Spis treści:
Początek trzeciego trymestru, upał, weekend. Całą rodziną wybieracie się nad wodę, by jakoś przeżyć te wysokie temperatury. W głowie jednak rodzi ci się myśl – czy można się opalać w ciąży? A może muszę chronić brzuch od słońca? Sprawdź jak opalać się, by było bezpiecznie.
Czy z opalania w ciąży trzeba zrezygnować?
Lubisz opaloną skórę? Godzinami mogłabyś leżeć na plaży? Mam dla ciebie dobrą wiadomość. W ciąży (o ile będziesz uważać) nie musisz z tego rezygnować.
- Kobiety w ciąży mogą się opalać. Jedynym minusem jest to, że defekty skóry, które pojawiają się w czasie ciąży, czyli przebarwienia i rozstępy, na skutek działania promieni słonecznych mogą się utrwalić. Tu nie chodzi o brzuch ciężarnej, a o każdą część skóry. Nawet ciemne plamy albo obwódki wokół ust na twarzy kobiety mogą utrwalić się na zawsze. To główne przeciwwskazanie do nadmiernego przebywania kobiet w ciąży na słońcu. W naszej szerokości geograficznej, kiedy suplementuje się witaminę D nawet w preparatach dla przyszłych mam, słońce w zbadanych przyczynowo czynnikach nie ma dużego znaczenia na rozwijające się dziecko – wyjaśnia dr n. med. Tomasz Zając, specjalista ginekologii i położnictwa.
Słońce a rozwój dzieci
Jeśli jednak nadal obawiasz się o swoje zdrowie, wyniki badań szkockich naukowców z University of Glasgow mogą to zmienić. Zbyt krótkie przebywanie kobiet w ciąży na słońcu wiąże się z ryzykiem wystąpienia trudności w nauce u dzieci – mówią. Chodzi tutaj głównie o promieniowanie UVB. Całe badanie opublikowano w magazynie „Scientific Reports”. W eksperymencie wzięło udział ponad 422,5 tys. szkockich uczniów.
Co z niego wynikło? Naukowcy powiązali dane z bazy meteorologicznej dot. liczby godzin słonecznych z miesiącami, w których uczestnicy badania (czyli dzieci w wieku szkolnym) znajdowali się w brzuchach swoich mam. Wynik ich zaskoczył. Istnieje związek między krótszym przebywaniem na słońcu (ekspozycja na promieniowanie UVB) w ciąży, a problemami w nauce w późniejszym życiu dzieci.
Problemy w nauce miało ponad 23 proc. chłopaków i ponad 14 proc. dziewcząt. Zauważono również związek pomiędzy rozwojem dzieci, a ekspozycją na promieniowanie UVB. Oznacza to, że witamina D pośredniczy w działaniu promieni słonecznych na układ nerwowy. Im mniej czasu kobieta w pierwszym trymestrze ciąży przebywała na słońcu, tym później jej dziecko miało więcej trudności w nauce. To właśnie w pierwszych miesiącach życia płodowego układ nerwowy malucha rozwija się najszybciej.
Naukowcom nie chodzi jednak o to, by każda kobieta w ciąży leżała kilka godzin dziennie w pełnym słońcu. Codzienne spacery w godzinach porannych bądź popołudniowych z pewnością wystarczą.
Jak opalać się w ciąży?
Jeśli masz ochotę poopalać się w ciąży, bezwzględnie stosuj się do poniższych rad.
- Stosuj kremy z filtrem UV. Do wyboru mamy kosmetyki z filtrami chemicznymi lub fizycznymi. Filtry fizyczne, inaczej filtry mineralne działają na zasadzie odbijania promieniowania. Zwykle zawierają dwutlenek tytanu i tlenek cynku. Filtry chemiczne pochłaniają energię promieniowania słonecznego. Ważnym elementem kremów z filtrem jest też wskaźnik SPF (sun protective factor), który określa zdolność ochrony przeciwsłonecznej. Im wyższy wskaźnik tym więcej promieni słonecznych nie dotrze w głębsze warstwy skóry. Stosujmy kremy z filtrem minimum SPF 30. W lecie najlepiej wybrać kremy z filtrem SPF 50.
- Załóż kapelusz lub czapkę z daszkiem. Nie patrz bezpośrednio na słońce. Jeśli używasz okularów przeciwsłonecznych, sprawdź czy posiadają filtry chroniące przed promieniowaniem. Zwykłe okulary niskiej jakości nie uchronią przed promieniowaniem UVA. Co więcej, ich przyciemniane szkła sprawiają, że źrenica się rozszerza, przez co patrząc w słońce dociera do niej jeszcze więcej szkodliwego promieniowania.
- Wybierz odpowiedni strój kąpielowy. Strój powinien być wygodny, co wcale nie oznacza, że nie może być ładny. Najlepiej sprawdzą się szerokie ramiączka i usztywnienie na biuście. Na tunikę mogą postawić panie, które chcą ukryć krągłości na biodrach. Istotny jest materiał, z którego zrobiony jest strój kąpielowy - powinien być elastyczny, szybko schnący i przepuszczający powietrze.
- Pij dużo wody - najlepiej 2-3 litry mineralnej wody niegazowanej.
- Ochładzaj się co jakiś czas, by nie doszło do przegrzania organizmu.
- Unikaj ekspozycji na słońce w godzinach południowych (11-16).
- Nie leż płasko na plecach. Taka pozycja może powodować ból kręgosłupa. Najlepiej wybrać fotel z regulowanym oparciem.
Czy opalanie jest zdrowe?
Opalanie jest zdrowe jedynie w kontekście syntezy witaminy D. Aby witamina ta została wytworzona, konieczne jest przebywanie na słońcu co najmniej 15 minut, z odsłoniętymi przedramionami i częściowo nogami (ekspozycja 18 proc. powierzchni ciała) w godzinach od 10 do 15, bez stosowania filtrów przeciwsłonecznych. Jak widać, przeczy to wszelkim zasadom "zdrowego opalania", jednak tylko w takich warunkach dochodzi do syntezy witaminy D. Ponadto czas wystawienia na promieniowanie słoneczne wynosi tylko kwadrans, nie powoduje więc ryzyka poparzenia słonecznego. Niestety, nawet wysoka ekspozycja słoneczna w okresie letnim nie powoduje gromadzenia się witaminy D tak, by mogła być wykorzystana przez organizm w okresie zimowym.
Opalanie (nie tylko w ciąży) może być niebezpieczne, ponieważ niesie ze sobą ryzyko omdlenia, udaru słonecznego oraz pojawienia się w przedwczesnych skurczów podczas ciąży. Zamiast godzin południowych, lepiej wybrać się na spacer po plaży rano lub wieczorem. Jeśli nie zastosujemy kremu z filtrem, narażamy skórę na fotostarzenie się, oparzenia słoneczne i powstawanie przebarwień oraz plam posłonecznych.
Źródła:
- C. E. Hastie et al., “Antenatal exposure to solar radiation and learning disabilities: Population cohort study of 422,512 children”, Sci. Rep., vol. 9, no. 1, pp. 1–6, Dec. 2019, doi: 10.1038/s41598-019-45562-9.
- L. Megaw, T. Clemens et al., “Pregnancy outcome and ultraviolet radiation; A systematic review”, Environ. Res., vol. 155, pp. 335–343, May 2017, doi: 10.1016/j.envres.2017.02.026.