Zapalenie gardła u dzieci/fot. iStock Zapalenie gardła u dzieci/fot. iStock

Zapalenie gardła u dziecka – przyczyny, objawy i leczenie

Zapalenie gardła u dziecka to powszechna choroba zarówno u młodszych, jak i starszych dzieci. Wywoływać ją mogą wirusy, ale też bakterie. Mamy wtedy do czynienia z anginą paciorkowcową. Objawy zapaleń gardła różnią się w zależności od etiologii infekcji. Jak radzić sobie z zapaleniem gardła i jak rozpoznać jego przyczynę?

Spis treści:

Skąd się bierze zapalenie gardła u dziecka?

Zapalenie gardła u dziecka może być wywołane zarówno przez wirusy, jak i bakterie. W większości przypadków (ok. 80 proc.) jest to zapalenie błony śluzowej gardła o etiologii wirusowej. Powodują je m.in. adenowirusy, enterowirusy, wirus EBV oraz wirus Coxackie, a także grypy i paragrypy. Wśród bakterii najczęstszym czynnikiem wywołującym zapalenie gardła, czyli anginę, jest Streptococcus pyogenes – paciorkowiec beta-hemolizujący.

Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową oraz przez kontakt z wydzieliną z nosa lub gardła, także poprzez m.in. nieumyte ręce. Zapalenia gardła najczęściej pojawiają się w okresie zimowo-wiosennym. Okres wylęgania wirusowego zapalenia gardła wynosi 1– 6 dni, a w przypadku bakterii 1–3 dni. Bardzo ważne jest rozróżnienie etiologii tej choroby, aby móc wdrożyć odpowiednie postępowanie i skuteczne leczenie, zapobiegając tym samym ewentualnym powikłaniom.

Zapalenie gardła u dziecka – objawy

Objawy zapalenia gardła u dziecka mogą się różnić w zależności od czynników je wywołujących. 

W przypadku anginy paciorkowcowej (zapalenia o etiologii bakteryjnej) objawy to najczęściej: zaczerwienienie gardła, wzrost temperatury ciała, powiększone migdałki, wybroczyny na podniebieniu oraz bolesność i powiększenie węzłów chłonnych szyjnych. Pojawić się może także ropny nalot na błonie śluzowej. 

Gdy mamy do czynienia np. z mononukleozą zakaźną (EBV), pojawia się wysypka, szczególnie polekowa, oraz powiększenie śledziony i wątroby (spleno- i hepatomegalia). Jeśli dziecku dokucza zapalenie spojówek, kaszel oraz nie ma ono gorączki, można przypuszczać, że przyczyną zapalenia gardła są inne wirusy. 

W przebiegu wirusowej infekcji pojawić mogą się także biegunka, opryszczka czy katar. 

Zapalenie gardła u dziecka - jak je rozpoznać?

Aby rozpoznać etiologię zapalenia gardła oraz wdrożyć odpowiednie leczenie, lekarze wykorzystują skalę Centora. Dzięki niej można określić prawdopodobieństwo wystąpienia anginy paciorkowcowej. Kryteria tej skali to: 

  • wiek, 
  • występowanie kaszlu, 
  • powiększenie węzłów chłonnych szyjnych, 
  • wysięk na migdałkach, 
  • temperatura ciała powyżej 38˚C. 

W przypadku stwierdzenia 4 objawów konieczne może być zastosowanie antybiotyku, ponieważ istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo etiologii bakteryjnej zapalenia gardła. Jeśli lekarz ma wątpliwości czy infekcja jest wywołana wirusem, czy paciorkowcem, może wykonać szybki test na obecność antygenu paciorkowca i w zależności od wyniku postawić rozpoznanie. Jednym z badań jest także pobranie wymazu z gardła i wykonanie posiewu

Jak radzić sobie z zapaleniem gardła u dziecka?

W zależności od przyczyny postępowanie w zapaleniu gardła może być inne. Jeśli czynnikiem je wywołującym jest bakteria, konieczne jest zastosowanie antybiotyku. Bakteryjne zapalenie gardła u dzieci najczęściej leczy się za pomocą penicylin. Poza tym stosuje się też leczenie objawowe: przeciwgorączkowe, przeciwbólowe oraz przeciwzapalne. Niezalecane jest zażywanie leków przeciwwirusowych. 

Apteczne preparaty na ból gardła u dziecka

W celu zmniejszenia bólu gardła stosować można różnego rodzaju tabletki, pastylki czy cukierki ze środkami przeciwbólowymi. Warto zwrócić uwagę, aby nie podawać dziecku suplementów zawierających duże ilości cukru, ponieważ możemy przyczynić się w ten sposób do rozwoju np. próchnicy. 

Ibuprom dla Dzieci Forte – Kalkulator dawkowania

Oblicz jednorazową dawkę leku

Ibuprom Forte dla dzieci
ml
Maksymalna ilość dawek w ciągu doby:  

Pamiętaj, aby zachować 6 do 8 godzin przerwy pomiędzy dawkami.

Za mała masa ciała dziecka. Lek jest dostępny dla dzieci powyżej 5 kg masy ciała.

Dla pacjentów powyżej 40 kg polecamy Ibuprom w tabletkach lub kapsułkach

W aptekach dostępne są też specjalne aerozole do stosowania na błonę śluzową gardła zmniejszające dolegliwości bólowe. Nigdy nie należy leczyć szczególnie małych dzieci na własną rękę, bez konsultacji z lekarzem, ponieważ samodzielnie nie jesteśmy w stanie stwierdzić przyczyny zapalenia gardła. 

Domowe metody na zapalenie gardła

Zapalenie gardła i jego objawy są bardzo nieprzyjemne dla dzieci. Z tego powodu rodzice często szukają domowych sposobów na złagodzenie objawów choroby. Nigdy nie należy jednak rezygnować z leczenia zaordynowanego przez specjalistę.

Bardzo ważne jest odpowiednie nawodnienie, szczególnie w przypadku wystąpienia gorączki. U starszych dzieci można stosować również płukanki gardła, np. naparem z szałwii. Jeśli mamy małe dzieci, bardzo przydatne są nawilżacze powietrza w mieszkaniu, a także wykonywanie nebulizacji czy inhalacji, które zmniejszają m.in. obrzęk nosa. Nic jednak nie zastąpi leczenia antybiotykiem w przypadku anginy paciorkowcowej. Domowe metody mogą być jedynie dodatkiem do przepisanego przez pediatrę leczenia.

    Sprawdź powiązane tematy

    Posłuchaj podcastów stworzonych przez mamy dla mam!

    Sprawdź