Rozwój i pielęgnacja 4-tygodniowego noworodka

4-tygodniowy noworodek potrafi już rozpoznać twój głos i zapach, wzdryga się na głośne dźwięki, a nawet próbuje patrzeć ci w oczy. Wielu rodziców zastanawia się, ile widzi 4-tygodniowe dziecko. Jak się okazuje, z bliskiej odległości widzi bardzo dobrze, ale dalszy obraz jest już rozmazany. To dlatego karmiąca mama ma czasami wrażenie, że dziecko przygląda jej się badawczo podczas karmienia, ale potem już nie wodzi za nią wzrokiem.

Maluch coraz lepiej słyszy. Nagły hałas wywołuje u niego odruch Moro, czyli odruch przestrachu, który polega na rozłożeniu i napięciu całego ciała, a później zwinięciu go i płaczu.

W 4. tygodniu życia dziecko nie ma jeszcze poczucia, że jest odrębną istotą, uznaje ciebie i siebie za jedność. Dlatego do dobrego rozwoju potrzebuje bliskiego kontaktu z mamą – jej dotyku, ciepła i bicia serca.

Kiedy obserwujesz rozwój dziecka, czwarty tydzień jego życia będzie czasem, kiedy zaczyna już wydawać dźwięki. Cały czas jego sposobem komunikowania się z otoczeniem są łzy. Dziecko płacze, kiedy jest głodne, potrzebuje przytulenia, ma mokro. Z czasem rodzice coraz lepiej rozpoznają rodzaje płaczu swojego dziecka i starają się odpowiednio reagować.

W 4. tygodniu życia noworodka możesz już wspierać rozwój jego umiejętności poznawczych:

• Wzrok można ćwiczyć, zbliżając i oddalając twarz od twarzy dziecka, przysuwaniem i odsuwaniem zabawek w kontrastowych kolorach i przybliżaniem obrazków, które mają wyraźny czarno-biały wzór. Można zacząć kompletować biblioteczkę malucha, gromadząc książeczki w takich wyraźnych kolorach. Sprawdzają się też zawieszone w zasięgu jego wzrostu ruchome zabawki, np. karuzele nad łóżkiem.
• Słuch możemy doskonalić, mówiąc do dziecka z różnych odległości. Możesz już opowiadać bajki, śpiewać piosenki.

W 4. tygodniu życia dziecko przesypia jeszcze większość doby. Coraz więcej jest już jednak chwil, kiedy czuwa i jest aktywne. Z każdym kolejnym tygodniem tej aktywności będzie więcej.

Co potrafi 4-tygodniowe niemowlę?

4-tygodniowy maluch zaczyna być coraz aktywniejszy. Może nawet podnosić na chwilę głowę czy dźwigać ją z pozycji na brzuszku. Mięśnie jego kręgosłupa są jeszcze zbyt słabe na aktywniejszą gimnastykę. Intensywnie ćwiczy za to kopanie i machanie rączkami. Choć odruch chwytny cały czas jest silny, 4-tygodniowy noworodek coraz częściej otwiera zaciśnięte dotąd szczelnie piąstki i zaczyna bezwiednie chwytać zabawki. Świadomie zacznie to robić dopiero za dwa, trzy miesiące.

W tym czasie warto rozpocząć ćwiczenie prawidłowego napięcia mięśniowego. Najlepszą metodą jest układanie dziecka na brzuszku. Masaż brzucha pomaga też w problemach związanych z kolką. Dzieci bardzo lubią również delikatne masowanie oliwką.

Ćwiczenie odruchu chwytnego doskonalimy, odchylając palce u rączek i nóżek maluszka i rozdzielając je. Można wkładać w ręce dziecka pierwsze zabawki.

Dieta niemowlęcia

Pierwsze tygodnie życia dziecka to czas normowania się laktacji i doskonalenia umiejętności karmienia. I mama, i jej dziecko muszą dopasować się do siebie, znaleźć najdogodniejsze pozycje, a potem, z czasem, wypracować wspólne rytuały związane z karmieniem.

Układ trawienny 4-tygodniowego maluszka nie jest jeszcze w pełni dojrzały. Stąd kolki, które mogą trapić niektóre dzieci przez pierwsze miesiące życia. Potrzeba trochę czasu, by w jelitach dziecka ukształtowała się właściwa mikroflora.

W tym czasie wiele mam niepokoi się kupkami dziecka. 4-tygodniowy noworodek ciągle może robić ich kilka na dobę albo jedną co kilka dni. To zupełnie normalne, będzie tak przez pierwsze miesiące życia. W pierwszym miesiącu życia dziecko bardzo często oddaje mocz – nawet kilkanaście razy na dobę.

Noworodek w 4. tygodniu życia zwykle dobrze sobie radzi ze ssaniem i z każdym dniem jego żołądek jest w stanie więcej zjeść. Kilka dni po urodzeniu zjada ok. 7 ml w jednej porcji, a kiedy ma 4 tygodnie – już nawet 120-150 ml. Problemy ze ssaniem w tym czasie mogą mieć różne przyczyny, ale najczęściej wynikają one z błędów w sposobie karmienia. Mogą być to m.in.

• złe odbijanie powietrza,
• problemy z właściwym uchwyceniem brodawki,
• nadmiar mleka wypływającego z piersi,
• zbyt rzadkie karmienie.

Zdarza się także, że problemy ze ssaniem wynikają z choroby. Kiedy maleństwo ma np. zapalenie ucha, ssanie będzie sprawiało mu duży ból.

Nadal karmimy na żądanie. 4-tygodniowe dziecko zaczyna już regulować swój rytm i domagać się posiłków o stałych porach. Podobnie jest w przypadku karmienia butelką. Po miesiącu od narodzin porcje mieszanki są już znacznie większe, wynoszą od 90 do 110 ml, a przerwy między posiłkami mogą wynosić nawet 4 godziny.

Wielu rodziców zastanawia się, jaka jest prawidłowa waga 4-tygodniowego noworodka. Kiedy dziecko rozwija się prawidłowo, co tydzień powinno przybierać 150-200 gramów. Czterotygodniowy maluch powinien więc ważyć o 600-800 gramów więcej niż krótko po porodzie. Na pewno też najmniejsze ubranka zaczną być ciasne, bo urośnie ok. 2 cm.

4-tygodniowy noworodek – na co jeszcze zwrócić uwagę?

Czwarty tydzień życia noworodka to najczęściej moment pierwszego skoku rozwojowego w jego życiu. To czas gwałtownej przemiany w układzie nerwowym, który staje się coraz dojrzalszy. W okolicach 4. tygodnia dziecko zaczyna bardziej reagować na otoczenie, rozglądać się, reagować nerwowo na hałas. Maleństwo, adaptując się do otaczającego świata, po prostu uczy się reagowania na docierające do niego bodźce. W tym czasie może być bardziej marudne i niespokojne. W pierwszym roku życia obserwuje się siedem takich skoków rozwojowych. W każdym momencie życia powinno się unikać przebodźcowania maleństwa, zapewnić mu spokój, zmniejszyć oświetlenie, spokojnie do niego mówić i głaskać je.

Rodzice 4-tygodniowego dziecka ciągle jeszcze uczą się jego zachowań i reakcji. Nawet jeśli jest to kolejne dziecko w rodzinie, będzie inne od starszego rodzeństwa. Wiele dzieci rodzi się ze skłonnością do płaczu i trzeba będzie włożyć wiele wysiłku w ich uspokojenie. Czasami przyczyną krzyku będzie głód albo nieprawidłowe karmienie, ale bywa i tak, że maleństwo domaga się tak przytulenia i uspokojenia.

Już 4-tygodniowy noworodek może płaczem manifestować swoją samotność. Wielu rodziców obawia się, że branie dziecka na ręce przyzwyczai je do tego. Nie trzeba się tego obawiać. Deficyty emocjonalne wynikające z opuszczenia mogą być problemem małego człowieczka na całe życie.

4-tygodniowe dziecko może budzić się do jedzenia co 2-3 godziny, ale może też od początku przesypiać 6-7 godzin. Wiele mam ma dylemat, czy nie powinno się budzić je i dokarmiać. Najlepiej skonsultować to z pediatrą, ale jeśli dziecko normalnie przybiera na wadze, nie ma powodu ingerowania w jego rytm.

Problemem niektórych noworodków jest skłonność do czkawki. Uporczywa czkawka częściej męczy wcześniaki i świadczy o niedojrzałości układu nerwowego, a dokładniej nerwu przeponowego. Zwykle samoistnie ustępuje ok. 3. miesiąca życia. Od 3 do 6 miesięcy może utrzymywać się kolka pokarmowa, która jest objawem niedojrzałości układu pokarmowego.

4. tydzień życia noworodka to czas na pierwsze wyjścia z domu. Oczywiście w sprzyjających porach roku maluszka można wyprowadzać wcześniej, ale np. zimą optymalny czas na dłuższy spacer to właśnie okolice 1. miesiąca życia. Do tego czasu warto także wstrzymać się ze zbyt licznymi odwiedzinami krewnych i znajomych.