Zanim podasz dziecku zamiennik cukru… Uważaj z substancjami słodzącymi, uważanymi za zdrowsze

Twoje dziecko nie potrzebuje cukru. Możliwe, że doskonale zdajesz sobie z tego sprawę, więc sięgasz po zamienniki cukru: miód, syrop klonowy, ksylitol, syrop z agawy, cukier kokosowy. Czy słusznie? Hello Zdrowie razem z dietetykiem przygląda się popularnym zamiennikom cukru.

Coraz więcej dzieci ma nadwagę

Wnioski analityków Narodowego Funduszu Zdrowia płynące z raportu „Cukier, otyłość – konsekwencje”, mówiąc łagodnie, nie są optymistyczne. Przeciętny Polak spożywa o prawie 11,8 kg więcej cukru przetworzonego w ciągu roku niż 10 lat temu. Dane dotyczące polskich dzieci i młodzieży do 20. roku życia są szczególnie niepokojące: 44 proc. chłopców i 25 proc. dziewcząt ma nadwagę, natomiast otyłość dotyczy 13 proc. chłopców i 5 proc. dziewcząt.

Cukier sprzyja tyciu, co z kolei przekłada się bezpośrednio na zachorowalność na cukrzycę typu 2. Ministerstwo Zdrowia, które zaprezentowało raport podczas konferencji w lutym, zwróciło uwagę, że z nadwagą związane są także inne schorzenia, np. choroby pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych, bezdech senny, nadciśnienie tętnicze. W 2017 roku zrealizowano dwukrotnie więcej recept na leki stosowane w nadciśnieniu u dzieci niż w roku 2012.

Agata Stróżyk, dietetyk i specjalista ds. informacji medycznej, Medicover Polska zauważa, że – jak wynika z szacunków – nawet 75 proc. dzieci poniżej 1. roku życia spożywa nadmierną ilość cukrów. Tymczasem ograniczenie cukru w diecie dziecka służy zapobiegnięciu próchnicy zębów i otyłości, a także ma na celu kształtowanie zdrowych preferencji żywieniowych – teraz, jak i w przyszłości. Jest to szczególnie ważne u niemowląt oraz u dzieci z nadwagą bądź otyłością.

Normy spożycia cukru w diecie dziecka

Ile cukru w diecie dziecka jest okej? Jak najmniej. Najlepiej w ogóle, choć cukier ukryty jest w wielu produktach spożywczych.

Wolne cukry to te dodawane do jedzenia i napojów przez producenta bądź kucharza oraz naturalnie występujące w miodzie, syropach oraz sokach owocowych. Nie dotyczy to cukru, który występuje naturalnie w świeżych, mrożonych lub suszonych owocach oraz laktozy naturalnie występującej w mleku i niesłodzonych produktach mlecznych.

Jak ograniczyć ilość cukru w diecie malucha?

Co jeszcze mogą zrobić rodzice?

Zamienniki cukru

W ostatnim czasie mamy prawdziwe zatrzęsienie zamienników cukrów. Rodzice chętnie po nie sięgają, przygotowując domowe ciasta czy desery. Jednak stosując je, należy zachować rozwagę. Przyglądamy się zamiennikom stołowego cukru razem z dietetyk Agatą Stróżyk.

Zamienniki cukru: miód i syropy (klonowy, z agawy, daktylowy)

Z podawaniem dziecku miodu należy poczekać do ukończenia 12. miesiąca życia ze względu na ryzyko botulizmu dziecięcego związanego z możliwym występowaniem w miodzie przetrwalników Clostridium botulinum. Starsze dzieci mogą bezpiecznie sięgać po miód.

Miód, podobnie jak syropy na bazie cukru (w tym syrop z agawy, daktylowy czy klonowy) powinny zostać ograniczone w diecie dziecka zgodnie ze wspomnianymi wcześniej rekomendacjami ekspertów.

Zamienniki cukru: cukier brzozowy (ksylitol)

U dzieci z grupy umiarkowanego i zwiększonego ryzyka próchnicy przyjmowanie ok. 3–8 g ksylitolu w kilku dawkach w ciągu dnia (powyżej 4. roku życia jako guma do żucia, miętówki lub tabletki) jest zalecane przez Amerykańską Akademię Stomatologii Dziecięcej (2014) jako metoda zapobiegania próchnicy z uwagi na jego właściwości przeciwbakteryjne. Nie należy przekraczać 8 g ksylitolu na dobę, ponieważ może działać przeczyszczająco. Ksylitol, poza tą grupą dzieci i poza tymi produktami, spożywanymi w określonej dawce w ciągu dnia, powinien być traktowany jak pozostałe słodziki.

Zamienniki cukru: słodziki

Słodziki (np. aspartam, stewia) nie są zalecane w diecie niemowląt i młodszych dzieci ze względu na brak wystarczających danych dotyczących ich długofalowego wpływu na zdrowie maluchów, a zwłaszcza na kontrolę masy ciała.

Zamienniki cukru: cukier kokosowy

Według Amerykańskiego Towarzystwa Diabetologicznego osoby z cukrzycą typu 2 powinny traktować cukier kokosowy jak każdy inny cukier dodany. Mimo że cukier kokosowy ma niski indeks glikemiczny, zawiera witaminy z grupy B oraz potas, łyżeczka dostarcza około 15 kcal energii i 4 g cukru. U dzieci powinno się traktować go jako wolny cukier i ograniczać zgodnie ze wspomnianymi zaleceniami ekspertów.

Dietetyk Agata Stróżyk sumuje: