Skurcze macicy po porodzie – jak długo trwają?

Poród to naturalny proces finalizujący ciążę. Dla sprawnego przebiegu porodu konieczne jest jednoczesne występowanie wielu fizjologicznych zmian, regulowanych przez poziom takich hormonów jak oksytocyna, prolaktyna czy adrenalina. Także w okresie po porodzie w organizmie zachodzi szereg zmian. Pierwszy okres po porodzie, trwający od czterech do sześciu tygodni określany jest mianem połogu. Podczas połogu organizm powinien powrócić do stanu sprzed ciąży. Zachodzą takie procesy jak wygojenie się krocza, a także oczyszczanie i obkurczanie się macicy.

Połóg wczesny trwa dwa tygodnie, a połóg późny przedłuża się do sześciu tygodni po porodzie. Jednym z najważniejszych procesów zachodzących podczas połogu jest oczyszczenie macicy z tzw. odchodów połogowych. Mowa o skrzepach krwi, pozostałościach błon płodowych, śluzie. Służą temu poporodowe skurcze macicy. Inne zmiany występujące w organizmie kobiety podczas połogu to:

• obniżenie się dna macicy – bezpośrednio po porodzie dno macicy zlokalizowane jest między pępkiem a spojeniem łonowym, a z czasem powraca w położenie za spojeniem łonowym,
• przywrócenie prawidłowego położenia całej macicy – zaraz po porodzie macica znajduje się w przodozgięciu, a po kilku dniach powinna powrócić do tyłozgięcia lub położenia poziomego,
• zamykanie się kanału szyjki macicy,
• przywrócenie prawidłowej śluzówki w obrębie pochwy.

Akcja porodowa i przejście dziecka przez kanał rodny kobiety możliwe jest dzięki rytmicznym skurczom macicy. Początkowo skurcze są rzadsze, a wraz z postępem porodu ich częstotliwość znacznie wzrasta, podobnie jak czas ich trwania. Pierwsze skurcze występują co około 30 minut i trwają około 40 sekund. Z czasem występują skurcze co dwie minuty, trwające około 60-90 sekund. Do szpitala należy zgłosić się wówczas, gdy skurcze pojawiają się co siedem lub dziewięć minut.

Występowanie skurczów macicy w trakcie porodu możliwe jest dzięki aktywności prostaglandyny i oksytocyny. Po urodzeniu dziecka skurcze porodowe umożliwiają wydalenie łożyska. Aktywność skurczowa jest następnie podtrzymywana, gdyż obecne są skurcze macicy po porodzie. Jak długo mogą występować? I jaki jest cel występowania skurczów poporodowych?

Podczas ciąży macica znacznie się powiększa. Masa organu zwiększa się z 70 g do nawet 1000-1400 g. Po porodzie macica musi powrócić do pierwotnej wielkości. Możliwe jest to dzięki obkurczaniu się macicy, a także zjawisku inwolucji. Inwolucja macicy sprowadza się do zmniejszenia się masy mięśniowej macicy, a także przywrócenia prawidłowego endometrium, czyli błony śluzowej wyścielającej wnętrze jamy macicy. Kurczenie macicy na drodze inwolucji narządu dzieje się zaraz po urodzeniu łożyska i możliwe jest dzięki:

• występowaniu skurczów macicy podczas połogu, co zmniejsza ukrwienie mięśniówki macicy,
• ograniczeniu wpływu takich hormonów jak gonadotropina kosmówkowa, estrogeny i laktogen łożyskowy.

W obkurczaniu się macicy po porodzie biorą udział trzy typy skurczów macicy.

1. Pierwszy typ to toniczne skurcze macicy, wynikające ze stale utrzymującego się wzmożonego napięcia mięśniówki macicy. Przez kilka dni po porodzie macica jest twarda i napięta, co ma chronić przed nasilonym krwawieniem;
2. Kolejnym rodzajem skurczów macicy po porodzie są samoistne skurcze macicy, nakładające się na stałe, toniczne skurcze macicy, trwające jednak znacznie krócej.
3. Z kolei skurcze odruchowe macicy związane są m.in. z karmieniem piersią i wydzielaniem oksytocyny, która pobudza laktację oraz czynność skurczową macicy.

Ile czasu obkurcza się macica? Zazwyczaj powrót narządu do wyjściowej wielkości następuje w przeciągu sześciu tygodni. A czy są jakieś sposoby na obkurczanie macicy po porodzie? Nie ma żadnych sprawdzonych metod – potrzebny jest po prostu czas. Wiadomo natomiast, że obkurczanie macicy zachodzi szybciej u kobiet rodzących siłami natury oraz karmiących piersią.

Płodność po porodzie powraca wraz z pierwszą owulacją. Może to nastąpić na przestrzeni kilku tygodni, ale także kilku miesięcy. Teoretycznie owulacja może nastąpić w okresie połogu. Jednak w pierwszych sześciu tygodniach po porodzie nie jest wskazane współżycie, zatem fakt pojawienia się owulacji nie ma w tym czasie większego znaczenia. Na opóźnienie wystąpienia owulacji wpływ ma karmienie piersią. Wydzielana podczas laktacji prolaktyna może blokować owulację. Pierwsze cykle miesięczne po porodzie mogą być nieregularne, a dokładne określenie dni płodnych – utrudnione.

6 ważnych rzeczy do zrobienia po porodzie