Co to jest ekspozycja na gluten i jak ją przeprowadzić?

Ekspozycja na gluten to stopniowe podawanie dziecku odmierzonej ilości produktów zawierających gluten, pod osłoną mleka lub innych produktów. Według aktualnych zaleceń zboża glutenowe wprowadzamy do diety podobnie jak inne nowości. Ekspozycja na gluten, w formie znanej z poprzednich wytycznych, już nie funkcjonuje.

Spis treści:

Co oznacza ekspozycja na gluten

Gluten to białko, które występuje w zbożach takich, jak: pszenica, jęczmień, owies i żyto. Produkty glutenowe to kasze, pieczywo i makaron, ale gluten możemy znaleźć także w wędlinach i serach. Zboża bezglutenowe to m.in. proso, gryka, ryż, kukurydza.

Ekspozycja na gluten polegała na wprowadzaniu go do diety dziecka stopniowo, pod osłoną mleka lub innych produktów, które były już maluchowi podawane i które dobrze tolerował. Ekspozycja na gluten trwała dwa miesiące, początkowo mieliśmy podawać dziecku 2-3 gramy produktu zawierającego gluten (np. kaszy manny) na 100 ml, później 6 gramów na 100 ml, w końcu bez ograniczeń. Taka praktyka miała na celu przede wszystkim uchronić przed celiakią. Dziś już wiadomo, że zboża glutenowe można podawać na równi z innymi pokarmami – nie ma to związku z pojawieniem się choroby trzewnej. Pamiętajmy jednak, że jeśli w rodzinie występują przypadki celiakii, to lekarz powinien zadecydować o formie wprowadzenia glutenu.

Kiedy zacząć ekspozycję na gluten

Rozszerzanie diety zaczynamy między piątym a siódmym miesiącem życia dziecka (17-26. tydzień życia). Produkty glutenowe możemy wprowadzić do jadłospisu malucha już na początku podawania produktów uzupełniających – nie powinniśmy zwlekać z włączeniem glutenu do diety dziecka. Badania sugerują, aby w pierwszych miesiącach wprowadzania glutenu nie podawać jego dużych ilości, nie ma jednak wytycznych co do optymalnej dawki. Nie musimy stopniowo zwiększać ilości kaszki, ale też nie podawajmy dziecku połowy bochenka chleba.

Jak zacząć ekspozycję na gluten

Podobnie jak w przypadku innych produktów podawanych w czasie rozszerzania diety, zaczynamy od małych porcji. Nie wprowadzamy kilku nowości jednocześnie. Ułatwi nam to obserwowanie reakcji malucha i wyłapanie tego, co ewentualnie wywoła niepożądane reakcje. Do glutenu nie podchodzimy szczególnie – kaszkę zawierającą zboża glutenowe traktujemy tak samo jak tę ze zbóż bezglutenowych.

Alergia u noworodka – jakie są objawy?

Polecamy

Alergia u noworodka – jakie są objawy?

Nawet kilkudniowe noworodki są narażone na wystąpienie alergii, ponieważ ich układ odpornościowy nie jest jeszcze odpowiednio rozwinięty. Jak wygląda alergia u noworodka i w jaki sposób rozpoznać objawy uczulenia?

Czytaj

Jaki pierwszy gluten dla dziecka

Do wyboru mamy produkty, w których znajdziemy zboża glutenowe: 

  • pszenicę (także orkisz),
  • jęczmień,
  • owies,
  • żyto.

Chcąc wprowadzić gluten do diety dziecka, zazwyczaj sięgamy po kaszkę, którą – w zależności od tego, w jaki sposób karmiony jest maluch – przygotowujemy na wodzie lub na mleku. Do wyboru mamy jednak więcej opcji – przecież gluten znajdziemy także w pieczywie czy w makaronie.

Pamiętajmy, że produkty zbożowe, w tym te zawierające gluten, to źródło wielu cennych składników, m.in. węglowodanów, białka roślinnego, witamin z grupy B, żelaza niehemowego czy magnezu. Dieta malucha powinna być zbilansowana, nie powinniśmy skupiać się jedynie na warzywach i owocach, produkty zbożowe są ważnym elementem jadłospisu.

Jak podać dziecku gluten

To, w jaki sposób podamy dziecku gluten, zależy od metody, jaką stosujemy, rozszerzając dietę. Możemy się zdecydować na tradycyjne przygotowanie kaszy i podanie jej w miseczce lub ugotowanie kaszy manny „na twardo” i pokrojenie jej w kosteczkę. Maluchowi możemy podać także pieczywo i makaron – zarówno oddzielnie, „do rączki”, jak i jako dodatek do dań. Na początku nie wybierajmy produktów pełnoziarnistych, ponieważ zawierają one dużo błonnika.

Nie powinnyśmy się bać glutenu, podawajmy go dziecku tak samo, jak inne produkty. Nie skupiajmy się na celiakii i pamiętajmy, że alergia może się pojawić również w przypadku „bezpiecznych” składników, które chcemy włączyć do diety malucha.

Źródła:

  1. Szajewska H.[i in.], Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, „Standardy Medyczne/Pediatria” 2021, t. 18, s.805–822.
  2. Szulc J., Jest z nami dziecko. Poradnik początkujących rodziców, Agora, Warszawa 2018.

    Sprawdź powiązane tematy

    Posłuchaj podcastów stworzonych przez mamy dla mam!

    Sprawdź