Zajady w ciąży – o braku jakich witamin i mikroelementów świadczą?

Zapalenie kątów ust, powszechnie określane jako zajady, wiąże się z pękaniem ust w kącikach. W miejscu szczelin skóra zwykle jest sucha i zaczerwieniona, mogą pojawić się też strupy. Typowe dla zajadów, w przeciwieństwie do większości owrzodzeń jamy ustnej, jest występowanie w parze. Oznacza to, że zajady zwykle pojawiają się po obu stronach ust, choć oczywiście są sytuacje, gdzie ich obecność jest jednostronna.

Przyczyn zajadów jest kilka, choć 3 najpowszechniejsze to:

• częste oblizywanie ust;
• infekcje, zwłaszcza grzybicze – kandydoza;
• niedobory niektórych substancji, np. witaminy B12 – zajady w ciąży są najczęściej spowodowane właśnie tym czynnikiem.

Oblizywanie ust i obecność infekcji grzybiczej funkcjonują na zasadzie pewnej “współpracy”. Początkowo na skutek częstego oblizywania ust, pojawia się zjawisko maceracji (pewnego rodzaju “namoknięcia”) warg. Dzieje się to pod wpływem enzymów wydzielanych przez ślinę.

Kandydoza jamy ustnej nabiera znaczenia dopiero po wystąpieniu maceracji. Oznacza to, że wargi najpierw ulegają maceracji, a później, na skutek osłabienia, stają się łatwym celem dla patogenów. Obecność zajadów może nasilać również nadmierna suchość ust.

Pozostałe przyczyny zajadów to:

• osłabiona odporność organizmu,
• palenie papierosów,
• zespół Sjögrena (przebieg tego schorzenia wiążę się ze znacznym zmniejszeniem wydzielania śliny, co przekłada się na zwiększoną suchość w obrębie jamy ustnej),
• ekspozycja na słońce, zimno lub wiatr.

W czasie ciąży kobiece ciało przechodzi szereg zmian hormonalnych. Zmienia się niemal cała struktura funkcjonowania organizmu, w tym także skład śliny. U przyszłych mam obserwuje się m.in. jej niższe pH. Z tego powodu kobiety w ciąży mają osłabioną kondycję jamy ustnej i są podatne na różne dolegliwości w jej obrębie, w tym także zajady.

Zajady na początku ciąży wynikać mogą również z niedoboru niektórych substancji. Ze względu na rozwijający się organizm maluszka, zapotrzebowanie na większość składników wzrasta. Pojawienie się zajadów w ciąży może świadczyć o zbyt małej ilości:

• witaminy B12 i B2,
• żelaza,
• kwasu foliowego.

Jeśli zajady w ciąży są wynikiem wspomnianych niedoborów to wystarczy je uzupełnić, aby wyleczyć nadżerki. W tym celu najlepiej ułożyć zbilansowaną dietę lub wzbogacić ją o dodatkową suplementację. Kwestię tę należy skonsultować z ginekologiem, który na podstawie badań wyda odpowiednie zalecenia w trosce o zdrowie dziecka i przyszłej mamy.

Zajady w ciąży są owrzodzeniem, którego nie wolno lekceważyć – mogą wskazywać na inne dolegliwości lub potrzebę uzupełnienia niektórych składników. Obecność nadżerek jest nie tylko nieprzyjemna, ale może postępować w kierunku stanu zapalnego, dlatego należy je szybko wyleczyć, najlepiej pod okiem lekarza.

Miejscowo stosuje się odpowiednie maści oraz zaleca się smarować usta pomadką lub balsamem ochronnym (będzie to nawilażać usta i zmniejszać wpływ promieni słonecznych). Podstawą jest wyeliminowanie przyczyn zajdów w ciąży, czyli np. uzupełnienie niedoborów poszczególnych substancji, wzmocnienie odporności czy prawidłowa higiena jamy ustnej (zmniejsza ryzyko rozwoju infekcji).