tego trudnego tematu tak małemu dziecku z dużą dozą pewności zakończą się niepowodzeniem.

Jak wytłumaczyć dziecku pogrzeb?

Z tematem pogrzebu nieodłącznie związany jest temat śmierci, dlatego trudno rozmawiać z dzieckiem wyłącznie o tym pierwszym, nie poruszając w ogóle kwestii przemijania i kruchości ludzkiego życia. 

Możemy spróbować podjąć rozmowę już z trzyletnim maluchem, oczywiście pamiętając o konieczności dostosowania przekazu do wieku dziecka i jego możliwości poznawczych. Warto stworzyć optymalne warunki do tego typu rozmowy – nasza pociecha powinna być spokojna, czuć się bezpiecznie i dobrze znać swojego rozmówcę (obdarzać go zaufaniem). 

Już na samym początku należy powiedzieć, co się stało – konkretnie, bez metafor, które mogą utrudnić zrozumienie tego, i tak trudnego, tematu. Na przykład zamiast: „Dziadek odszedł i poszedł do nieba” lepiej powiedzieć: „Dziadek umarł, ponieważ bardzo chorował”. Koniecznie należy podkreślić, że utrata ta jest nieodwracalna i bliska osoba już nie wróci. 

Warto przygotować się na różną reakcję dziecka – może ono zadawać więcej pytań, często trudnych, na które sami nie znamy odpowiedzi. O tym też powinniśmy szczerze powiedzieć. Oprócz tego nasza pociecha może płakać, a nawet histeryzować – pozwólmy jej na przeżywanie emocji i żałoby we własny sposób. W końcu dziecko też odczuwa stratę.

Czy można iść z dzieckiem na pogrzeb?

Jeśli dziecko już rozumie, czym jest śmierć, należy wytłumaczyć mu, czym jest pogrzeb, objaśniając jego przebieg krok po kroku. Możemy użyć takich zwrotów jak np. „msza pożegnalna”, „złożenie ciała do grobu”. Warto pamiętać, że nasza pociecha również przeżywa utratę bliskiej osoby, dlatego warto pozwolić jej na uczestnictwo w pogrzebie. Może być to dla niej forma pożegnania. 

Oczywiście mowa tu o starszych dzieciach (powyżej 5 lat), gdyż dla młodszych dzieci uroczystość ta może być traumatyczna. Jeśli jednak targają nami wątpliwości, to możemy zabrać dziecko tylko na część pogrzebu (np. wyłącznie na mszę). Gdy zdecydujemy, że nasza pociecha może uczestniczyć w ostatniej drodze osoby bliskiej, powinniśmy przygotować się mentalnie na konieczność otoczenia jej opieką w kryzysowych momentach.

Depresja dotyka także najmłodszych. Nie bagatelizuj jej! "Próby samobójcze podejmują już nawet kilkuletnie dzieci", pisze lekarka

Polecamy

Depresja dotyka także najmłodszych. Nie bagatelizuj jej! "Próby samobójcze podejmują już nawet kilkuletnie dzieci", pisze lekarka

Twoje dziecko ostatnio na nic nie ma siły a może cały czas zgłasza bóle brzucha lub głowy? Depresja jest chorobą śmiertelną i nie omija najmłodszych. "Objawy często tłumaczone są 'buntem', 'dojrzewaniem' czy 'złym zachowaniem', pisze lekarka Aleksandra Pięta prowadząca profil na Instagramie @psychiatra_ola.

Czytaj

Czy powinno się zabierać dziecko na pogrzeb?

Decyzja o potencjalnym uczestnictwie dziecka w uroczystości pogrzebowej powinna być zdeterminowana jego wiekiem i wolą. Gdy nasza pociecha jest świadoma tego, czym jest śmierć, przemijanie i na czym polega pogrzeb, to możemy ją spytać, czy chce w nim uczestniczyć. Jeśli wyraża taką chęć, to należy to uszanować – zwłaszcza jeśli jest to w pełni świadomy wybór. Warto bowiem pamiętać, że dziecko i tak będzie przeżywać stratę bliskiej osoby – bez względu na to, czy zabierzemy je na pogrzeb.

Dziecko a pogrzeb – kiedy trzeba, a kiedy nie warto iść z dzieckiem?

Pogrzeb jest trudną pod względem emocjonalnym uroczystością – zarówno dla osób dorosłych, jak i dla dzieci. O ile w przypadku osób bliskich – rodziców, babci, dziadka, rodzeństwa, etc.– nie powinniśmy mieć wątpliwości, czy zabierać swoją pociechę na pogrzeb (zwłaszcza jeśli wyraża taką chęć), to już w przypadku osób, z którymi dziecko nie miało zbyt dużego kontaktu, możemy się zastanawiać, czy jest to zasadne. W takiej sytuacji samo uczestnictwo w pogrzebie może być dla dziecka dużo bardziej traumatyzującym doświadczeniem niż wiadomość o śmierci danej osoby.

    Sprawdź powiązane tematy

    Posłuchaj podcastów stworzonych przez mamy dla mam!

    Sprawdź