Zawroty głowy u dzieci – przyczyny, objawy, leczenie

Zawroty głowy powstają najczęściej na skutek uszkodzenia narządu równowagi lub są objawem choroby ogólnoustrojowej. Uszkodzenie może dotyczyć receptorów przedsionkowych ucha wewnętrznego, ośrodków obecnych w móżdżku czy też gałęzi przedsionkowych nerwu przedsionkowo-ślimakowego.

Większość zawrotów głowy u dzieci ma charakter przejściowy i są one związane z zapaleniem ucha środkowego lub np. przebytym urazem. Poza tym u dzieci często spotyka się łagodne napadowe zawroty głowy, które w większości przypadków mijają wraz z wiekiem. Charakteryzują się napadami krótko trwających zawrotów głowy, które występują niespodziewanie u zdrowego dziecka i same ustępują.

Inne przyczyny zawrotów głowy u dzieci to zapalenie błędnika oraz choroby zakaźne wieku dziecięcego, takie jak odra czy świnka. Co więcej, stosowanie niektórych leków, np. antybiotyków aminoglikozydowych, ma wśród swoich działań niepożądanych wymienione zawroty głowy.  

Do przyczyn zawrotów głowy u dzieci zalicza się także chorobę Meniera. Jest to rzadka choroba będąca efektem nagromadzenia się płynu w błędniku, znajdującego się w uchu wewnętrznym. Do objawów choroby Meniera zalicza się również szumy uszne oraz niedosłuch. 

Należy pamiętać, że zawroty głowy mogą być również jednym z objawów hipoglikemii w przypadku niewykrytej cukrzycy. W takiej sytuacji dziecko skarży się na osłabienie, głód oraz jest spocone.

Zawroty głowy to najczęściej uczucie wirowania własnego ciała, głowy lub otoczenia. Mogą towarzyszyć im zaburzenia równowagi i chodu, nudności, wymioty, a także oczopląs. U małych dzieci, które nie umieją opisać pojawiających się objawów, rodzice zauważają np. bladość, wymioty, potykanie się i upadki, a także niepokój, płacz czy rozdrażnienie. 

Często też pojawiają się objawy związane z chorobą podstawową, która powoduje zawroty głowy u dziecka. Jeśli mamy do czynienia z zapaleniem ucha środkowego, występuje m.in. gorączka lub symptomy infekcji dróg oddechowych. Gdy zawrotom głowy towarzyszą drgawki, może być to atak padaczki. Jeśli zaś mamy do czynienia z migreną –pojawiają się silne bóle głowy oraz objawy aury, np. zaburzenia widzenia.

Zawroty głowy u dzieci, mimo że w większości przypadków nie są związane z żadnym groźnym schorzeniem, mogą być objawem poważnej choroby. Zawsze należy mieć na uwadze ryzyko wystąpienia guzów ośrodkowego układu nerwowego, które są stosunkowo często spotykane wśród dzieci i młodzieży. Wtedy zazwyczaj pojawiają się jeszcze inne niepokojące rodziców objawy, np. poranne wymioty czy zaburzenia widzenia. 

Zawroty głowy mogą być także symptomem zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych lub odkleszczowego zapalenia mózgu. Są to choroby mogące mieć poważne konsekwencje i rodzice nie powinni bagatelizować towarzyszących objawów u dziecka, takich jak wysoka gorączka czy zaburzenia świadomości. Dlatego też wizyta u lekarza jest niezbędna w przypadku pojawienia się zawrotów głowy u dziecka. Aby wykluczyć poważne schorzenia, najczęściej konieczne są badania laryngologiczne, okulistyczne i neurologiczne. Czasami niezbędne może okazać się badanie EEG, rezonans magnetyczny głowy czy też nakłucie lędźwiowe.

W sytuacji, gdy rodzice podejrzewają, że dziecko ma zawroty głowy lub jest ono na tyle duże, aby to samodzielnie zakomunikować, należy udać się do lekarza lub na izbę przyjęć. Konieczne jest bowiem stwierdzenie przyczyny powstałych zawrotów. Każde dziecko z zawrotami głowy, u którego wykluczono zapalenie ucha środkowego czy chorobę lokomocyjną, wymaga konsultacji lekarza neurologa i wykonania dokładnego badania neurologicznego. 

Gdy zauważymy, że zawroty głowy pojawiają się w trakcie jazdy samochodem, warto zmienić styl jazdy na spokojniejszy, posadzić dziecko przodem do kierunku jazdy oraz unikać napojów gazowanych w trakcie podróży. Jeśli sposoby niefarmakologiczne nie sprawdzą się, w aptekach jest wiele dostępnych środków łagodzących objawy choroby lokomocyjnej i zawrotów głowy w trakcie podróży. 

Należy pamiętać też, że w przypadku występowania dodatkowych objawów takich, jak wymioty czy drgawki zawsze należy starać się chronić dziecko przed zachłyśnięciem i zabezpieczyć jego drogi oddechowe. W niektórych przypadkach, gdy dziecko prezentuje inne niepokojące symptomy, niezbędne jest wezwanie karetki pogotowia.