Noworodek nie robi kupy – co robić?

W sytuacji, gdy noworodek nie robi kupy 2 lub 3 dni, wielu rodziców zaczyna odczuwać niepokój, czy z ich dzieckiem nie dzieje się coś niedobrego. Najczęściej jednak nie ma się czym martwić, gdyż w grupie wiekowej, do której zaliczane są noworodki i niemowlęta, zaparcia, czyli problemy z robieniem kupy, są w 90 proc. przypadków czynnościowe i występują stosunkowo często. Oznacza to, że nie są one spowodowane przez żaden proces chorobowy. Nie można jednak zapominać o pozostałych 10 proc. przyczyn, do których należą m.in.:

• choroba Hirschsprunga,
• celiakia,
• niedoczynność tarczycy,
• zaburzenia anatomiczne odbytu np. jego zarośnięcie,
• mózgowe porażenie dziecięce,
• mukowiscydoza,
• przedawkowanie witaminy D,
• dyschezja – trudności w oddawaniu kału przez niemowlęta.

Część z wymienionych wyżej chorób wymaga specjalistycznej diagnostyki, która może  być przeprowadzona jedynie w warunkach szpitalnych.

Jedną z dość częstych przyczyn zaparć u dzieci jest niewłaściwe przygotowywanie mleka modyfikowanego. Jeżeli karmisz dziecko korzystając z gotowych mieszanek, zawsze postępuj zgodnie z instrukcją załączoną do danego produktu. Jeśli w przygotowanej porcji będzie zbyt mało wody, a za dużo proszku, posiłek stanie się dla maluszka ciężkostrawny. W takiej sytuacji stolec będzie twardy, a dodatkowo pojawią się dokuczliwe bóle brzuszka.

Pamiętaj również, że w każdym przypadku kluczowa jest obserwacja dziecka. Ryzyko, że maluch jest poważnie chory jest bardzo małe, szczególnie jeżeli w ostatnim czasie nie stał się niespokojny czy płaczliwy, lub odwrotnie – bardziej ospały i niezainteresowany otaczającym go światem.

Należy też pamiętać, że noworodki mogą nie robić kupy w następstwie przyjmowanych preparatów, np. witaminy D lub żelaza. W takiej sytuacji lekarz może zmienić preparat na lepiej tolerowany i problem sam zniknie.

Według przyjętych norm, dzieci karmione piersią mogą nie robić kupy nawet przez 14 dni. Z drugiej strony znajdziemy też takie maleństwa, które robią kupę tyle razy, ile razy są karmione, czyli np. 10 razy na dobę. O zaparciu mówi się jednak w momencie, kiedy dziecko wypróżnia się z zauważalnym wysiłkiem. W przypadku dzieci karmionych wyłącznie mlekiem modyfikowanym, za normę uznaje się 2-3 wypróżnienia dziennie.

Czas, przez jaki dziecko może nie oddawać stolca bywa bardzo zróżnicowany i zależy w głównej mierze od przyczyny zaparcia. Jeżeli niemowlę nie robi kupki, a jest karmione tylko i wyłącznie piersią, może nie oddawać stolca nawet przez kilka dni.

W przypadku żywienia noworodka mlekiem modyfikowanym często mogą pojawić się zarówno zaparcia, jak i wzdęcia oraz kolki. W przypadku problemów z nierobieniem kupy można wybrać preparat z prebiotykami, które są pożywką dla bakterii w jelitach dziecka, a tym samym mają pozytywny wpływ na pasaż w przewodzie pokarmowym.

Brak kupy u noworodka, mimo iż najczęściej nie jest powodem do obaw, nigdy nie powinien być bagatelizowany. Jeżeli sytuacja taka przeciąga się w czasie, powinniśmy udać się z dzieckiem do lekarza specjalisty.

Pamiętaj również, że narządy wewnętrzne noworodka lub niemowlaka są bardzo delikatne i wymagają ostrożnego działania. Z tego też powodu nigdy nie wolno podejmować leczenia dziecka na własną rękę.

Czasami lekarz może zalecić wykonywanie wlewek doodbytniczych z soli fizjologicznej w domu lub przepisze czopki glicerynowe. Nie powinno się jednak stosować żadnych starodawnych metod naszych babć, gdyż mogą one bardziej zaszkodzić niż pomóc dziecku. Najlepiej jest udać się do lekarza pediatry, który po pierwsze zdiagnozuje przyczynę braku kupy u noworodka, a po drugie zaproponuje odpowiednie dalsze postępowanie.

Uważa się, że wizyta u lekarza jest wskazana, kiedy niemowlę nie robi kupy przez okres dłuższy niż 3 dni. Co więcej, warto rozważyć ją w momencie, kiedy dziecko oddaje rzadko i z dużym wysiłkiem, twardą, zbitą kupę. Świadczyć to może o pewnych przeszkodach w jelicie grubym, które uniemożliwiają dziecku prawidłową defekację.

Lekarze wyróżnili także grupę objawów, określaną jako tzw. „czerwone flagi”. Ich wystąpienie jest szczególnie niepokojące i zawsze wymaga dodatkowej diagnostyki. Do wspomnianych objawów alarmowych zalicza się m.in.:

• wystąpienie zaparć przed ukończeniem pierwszego miesiąca,
• obecność krwi w stolcu,
• wymioty żółcią,
• bardzo duże wzdęcie brzuszka,
• nieprawidłowe stężenia hormonów tarczycy,
• kępka włosów w okolicy krzyżowej, która może świadczyć o rozszczepie kręgosłupa,
• obniżone napięcie mięśniowe,
• zahamowanie przyrostu masy ciała,
• występowanie w rodzinie choroby Hirschsprunga.