Spis treści:
Kolejny poród – kiedy zdecydować się na drugie dziecko?
Coraz bardziej popularny jest model rodziny 2+1 – to już około połowa polskich rodzin. Przybywa również rodzin w składzie 1+1 (co 4. dziecko jest wychowywane przez jednego rodzica).
Wciąż jednak jest też spore grono osób, które chcą mieć co najmniej dwoje dzieci. Decydują o tym różne względy: wzorce wyniesione z domu rodzinnego, osobiste marzenia i aspiracje, a także dbanie o to, by potomek nie był jedynakiem.
Obecność rodzeństwa to bardzo istotny aspekt rozwoju dzieci. Uczy współpracy, ale też zdrowej rywalizacji. Rodzeństwo stanowi nieocenione wsparcie, pomoc i towarzystwo.
Wielu rodziców ma dylemat – kiedy zdecydować się na drugie dziecko? Czy lepiej, żeby maluchy były w zbliżonym wieku? Czy może łatwiej będzie odchować jedno dziecko, poczekać aż pójdzie do szkoły lub chociaż do przedszkola, zanim postaramy się o rodzeństwo dla niego?
Kiedy najlepiej zdecydować się na drugą ciążę?
- Z medycznego punktu widzenia zaleca się co najmniej 18 miesięcy odstępu między ciążami. WHO podaje 24 miesiące jako optymalny czas między jedną a drugą ciążą.
Po pierwszej ciąży niezbędny jest ok. rok, aby dać organizmowi czas na powrót do formy sprzed ciąży. Fizjoterapeutka Joanna Kmieć-Nowakowska zwraca uwagę:
– Pamiętajmy, że połóg trwa tak naprawdę nie 6-8 tygodni, ale według Mottola nawet 9-12 miesięcy. To jest czas na powrót do kondycji po porodzie.
- W przypadku ciąż mnogich, powikłanych, zakończonych cesarskim cięciem optymalne byłoby odczekanie dwa i pół roku przed kolejną ciążą.
- Zajście w drugą ciążę zbyt szybko po poprzedniej może spowodować powikłania, m.in. zwiększone jest prawdopodobieństwo przedwczesnego porodu lub poronienia. Częściej dochodzi również do odklejania łożyska.
- Mniejszy niż rok odstęp między ciążami może przyczyniać się także do niskiej masy urodzeniowej drugiego dziecka.
- Matki rodzące dzieci rok po roku mają zwiększone ryzyko anemii oraz depresji poporodowej.
- Lekarze apelują, aby kolejną ciążę trzeba poprzedzić konsultacją medyczną. Niezbędne jest sprawdzenie, w jakiej kondycji jest organizm kobiety, ze szczególnym zwróceniem uwagi na skutki poprzedniej ciąży, jak np. blizna po cesarskim cięciu, rozejście spojenia łonowego, rozejście mięśni brzucha, rozejście kresy białej, przepuklina pępkowa. Kolejna ciąża w niektórych przypadkach może oznaczać komplikacje, zagrożenie życia oraz zdrowia matki i dziecka.
- Specjaliści zwracają uwagę na niefrasobliwość niektórych kobiet, które sądzą, że w okresie połogu i karmienia piersią, nie jest możliwe zajście w ciążę. Nie jest to prawdą! Płodność to indywidualna kwestia, ale na pewno karmienie piersią nie stanowi metody antykoncepcji.
Jaki jest drugi poród?
Mówi się niekiedy, że drugi poród to „nagroda za pierwszy poród”. W powszechnym przekonaniu drugi poród będzie łatwiejszy od pierwszego.
Często tak się zdarza, jednak nie jest to reguła. Na przebieg porodu ma wpływ:
- stan zdrowia matki,
- wiek matki (a nie da się ukryć, że rodząc drugie dziecko będziesz starsza niż przy pierwszym porodzie),
- masa ciała płodu,
- ułożenie dziecka,
- przebieg ciąży.
W przebiegu ciąży i porodu znacząca jest rola czynników genetycznych. Jeśli masz predyspozycje do porodu przed lub po terminie, może się to powtórzyć w kolejnych ciążach.
Przed pierwszym porodem dziecko przyjmuje pozycje głową w dół na ok. 2 tygodnie przed porodem (lub wcześniej). W drugiej ciąży może to nastąpić w krótszym czasie przed porodem.
Już wiesz, jak przebiega poród. Znasz tajniki opieki nad dzieckiem. Jednak warto i tym razem chodzić na zajęcia do szkoły rodzenia. Przypomnisz sobie techniki oddychania w trakcie porodu. Możesz popracować nad tymi aspektami, które twoim zdaniem poprzednim razem nie przebiegały zgodnie z planem.
Czy drugi poród jest łatwiejszy?
- Przed drugim porodem będziesz spokojniejsza (o ile pierwszy poród przebiegał bez komplikacji). Już wiesz, jak przebiegają narodziny dziecka.
- Drugi poród będzie prawdopodobnie krótszy. Kanał rodny jest już rozluźniony, szyjka macicy szybciej się rozwiera. Dla porównania: pierwszy poród trwa średnio: etap rozwierania szyjki macicy 8-10 godzin, etap parcia – do 2 godzin. Drugi poród – etap rozwierania szyjki macicy ok. 4-6 godzin. Etap parcia – ok. 30 minut, ale zdarzają się nawet 10-15 minutowe porody!
- Z uwagi na rozciągnięcie tkanek krocza, jest mniejsze ryzyko nacinania krocza.
Czy drugi poród mniej boli?
- Prawdopodobny krótszy czas trwania drugiego porodu skraca czas dolegliwości bólowych.
- Tkanki krocza są bardziej elastyczne niż przy pierwszym porodzie – rozwieranie będzie mniej bolesne, jak również przejście dziecka przez kanał rodny.
- Ból jest indywidualną kwestią i jego odczuwanie zależy również od czynników emocjonalnych. Dlatego nikt nie da gwarancji, że drugi poród będzie mniej boleć, chociaż jest to prawdopodobne.
- Mając już doświadczenia z pierwszego porodu, możesz poprosić o znieczulenie lub korzystać z tych udogodnień sali porodowej, które poprzednio przynosiły ulgę (np. piłka, worek sako).
Jak się przygotować do drugiego porodu?
Możesz już na etapie ciąży, a nawet jeszcze przed ciążą, przygotować się do drugiego porodu. Twoje ciało zmienione przez 9 miesięcy oczekiwania na dziecko, a następnie przez jego narodziny, potrzebuje regeneracji.
Zadbaj o odpowiednie ćwiczenia – coraz bardziej powszechne są zajęcia gimnastyczne dla młodych mam. Dopilnuj również, aby zniwelować niekorzystne zmiany, jakie zaszły w twoim ciele w poprzedniej ciąży.
– Większość kobiet po porodzie przychodzi na terapie mięśnia prostego brzucha, bólu kręgosłupa oraz na mobilizacje blizn poporodowych. Ważne jest też zmniejszenie ryzyka zrostów po – zauważa fizjoterapeutka Joanna Kmieć-Nowakowska. – Blizna po cesarskim cięciu niemobilizowana może w przyszłości wpłynąć na bóle podbrzusza, bóle kręgosłupa czy brak czucia w jej okolicy. Mobilizację należy też wykonać na bliźnie po nacięciu (epizjotomii) lub pęknięciu krocza. Mimo że zazwyczaj mała, może dawać objawy ciągnięcia, bolesne współżycie czy dyskomfort przy siedzeniu – podkreśla ekspertka.
Drugi poród naturalny – czy to możliwe?
Po pierwszym naturalnym porodzie, możesz ponownie rodzić naturalnie. Przeciwskazaniem mogą być ewentualne komplikacje w czasie poprzedniego porodu lub w przebiegu obecnej ciąży.
Wiele przyszłych mam ma dylemat, czy po cesarskim cięciu możliwe jest naturalne urodzenie drugiego dziecka. Tzw. VBAC – z angielskiego Vaginal Birth After Caesarean Section – ma coraz więcej zwolenników wśród lekarzy I zwolenniczek wśród kobiet.
Poród naturalny po cesarce jest porodem podwyższonego ryzyka. Niezbędne jest monitorowanie za pomocą KTG przebiegu porodu i dobrostanu płodu. Podanie oksytocyny w takim przypadku może spowodować pęknięcie macicy wskutek wzmożonej czynności skurczowej.
Uważa się, że tylko ok. 30 proc. rodzących po cesarskim cięciu wymaga kolejnego cięcia. W pozostałych przypadkach zwykle nie ma medycznych przeciwskazań do porodu naturalnego. Jest to ważne doświadczenie dla wielu mam.
Kiedy można rodzić naturalnie po cesarce?
- Jeśli cięcie wykonano nie więcej niż raz.
- Jeśli cięcie wykonano poziomo w dole brzucha.
- Jeśli blizna po cesarskim cięciu jest dobrze wygojona.
- Nie ma blizn ani pęknięć w obrębie macicy.
- Minęło nie mniej niż 2 lata od poprzedniego cięcia cesarskiego.
- Nie ma przeciwwskazań ze strony stanu zdrowia matki lub płodu.
- Szacowana masa ciała dziecka nie przekracza 4 kg.
- Płód jest położony główkowo i odpowiednio zlokalizowany (miejsce zagnieżdżenia można sprawdzić już we wczesnym etapie ciąży w badaniach USG)
Ryzyko porodu naturalnego po cesarce to m.in. pęknięcie macicy, krwotoki, konieczność histerektomii, czyli usunięcia macicy.
Niektóre kobiety czują się rozczarowane i zawiedzione, że przy pierwszym porodzie niezbędne było cesarskie cięcie. Niekiedy mają (niepotrzebne!) wyrzuty sumienia, że „nie umiały urodzić”.
Drugi poród jest szansą, aby poznać emocje towarzyszące naturalnemu przyjściu dziecka na świat. Najważniejsze jest jednak życie i zdrowie matki i dziecka i dlatego, niezależnie od swoich preferencji, należy zdać się przede wszystkim na ocenę personelu medycznego.
Ekspertka Joanna Kmieć – Nowakowska, mgr fizjoterapii, prowadząca we Wrocławiu terapie dla kobiet Circa Feminae, fizjoterapeutka uroginekologiczna, trenerka personalna i instruktorka fitness.