Jaki powinien być kolor kupy przy ząbkowaniu?

Ząbkowaniem określa się okres kilku dni, w trakcie którego najpierw obserwujemy różne objawy w jamie ustnej, następnie wyrzyna się ząbek, a przez kolejne trzy dni sytuacja się stabilizuje. Jednak objawy ząbkowania występują znacznie wcześniej niż tuż przed pojawieniem się nowego zęba. To proces, w którym dziecku rosną pierwsze mleczne zęby. Około jedna trzecia dzieci nie ma wyraźnych dolegliwości związanych z tym procesem. Nie zmienia to jednak faktu, że objawy ząbkowania są u wszystkich niemowląt bardzo podobne.

Przede wszystkim dziąsła są obrzęknięte, swędzące i dziecko ma coraz większą potrzebę gryzienia. Towarzyszy temu zwiększona produkcja śliny. Ponadto dzieci mogą być płaczliwe i rozdrażnione, przez co mają też kłopoty ze snem. Do objawów ząbkowania zalicza się również spadek apetytu, a także zmiana pór karmienia i snu. Ząbkujące dziecko jest bardziej narażone na infekcje, ponieważ przez wyrzynanie się zębów jego odporność jest osłabiona, a dziecko częściej wkłada rączki oraz różne przedmioty do buzi, zatem więcej bakterii trafia do jego jamy ustnej. Do objawów ząbkowania zalicza się także krótkotrwałe gorączki. Niestety w wyniku infekcji może dojść również do pojawienia się kolejnych dolegliwości.

Z pewnością ząbkowanie nie jest dla dzieci szczególnie przyjemne. Dzieci mogą odczuwać ból, który pojawia się i znika. Dodatkowo ząbkowaniu towarzyszy uczucie dyskomfortu w jamie ustnej. Dziąsła mogą być powiększone, rozpulchnione, zaczerwienione, a czasem nawet sine. Ulgę przynosi gryzienie szorstkich przedmiotów – w tej roli dobrze sprawdzają się specjalne gryzaki z wypustkami, które dodatkowo można schłodzić w lodówce. Można dziecku również pomóc, smarując dziąsła specjalnym żelem lub podając lek z paracetamolem. To rozwiązanie poleca się jednak, gdy dziecko jest rozdrażnione lub ma gorączkę. Z kolei dawnym domowym sposobem na ząbkowanie jest pieluszka tetrowa nasączona naparem z rumianku, którą daje się dziecku do gryzienia.

Wśród objawów ząbkowania u niemowląt wymienia się także biegunki. Nie ma jednak badań, które potwierdziłyby bezpośrednio związek między konsystencją stolca a wyrzynaniem się zębów. Występowanie biegunki przy ząbkowaniu może być zbiegiem okoliczności – dziecko ząbkuje, a jednocześnie przestawiane jest na nieco inną dietę. Następuje to w okolicach piątego-szóstego miesiąca życia. Wprowadza się wtedy nowe pokarmy, do których rozwijające się jelita dziecka muszą się przyzwyczaić, więc kupy zaczynają mieć nieprzyjemny zapach i inny kolor niż dotąd.

Co więcej, z powodu obniżonej odporności przy ząbkowaniu i wkładaniu do buzi różnych przedmiotów dziecko bardziej narażone jest na infekcje, które z kolei mogą objawiać się biegunką. Tak dzieje się dość często, dlatego rzadkie kupy kojarzone są powszechnie z objawami ząbkowania.

Z kolorem kupy przy ząbkowaniu jest podobnie – nie zależy on od tego, czy dziecku wyrzynają się zęby, czy nie. Barwa kupy zależy od wielu różnych czynników i rzeczywiście świadczy o tym, co dzieje się w organizmie dziecka.

Kupa zdrowego dziecka karmionego piersią jest zazwyczaj żółta, miękka, rzadka, lecz zdarza się, że ma konsystencję mieszaną. Co ważne, nie ma nieprzyjemnego zapachu. Dopiero gdy rozszerzamy dziecku dietę lub wprowadzamy mleko modyfikowane, stolec może zmienić zapach na nieprzyjemny, kolor na nieco ciemniejszy, nawet brązowy, a sama konsystencja stanie się gęstsza.

Wielu rodziców zgłasza obawy, gdy kupa niemowlęcia zmienia kolor na zielony i staje się rzadsza. Nie ma to bezpośredniego związku z ząbkowaniem, jednak rzeczywiście te dwa czynniki często występują w parze. Może to być wynikiem infekcji, ale też alergii, podobnie jak śluz w kupce, który też nie zawsze jest powodem do niepokoju. Zielonkawy odcień kupy może wynikać bezpośrednio z diety – po jedzeniu pokarmów zawierających duże ilości zielonego barwnika, np. szpinaku, lub suplementacji żelazem. Jeśli dziecko robi zieloną kupę sporadycznie, mieści się to w normie.

Zielone kupy u niemowlaka nie powinny się powtarzać, zatem jeśli obserwujemy biegunki o zielonkawym zabarwieniu przez dłuższy czas, warto skonsultować się z pediatrą. Do lekarza powinniśmy udać się niezwłocznie, jeśli zauważymy w kale dziecka krew lub kupa ma kolor biały. Najczęściej biegunka przy ząbkowaniu zanika sama pod wpływem zmiany diety lub po zwalczeniu przez organizm infekcji.