Tkliwość piersi w ciąży – skąd się bierze?

Ciąża to niezwykły czas dla organizmu kobiety. Ciało, w którym zaczyna rozwijać się płód, dostaje listę zadań do wykonania – szczególne znaczenie mają tutaj hormony. Nie bez powodu mówi się, że to „szalejące hormony” sprawiają, że przyszła mama miewa huśtawki nastrojów, bywa zmęczona, rozdrażniona, nieraz nieobecna duchem czy wyjątkowo wrażliwa – to reakcje na ogrom pracy, do której przygotowuje się organizm.

Zmiany w piersiach w ciąży również są sprawką hormonów, a dokładnie progesteronu, który zajmuje się gromadzeniem większej ilości wody w tkankach, i estrogenów – to one popularnie nazywane są hormonami kobiecymi. Przed ciążą odpowiadają za regulację cyklu menstruacyjnego i wykształcenie żeńskich cech płciowych. Po zapłodnieniu przygotowują macicę do przyjęcia zarodka i utrzymują ciążę. To również one odpowiadają za to, co dzieje się z piersiami w ciąży – wpływają na intensywny rozwój kanalików mlekowych, żeby za kilka miesięcy mama mogła nakarmić dziecko.

Estrogeny, poza swoją funkcją „wewnętrzną”, sprawiają również, że zmienia się wygląd piersi – już od pierwszych dni ciąży zaczynają się powiększać i zaokrąglać, by przed porodem osiągnąć rozmiar nawet dwa razy większy (jest to również kwestia magazynowania zapasu tkanki tłuszczowej, która będzie niejako „zabezpieczeniem” dla noworodka). Wizualnej przemianie ulegają również brodawki – stają się większe i nabierają intensywniejszego koloru.

Wiele kobiet cieszy się, że ich biust staje się krągły i jędrny, jednak te zmiany mogą wiązać się właśnie z tkliwością. W II trymestrze ciężarne często skarżą się na dużą obolałość, nierzadko decydują się wówczas na intensywną pielęgnację – z powodu zwiększającego się rozmiaru mogą się pojawić rozstępy, a także ujawnić naczynia krwionośne (z powodu zwiększonego przepływu krwi). Piersi są obrzmiałe, a sutki tkliwe i bardzo wrażliwe – może podrażniać je nawet materiał bielizny.

Głównym powodem tkliwości piersi jest wzrost poziomu progesteronu i estrogenu, co wpływa na tkankę gruczołów. To te hormony sprawiają, że piersi stają się większe – nieraz jest to tak szybki proces, że kobiety już w pierwszych tygodniach ciąży muszą zaopatrzyć się w nowe biustonosze. Warto podkreślić, że opięta i ciasna bielizna może dodatkowo pogłębiać problem tkliwości.

Proces ten przebiega jednak bardzo różnie – niektóre ciężarne niemal go nie zauważają i nie odczuwają, u innych piersi stają się wrażliwe na dotyk, a nawet zaczynają boleć, co wyklucza na przykład spanie na brzuchu. Warto podkreślić, że o ile nudności czy senność często ustępują po I trymestrze, o tyle tkliwość piersi raczej się nasila.

Wrażliwość i tkliwość piersi to pierwsze objawy ciąży – nieraz kobiety mylnie zakładają, że obolały biust zwiastuje miesiączkę i dopiero po wykonaniu testu ciążowego dowiadują się, że doszło do zapłodnienia. Ciało natomiast reaguje na zmianę natychmiastowo – od pierwszych dni po połączeniu się komórki jajowej z plemnikiem rozpoczyna przygotowania. Jednym z pierwszych sygnałów są właśnie zmiany w piersiach – mogą one być nie tylko obolałe i wrażliwe, ale i większe z widocznymi niebieskimi naczynkami. Wrażliwość piersi na początku ciąży, tkliwość, ból czy uczucie mrowienia związane są ze zmianami hormonalnymi.

Niektóre kobiet uważają, że to właśnie piersi są pierwszym testem ciążowym – wystarczy je dotknąć, by poczuć ból, który z każdym dniem staje się silniejszy i trwa dłużej niż ból miesiączkowy. Żeby mieć pewność, warto wykonać test kupiony w aptece lub skonsultować się z lekarzem i wykonać profesjonalne badania.

Tkliwość piersi może być pierwszym objawem ciąży – warto potwierdzić to testem. Gruczoły od pierwszych dni po zapłodnieniu zaczynają się zmienić, co związane jest z różnymi objawami: bólem, wrażliwością, swędzeniem (może mieć to związek z gwałtownym rozciąganiem się skóry – zapowiada to pojawienie się rozstępów). Dyskomfort może być odczuwalny cały czas lub podczas wykonywania konkretnych czynności – w kąpieli lub w trakcie zmiany ubrania.

Tkliwość piersi może utrzymywać się przez całą ciążę, w niektórych przypadkach zwiększa się z każdym miesiącem. Jednak ciała ludzkie są bardzo różne i u wielu pań dolegliwości mijają po I trymestrze.

− Piersi mogą rosnąć gwałtownie we wczesnych tygodniach albo zwiększać swój rozmiar stopniowo. […] Każda kobieta jest inna. Być może twoje piersi powiększą się dopiero bezpośrednio przed porodem lub nawet po nim. Jeżeli jednak zastanawiasz się, o ile zwiększą się twoje piersi w czasie ciąży, dam ci odpowiedź: w momencie napełnienia się mlekiem mogą one być nawet o połowę większe niż przed ciążą − wyjaśnia dr Jacqueline Kent, badaczka w dziedzinie laktacji z Uniwersytetu Australii Zachodniej.