Który tydzień ciąży jest najniebezpieczniejszy?

Na początkowym etapie ciąży wiele kobiet nie zdaje sobie sprawy z faktu, że doszło do zapłodnienia. Jeżeli weźmiemy pod uwagę procent ciąż „nieplanowanych”, łatwo dojść do wniosku, że zarodek w pierwszych tygodniach może być narażony na szkodliwy wpływ różnego rodzaju substancji czy też leków. 

Dla wielu kobiet stanowi to ogromne źródło stresu, gdyż w sytuacji, kiedy nie starały się one o dziecko, mogły nieświadomie spożywać alkohol czy też przyjmować leki, których stosowanie w trakcie trwania ciąży jest przeciwwskazane. Tym samym wydawać się może, że narażenie zarodka na wpływ czynników szkodliwych doprowadzi do powstania wad wrodzonych czy innych nieprawidłowości skutkujących niepełnosprawnością dziecka po urodzeniu. 

Okazuje się jednak, że natura znalazła rozwiązanie tego typu problemów. U wszystkich ssaków istnieje zjawisko określane jako „wszystko albo nic”. Oznacza ono, że przez pierwsze dwa tygodnie życia zarodka nic nie może zaszkodzić jego rozwojowi, a jeżeli do tego dojdzie, ciąża taka obumiera, zanim dojdzie do zagnieżdżenia zarodka.

W takiej sytuacji kobieta nie wie nawet, że przez chwilę była w ciąży. Co więcej, początkowe dwa tygodnie rozwoju zarodka obejmują jego przemieszczanie się z jajowodu do macicy. W tym czasie nie ma on bezpośrednio kontaktu z układem krążenia kobiety, a co za tym idzie, wszelkie substancje znajdujące się w jej krwi nie oddziałują na intensywnie dzielące się komórki zarodka.

Ciężarne często odwlekają informowanie bliskich o ciąży z uwagi na ryzyko jej utraty. Jest to zasadne, gdyż poronieniu ulega ok. 15-25 proc. wszystkich ciąż. Najczęściej dochodzi do tego pomiędzy 4. a 6. tygodniem ciąży. Co ciekawe jednak, jeżeli ciąża utrzyma się do 14. tygodnia, ryzyko poronienia spada do 2 proc. Ryzyko poronienia nigdy jednak nie jest zerowe, a do obumarcia płodu dojść może na każdym jej etapie. 

Przyjęło się uważać ciążę za pewną, kiedy obecność prawidłowo zagnieżdżonego zarodka w jamie macicy potwierdzi ginekolog podczas badania USG. Najlepiej, by badanie zostało wykonane po 6. tygodniu ciąży, czyli nie wcześniej niż dwa tygodnie po terminie planowanej miesiączki. Wtedy już zazwyczaj lekarz jest w stanie wyczuć bicie serca płodu.

Do najbardziej intensywnych podziałów komórkowych dochodzi w pierwszym trymestrze ciąży. Wtedy też rozwijają się wszystkie narządy nowego człowieka. W tym czasie zarodek jest najbardziej narażony na szkodliwy wpływ czynników zewnętrznych takich, jak: leki, związki chemiczne czy też promieniowanie. W przypadku kontaktu z czynnikiem o szkodliwym wpływie na ciążę, dojść może do pojawienia się wad wrodzonych, groźnej infekcji wewnątrzmacicznej, a w skrajnych przypadkach nawet poronienia. Przyjęło się uważać za najniebezpieczniejszy cały pierwszy trymestr ciąży.

Na początku ciąży powinno się zrobić wszystko, by nie narażać płodu na ryzyko wystąpienia wad rozwojowych. Z tego względu na początku ciąży powinnaś zadbać o kilka rzeczy.

• Udać się do ginekologa, który będzie prowadził twoją ciążę oraz wykonać wszelkie niezbędne badania zalecone przez lekarza.
• Całkowicie zrezygnować ze spożywania alkoholu oraz palenia wyrobów tytoniowych przez cały okres ciąży!
• Stosować odpowiednią dietę a także zalecane przez towarzystwa położnicze suplementy diety.
• Stosować jedynie te leki, które mogą być bezpiecznie przyjmowane w ciąży. Jest to szczególnie ważne w przypadku, kiedy przyjmujesz leki na stałe z powodu chorób przewlekłych. 
• Prowadzić oszczędzający tryb życia.
• Za każdym razem przed wykonaniem badań obrazowych poinformować personel medyczny o tym, że jesteś w ciąży.

Wybrać lekarza, który wykona USG pierwszego trymestru, a więc tzw. USG genetyczne z oceną ryzyka nie tylko aberracji chromosomowych, ale też wystąpienia stanu przedrzucawkowego oraz ograniczenia wzrastania płodu. Kalkulację tę wykonują specjaliści posiadający certyfikat FMF (Fetal Medicine Foundation).