Zabawy dla dwulatka – wybierz najlepsze!

Większość rodziców przyznaje, że dwa latka to czas, w którym wiele się zmienia. Dziecko jest już nie tylko odbiorcą, ale świadomym uczestnikiem zabaw. Coraz sprawniej się przemieszcza – czasem zaskakująco szybko! Coraz więcej mówi, coraz lepiej wie, czego chce, i… coraz chętniej się buntuje.

Każde dziecko jest inne i jego rozwój może różnie przebiegać, ale są pewne wyznaczniki prawidłowego rozwoju dwulatka. Co powinno już umieć dziecko w wieku ok. dwóch lat?

• dziecko dwuletnie jest już świadome siebie – rozpoznaje się w lustrze lub na zdjęciu, mówi o sobie (na tym etapie naturalne bywa mówienie o sobie w trzeciej osobie zamiast „ja”),
• dwulatek umie wskazywać części ciała, nazywa je oraz ubrania oraz przedmioty codziennego użytku,
• dzieci dwuletnie mówią coraz więcej, wyrażają również swoje potrzeby,
• naśladują rodziców w domowych czynnościach,
• uczą się relacji – wspólnych zabaw, ale też rywalizacji. Dzieci dwuletnie mogą nie chcieć się dzielić, za to chętnie sięgać po zabawki innych maluchów. Spór o łopatkę w piaskownicy to pierwszy trening umiejętności społecznych,
• lubią zwracać na siebie uwagę – chętnie pokazują swoje tańce, śpiewy, zabawy,
• coraz lepiej rozpoznają emocje: mogą się bać np. psów (nawet jeśli wcześniej tego nie okazywały), zasmucać się lub złościć (np. gdy trzeba wracać z placu zabaw do domu), ale również mogą przytulać, pocieszać inne osoby przeżywające smutek.

Co powinno niepokoić rodzica dwuletniego dziecka? Konieczna może być konsultacja ze specjalistą, jeśli dziecko w wieku dwóch lat: 

• Nie buduje prostych zdań i nie podejmuje kontaktu wzrokowego. 
• Ma problemy z jedzeniem (mogą to być np. skutki wad budowy układu pokarmowego, ale również objawy alergii lub nietolerancji pokarmowych). 
• Nie chodzi lub porusza się z dużymi problemami, ma zaburzenia równowagi, brak koordynacji ruchowej.
• Zaczyna przejawiać zachowania schematyczne, jak np. zabawa zawsze tym samym przedmiotem, chodzenie zawsze tą samą trasą i tylko po prostych płytkach, obsesyjne szeregowanie przedmiotów i histeryczne reakcje na jakiekolwiek nowe sytuacje czy zmiany.
• Ma wyraźne trudności w relacjach z innymi ludźmi (zarówno dorosłymi, jak i dziećmi), jest wycofane, lękowe. 

Wiek dwóch lat to czas, w którym niemowlę zmienia się „w człowieka”. Nie bez powodu właśnie na tym etapie u wielu dzieci dochodzi do podjęcia pierwszej diagnostyki w zakresie m.in. spektrum autyzmu. Wcześniejsze objawy są na tyle niecharakterystyczne, że mogą być niezauważone lub tłumaczone nieco wolniejszym rozwojem. Podczas wykonywania bilansu w wieku dwóch lat możemy skonsultować, czy zachowania dziecka są adekwatne do wieku, a jego rozwój prawidłowy. W przypadku wielu problemów dobry fizjoterapeuta, pedagog, psycholog czy logopeda mogą na tym etapie skutecznie pomóc.

Zabawy dla dwulatka to już coś więcej niż potrząsanie grzechotką. Czas na zabawy rozwijające. To świetny moment, aby jednocześnie bawić i uczyć.

Czym się kierować, wybierając zabawy dla dwulatka? Warto zadbać o edukacyjny wymiar zabaw. Pamiętajmy, że kreatywne zabawy dla dwuletnich dzieci skutecznie stymulują ich rozwój, zdolności manualne, możliwości ruchowe. Dobrze dobrane zabawy dla dwulatka na dworze i w domu z pewnością zaprocentują w przyszłości, zarówno jeśli chodzi o rozwój dziecka, jak i o jego umiejętności zabaw w żłobku czy przedszkolu.

Zadbajmy więc o:

• kreatywność zabaw (elementy nowości, ale też rytm i powtarzalność, aby maluch mógł utrwalić nabyte umiejętności).
• edukacyjny wymiar zabaw – w zabawie z dwulatkiem uczymy go o otaczającym świecie, ćwiczymy słownictwo za pomocą gier i zabaw logopedycznych, a nawet działamy terapeutycznie podczas zabaw sensorycznych.
• bezpieczeństwo – to podstawa wszystkich zabaw z dziećmi niezależnie od wieku. Dobieramy zabawki, elementy, urządzenia odpowiednie dla malucha. Zbyt małe części mogą zostać połknięte lub wciągnięte do dróg oddechowych, włożone do nosa itp.
• niezostawianie dziecka samego ‒ dwulatki, nawet te z pozoru niezbyt szybkie i wciąż nieco niezdarne, bywają zwinniejsze, niż się wydaje. Czasem wystarczy moment, aby dziecko wspięło się na parapet lub meble. Wiek dwóch lat to etap próbowania wszystkiego, więc niezbędne będą zabezpieczenia szafek, kurków od gazu, klamek i wszelkich potencjalnie niebezpiecznych przedmiotów. Dzieci w tym wieku są dość sprawne fizycznie, ale wciąż nie dość świadome czyhających zagrożeń. Jeśli musisz na moment wyjść z pomieszczenia, włóż dziecko do kojca (sprawdź jego zabezpieczenia, bo niektóre dzieci dość szybko uczą się go otwierać).

Zabawy odpowiednie dla dwulatka to te, które sprawiają dziecku radość, budzą zainteresowanie, ale też rozwijają umiejętności malucha, poszerzają jego wiedzę, sprzyjają sprawności.

Polecane kreatywne zabawy dla dwulatka to m.in. rysowanie, uzupełnianie szablonów, odrysowywanie i kolorowanie, co ułatwia późniejsze pisanie, wskazywanie par – łączenie np. zwierzątka z domkiem i pokarmem, pogody z adekwatnym ubraniem, a także rozpoznawanie przeciwieństw: ciepło – zimno, duży – mały itp. Rozwijające zabawy dla dwulatka to zabawy manualne i sensoryczne, np. budowanie z klocków, pętle sensoryczne czy łowienie rybek (gotowe rybki + wędka lub improwizowane łowienie narysowanych rybek, makaronu czy innych przedmiotów).

Podczas jesieni możecie wspólnie zbierać kasztany, żołędzie, liście, szyszki, a później wykorzystać je do tworzenia ludzików, kompozycji i obrazków. Zabawy dwulatka na dworze to gwarancja sprawności fizycznej, odporności na bakterie i wirusy, a także szansa na dobry sen dla całej rodziny. Pozwól dziecku taplać się w błocie i pamiętaj, że ruchliwy malec szybko może się przegrzać – nie ubieraj dziecka zbyt ciepło. 

– Jeśli pogoda nie dopisuje, w przedszkolach czy żłobkach dla dwulatków są organizowane zabawy ruchowe, np. tory przeszkód, zbieranie piłeczek, rzucanie piłeczkami. Zabawy muzyczne dla dwulatków działają korzystnie na rozwój na wielu płaszczyznach. Mogą to być znane i lubiane piosenki i odgrywane do nich scenki, jak np. „Jedzie pociąg z daleka”, „Stary niedźwiedź mocno śpi” czy „Mam chusteczkę haftowaną”.  Świetne dla dwulatków są wszelkiego rodzaju plasteliny, piasek kinetyczny, różne masy, wyszukiwanie drobnych przedmiotów ukrytych np. w ryżu, a także malowanie farbami, odbijanie rączek, lepienie, ugniatanie – podpowiada opiekunka dziecięca i niania Anna Jankowska. 

Zabawy dla dwulatka powinny angażować dziecko, dlatego ciekawym pomysłem jest zabawa w teatrzyk. Wcześniej można samodzielnie wykonać „aktorów” z rolek po papierze toaletowym lub starych skarpetek. Kreatywne zabawy dla dwulatka to również te w duchu Montessori, np. tablice manipulacyjne lub ścieżki sensoryczne.

Dobrze dobrane zabawy dla dwuletniego dziecka to świetna podstawa na przyszłość. Jeśli zaprzyjaźnimy malucha z książeczkami – na początek tymi o kontrastowych, czarno-białych obrazkach, potem z coraz ciekawszą akcją i większą liczbą bohaterów – są duże szanse, że w przyszłości dziecko będzie chętnie czytać. Ponadto wspólne czytanie, gdy dziecko powtarza części lub fragmenty tekstu albo dopowiada niektóre dźwięki, to znakomite zabawy logopedyczne.

Dobrym pomysłem są zabawy interaktywne z wykorzystaniem zabawek, które po naciśnięciu grają, świecą, otwierają inne elementy. Dzieci uczą się związków przyczynowo-skutkowych, zapamiętywania, jaka akcja powoduje reakcję. Pamiętaj, że zabawki zbyt głośne bywają męczące dla otoczenia.

Niewskazane dla dwulatków są gry czy zabawy na komputerze lub telefonie. Maluch nie powinien spędzać więcej niż 20 minut dziennie przed ekranem (niezależnie, czy to komputer, czy telewizor). Przyjdzie w życiu dziecka czas, gdy komputer stanie się niezbędnym narzędziem do nauki czy pracy, ale w wieku dwóch lat jest wiele możliwości innych zabaw w domu, w żłobku lub przedszkolu. Przesiadywanie przed ekranem szkodzi rozwojowi dzieci, uwstecznia mowę, może powodować zaburzenia widzenia, regres rozwoju, zachowania zbliżone do spektrum autyzmu, a nawet ataki podobne do padaczki i problemy z uzależnieniem.

Zabawy dla dwuletniego dziecka to więcej niż rozrywka. To nauka otaczającego świata. Dobrze dobrane zabawy w przyszłości przyniosą wiele korzyści. Dlatego istotne jest, aby stawiać na zabawy edukacyjne, sensoryczne, kreatywne. Zabawy zarówno w domu, jak i w przedszkolu powinny rozwijać dziecko, ale też ciekawić je i cieszyć.